Bingazi Sancağında Sağlık, Kolera Salgını ve Salgının İdaresi (1858)
- 1. Kütahya Dumlupınar University
-
2.
Marmara University
Description
Bu çalışma Osmanlı Devleti’ne bağlı Bingazi Sancağı’nda 1858 yılında meydana gelmiş olan kolera salgını ve salgının idare ediliş biçimi dikkat çekmektedir. Çalışmanın amacı bu kolera salgınına karşı merkezi ve yerel hükümetin neler yaptığını hangi tedbirleri aldığını ortaya koymak ve salgını idare biçimlerini ele almaktır. Bu açıdan Bingazi Sancağı’nın 1800’lerin başında tabi olduğu Trablusgarp’taki Karamanlı idaresi dönemi ile 1835’ten sonra Osmanlı merkezi hükümetine doğrudan bağlandıktan sonraki dönemi arasındaki toplumsal sağlık uygulamaları ve halkın sağlık konusundaki hassasiyetleri de ele alınarak salgına kadar tarihi süreç de ortaya konulmuştur. Yine Osmanlı Devleti’nin 1840’lardan itibaren uygulamaya başladığı karantina uygulamasının Bingazi’deki tatbiki de salgının anlaşılması açısından önemli bir konumda bulunmaktadır. Bu vesileyle Bingazi Sancağı’nın sağlık alanındaki ilerlemesini ortaya konulması önem arz etmektedir. Berka’nın Osmanlı Devleti’nin doğrudan idaresine geçtiği 1835 yılından önce bölgede devlet eliyle yürütülmekte olan herhangi bir sağlık uygulaması bulunmamaktaydı. Bir salgın veya hastalık baş gösterdiği takdirde gerekli tedbirler alınmaya çalışılmaktaydı. Ancak bölgenin Osmanlı doğrudan idaresine geçişinden sonra sağlık uygulamalarında bölgede bir atılım yaşandığı görülmüştür. 1858 yılının mart ayında başlayan kolera salgınının ilk aylarda yoğunluğunu hissettirdiği ancak alınan tedbirlerle yayılım hızının düştüğü arşiv belgeleriyle ortaya konulmuştur. Osmanlı Devleti bu salgın için bir komisyon tertip ettirip hızlı bir şekilde bu komisyonu Bingazi’ye göndermiş ve hastalığın seyrini kontrol altına almayı başarmıştır. Bunu hastalığın yayıldığı sancaktaki tüm bölgelere ve ahalilerine doktorlar göndererek temin etmiştir. Hastalığın başka eyaletlere ve limanlara sıçramasını önlemek için aldığı karantina tedbirleriyle ve kordon uygulamalarıyla kısa sürede hastalığın yayılım seyrinde düşüş gözlenmiş ve bir sene sonunda salgın sona ermiştir. Araştırma sonucunda sık sık salgınlara müptela olan Bingazi Sancağı’nın bulunduğu bölge olan Berka’da 19. yüzyılın başından 1860’lara gelindiğinde sağlık alanında gözle görülür bir iyileşmenin gerçekleştiği sonucuna ulaşılmıştır.
Abstract (English)
This study focuses on the cholera epidemic that occurred in the Benghazi Sanjak, a part of the Ottoman Empire, in the year 1858, and examines how the epidemic was managed.The purpose of this study is to reveal what both the central and local governments did in response to this cholera epidemic, what measures were taken, and to address the management of the epidemic. In this context, the historical process leading up to the epidemic is elucidated, taking into account the social health practices and public health concerns of the Benghazi Sanjak from the early 1800s under the Karamanlı administration of Tripolitania to the period after 1835 when it became directly connected to the Ottoman central government. The implementation of quarantine practices initiated by the Ottoman Empire from the 1840s onwards in Benghazi also holds a significant position in understanding the epidemic. Thus, it is important to highlight the progress of the Benghazi Sanjak in the field of health. Before the region came under direct Ottoman rule in 1835, there were no health practices administered by the state in the Benghazi region. In the event of an outbreak or disease, efforts were made to take necessary measures. However, after the region came under direct Ottoman rule, a surge in health practices was observed. The archive documents demonstrate that although the cholera epidemic, which began in March 1858, was intense in its early months, the measures taken successfully reduced the rate of spread. The Ottoman Empire promptly organized a commission for this epidemic, swiftly sent this commission to Benghazi, and managed to control the course of the disease. This was achieved by sending doctors to all regions and populations in the sanjak where the disease had spread. With quarantine measures and cordon applications to prevent the disease from spreading to other provinces and ports, a rapid decline in the spread of the disease was observed, and the epidemic ended after one year. As a result of the research, it is concluded that the region of Berka, which includes Benghazi Sanjak and was often prone to epidemics, witnessed a significant improvement in the field of health from the early 19th century to the 1860s.
Files
A_Taha_Yıldız.pdf
Files
(329.6 kB)
| Name | Size | Download all |
|---|---|---|
|
md5:1bca3feeba86487fb76dbfac4513f988
|
329.6 kB | Preview Download |
Additional details
Additional titles
- Other (English)
- Public Health, Cholera Outbreak, and its Management in the Benghazi Sancak (1858)