W poszukiwaniu wychowawczej wartości zasady „fair play” = In search of educational value of the "fair play" principle

Streszczenie

            Autor nawiązuje do uniwersalnej cechy zasady fair play jako wartości moralnej w działaniach społecznych, w tym także działaniach na polu kultury fizycznej. W tym kontekście omawia zasadność istnienia fair play w aktywności sportowej, stosunkach międzyludzkich oraz edukacji szkolnej, wskazując na jej pedagogiczne walory. Weryfikacją empiryczną tych założeń jest próba określenia postaw wobec zasady fair play uczniów (1263 chłopców i 1272 dziewcząt) z 28 łódzkich szkół gimnazjalnych. Proces badawczy uwzględnia cztery komponenty postaw fair play, które odnoszą się do równości szans, odpowiedzialności, zdrowia oraz przestrzegania przepisów. Wyniki badań wskazują, że zarówno u dziewcząt jak i chłopców badanej grupy gimnazjalistów aktywność sportowa znacząco różnicuje postrzeganie zasady fair play w kontekście przedstawionych komponentów. W końcowej części autor podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy wychowanie - w sporcie i życiu codziennym - w duchu fair play jest edukacyjną szansą dla współczesnego systemu oświaty.

Abstract

            The author refers to the universal characteristics of fair play as a moral value in social activities, including activities in the field of physical culture. In this context, he discusses the legitimacy of fair play in sports activities, relationships and school education, highlighting its educational qualities. Empirical verification of these assumptions is an attempt to determine pupils’ attitudes towards fair play (1263 boys and 1272 girls) from 28 junior secondary schools in Lodz from the perspective of their participation in selected forms of sports activity. The research process takes into account four components of attitudes to fair play, which relate to equality of opportunities, responsibility, health and compliance with rules. The study results indicate that sports activity of both boys and girls of junior high school significantly differentiates the perception of fair play in the context of the illustrated components. In the final section the author attempts to answer the question whether education - in sport and everyday life - in the spirit of fair play is an educational opportunity for the modern education system.