بازنمایی سبک زندگی در مجموعه‌های تلویزیونی (مورد مطالعه: سیمای مرکز استان ایلام)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه ایلام ، ایلام، ایران.

2 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، گروه علوم اجتماعی دانشگاه ایلام ، ایلام، ایران.

https://doi.org/10.34785/J016.2021.946

چکیده

پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و مبتنی بر تحلیل نشانه شناختی فیلم انجام‌گرفته که میدان مورد مطالعه آن، سه سریال تولیدی صدا و سیمای استان ایلام (محصول سال‌های 88 تا 92) و شامل «قال و قه واله» ،«برا و به ش» و «هر که را خوی» است. لذا نوع نمونه‌گیری در این پژوهش مبتنی بر نمونه‌گیری هدفمند است. شیوه تحلیل داده‌ها بر اساس تحلیل نشانه شناختی فیلم ، که طی آن ابتدا عبارات معنایی و مفاهیم بازنماکننده‌ی سبک زندگی استخراج شده و در آخر، تحلیل جامعه‌شناختی فیلم و تفسیر داده‌ها انجام‌ شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که در این سریال‌ها سه نوع سبک زندگی سنتی ، بینابین و مدرن معرفی و بازنمایی می‌شود که دراین‌ بین ، سبک زندگی سنتی در متن (مرکز) و سبک زندگی مدرن و بینابین در حاشیه قرار می‌گیرد. شبکه محلی سیمای مرکز ایلام از طریق سریال‌های موجود با بازنمایی شکل خاصی از سبک زندگی به‌عنوان سبک غالب بر پذیرش و تقویت سبک زندگی سنتی تأکید کرده و در برابر سایر سبک‌های موجود در جامعه (سبک زندگی مدرن و بینابین) مقاومت کرده یا از آن به‌عنوان سبک حاشیه‌ای / نامتعارف یادکرده است و جامعه ایلام را تحت عنوان جامعه سنتی معرفی و بازنمایی می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Representation of the Lifestyle in Ilam Broadcasting Center Series

نویسندگان [English]

  • yarmohammad gasemi 1
  • Sedughe Piri 2
  • Shima Barzardi 3
1 Associate Professor of social Sciences of the University of Ilam, Ilam, Iran.
2 Assitant Professor of social Sciences of the University of Allameh Tabatabai, Tehran, Iran.
3 M.A. Cultural Studies, Department of Social Sciences, University of Ilam, Ilam, Iran.
چکیده [English]

پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و مبتنی بر تحلیل نشانه شناختی فیلم انجام‌گرفته که میدان مورد مطالعه آن، سه سریال تولیدی صدا و سیمای استان ایلام (محصول سال‌های 88 تا 92) و شامل «قال و قه واله» ،«برا و به ش» و «هر که را خوی» است. لذا نوع نمونه‌گیری در این پژوهش مبتنی بر نمونه‌گیری هدفمند است. شیوه تحلیل داده‌ها بر اساس تحلیل نشانه شناختی فیلم ، که طی آن ابتدا عبارات معنایی و مفاهیم بازنماکننده‌ی سبک زندگی استخراج شده و در آخر، تحلیل جامعه‌شناختی فیلم و تفسیر داده‌ها انجام‌ شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که در این سریال‌ها سه نوع سبک زندگی سنتی ، بینابین و مدرن معرفی و بازنمایی می‌شود که دراین‌ بین ، سبک زندگی سنتی در متن (مرکز) و سبک زندگی مدرن و بینابین در حاشیه قرار می‌گیرد. شبکه محلی سیمای مرکز ایلام از طریق سریال‌های موجود با بازنمایی شکل خاصی از سبک زندگی به‌عنوان سبک غالب بر پذیرش و تقویت سبک زندگی سنتی تأکید کرده و در برابر سایر سبک‌های موجود در جامعه (سبک زندگی مدرن و بینابین) مقاومت کرده یا از آن به‌عنوان سبک حاشیه‌ای / نامتعارف یادکرده است و جامعه ایلام را تحت عنوان جامعه سنتی معرفی و بازنمایی می‌کند.

کلیدواژه‌ها [English]

  • نشانه‌شناسی
  • سبک زندگی
  • سریال‌
  • ایلام
ابراهیمی، قربانعلی؛ جانعلیزاده چوب­بستی، حیدر و بولاغی، مهدی (1396). بررسی جامعه‌شناختی تأثیر سرمایه فرهنگی بر سبک زندگی دینی دانشجویان مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران. جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی 10: 113-138.  
کیا، علی اصغر و لطفی، کیوان (1391). بازنمایی الگوهای سبک زندگی در سریال‌های تلویزیونی. مجله رسانه، 3(23): 89-107 .
بوردیو، پیر (1390). تمایز: نقد اجتماعی قضاوت‌های ذوقی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشر ثالث.
 پیری، حسن؛ یعقوبی، علی و پیری، صدیقه (1395). بازنمایی مردانگی در شبکة محلی سیمای ایلام. جامعه پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 7 (1): 65–104.
تاجیک، محمدرضا (1389). نشانه‌شناسی: نظریه و روش. پژوهشنامه علوم سیاسی، 5 (4).
 رستگار خالد، امیر و کاوه، مهدی. (1391). بازنمایی سبک زندگی در سینمای دهه هشتاد. جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، 4(1):143– 166.
رسولی، محمدرضا (1382). بررسی مؤلفه‌های سبک زندگی در تبلیغات تجاری تلویزیون. فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، 10(23). 43– 93.
رضایی، مریم (1391). تحلیل جامعه‌شناختی روایت دگردیسی سبک‌های زندگی در سینمای بعد از انقلاب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه کردستان، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی. 65 –91 . 
صفری، فاطمه (1387). تحلیل نشانه ­شناختی نهادهای اجتماعی در سینمای رسول صدر عاملی. مجله جامعه‌شناسی ایران، 9(1): 102 – 126.
علیزاده، عبدالرحمن و فتحی­ نیا، محمد (1386). بازنمایی سبک زندگی طبقات اجتماعی در سریال‌های خانوادگی تلویزیون. پژوهش و سنجش،14.
عیوضی، غلامحسن (1388). سبک زندگی، تلویزیون و مصرف. فصلنامه فرهنگی دفاعی زنان و خانواده، 5 (16).
فاضلی، محمد (1382). مصرف و سبک زندگی. قم: نشر صبح صادق .
فاضلی، نعمت‌الله و خالدیان، اقبال (1391). بازنمایی سبک زندگی طبقه متوسط در سریال­های تلویزیونی: مرگ تدریجی یک رؤیا. مجلۀ رسانه، 23 (2): 55-74.
فرقانی، محمدمهدی و محمدکمال، ستاره (1396). بازنمایی جنسیت در برنامه‌های تلویزیونی، مقایسه مجموعه کلاه­ قرمزی و انیمیشن شش ابرقهرمان. زن در فرهنگ و هنر، 9 (1):27– 48.
قاسمی، یارمحمد؛ پیری، صدیقه و پیری، حسن (1396). بازنمایی زنانگی در سریال‌های شبکة محلی ایلام. فصلنامه زن در فرهنگ و هنر، 9(2): 209 – 229.
کردی، حسین و هادیزاده، سکینه (1391). بررسی سبک زندگی زنان شاغل و غیر شاغل. فصلنامه علمی پژوهشی زن و جامعه، 3(4).
گیدنز، آنتونی (1378). تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید. ترجمه ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
محمدی، جمال؛ ودادهیر، ابوعلی و محمدی، فردین (1391). مناسبات سرمایه فرهنگی و سبک زندگی: پیمایشی در میان شهروندان طبقه متوسط شهر سنندج. مجله جامعه‌شناسی ایران، 13(4):1 – 23.
مهدوی­کنی، محمدسعید (1386). مفهوم سبک زندگی و گستره‌ی آن در علوم اجتماعی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 1(1): 199 – 230.
مفتح، محمدهادی (1393). سبک زندگی مدیران. فصلنامه علمی پژوهشی مشرق موعود، 8 (31).
وبلن، تورستن (1383). نظریه طبقه مرفه. ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران: نشر نی.
 
Arshad, A., Anam, N., & Hassan, S. A. (2014). Impact of cable/TV on modern lifestyle: a study of women. Research on Humanities and Social Sciences4(13), 85-92.
Pau, s & Uikey, s.  ( 2017 ). Media and Lifestyle: A Study of Media influence on the Dressing Style, Journal of Content, Community & Communication Amity School of Communication, 6 (3).
Eastman, S. T. (1979). Uses of television viewing and consumer life styles: A multivariate analysis. Journal of Broadcasting & Electronic Media23(4), 491-500.