Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Seyfeddin el-Bâharzî’nin Şeyhi Necmeddîn-i Kübrâ’ya Arz Ettiği Vâkıalar: Vekâyiu’l-halvet

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 1, 23 - 46, 30.06.2018
https://doi.org/10.30627/cuilah.440530

Öz

.Vâkıa, tasavvufta sâlikin
kalbine gayb âleminden gelen işaret ve mânâları ifâde etmektedir. Esas
itibariyle rüyaya benzemekle birlikte uyku ile uyanıklık arasında meydana
gelmesi itibariyle umumiyetle rüyadan ayrı bir hal olarak yorumlanmaktadır.
Buna rağmen bazı sûfîler rüyaların da vâkıa kapsamında değerlendirilebileceği
kanaatindedir. Vâkıalar, Allah’ın emir ve yasaklarına itina ile riayet eden
kulların bütün zamanını zikir ve ibadetle geçirmesi neticesinde kalpte
oluşabildiği gibi mânevî alanda kabiliyet sahibi kimselerin kalplerine birtakım
mânâ ve ilhamların doğması şeklinde de meydana gelebilmektedir. Tasavvufta
vâkıalar, seyrü sülûk boyunca kişinin ruhi gelişimine ışık tutan bir emare
olarak görülmüş, özellikle halvete giren sâlikin gördüklerini şeyhine anlatması
neticesinde şeyhinin yorumları doğrultusunda kendisini yönlendirmesi ile zikir
vazifelerine devam etmesi konusunda önemli bir kıstas ve işaret olarak
yorumlanmıştır. Halvet esnasında görülen Vâkıalar şeyhe arz etmek gayesiyle
yazıya geçirilmiş, böylece tasavvuf edebiyatında Vâkıât türü ortaya çıkmıştır.
Vâkıât literatürünün örneklerinden biri de Kübreviyye tarikatı şeyhlerinden
Seyfüddîn Saîd b. el-Mutahhar b. Saîd el-Bâharzî’nin (ö. 659/1261) şeyhi
Necmeddîn-i Kübrâ’ya (ö. 618/1221) arz etmek için yazdığı Vekâyiu’l-halvet
yahut Vâkıât adlı eseridir. Bu eser henüz yayınlanmamış olup el yazması haliyle
mevcuttur. Şeyhinin emri üzerine kaleme aldığı beş varaktan oluşan bu yazmada
Bâharzî’nin yedi ayrı vâkıası yer almaktadır. Makale kapsamında öncelikle
Bâharzî’nin hayatından bahsedilecek, ardından tasavvufta vâkıa kavramı ve
vâkıaların tasavvufî eğitimdeki fonksiyonu üzerinde durulacak, sonrasında ise
Bâharzî’nin vâkıalarının çevirisine yer verilecektir.

Kaynakça

  • Aşkar, Mustafa, “Ahmed Yesevî ve Tasavvuf Anlayışı”, Diyanet İlmi Dergi [Di-yanet Dini - İlmi - Edebi Dergi], XXIX/4 (1993), ss. 49-62.
  • Bahadıroğlu, Mustafa, “Vâkıât-ı Hüdâyî’nin Tahlîl ve Tahkîki (I. Cild)”, Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003.
  • Bâharzî, Seyfeddin, Vâkıât, Leiden University Libraries, Leiden, UB - Or. 989.
  • Beki, Kamil, “İbrahim Râkım Efendi Vâkıât-ı Niyazî-i Mısrî İnceleme - Metin”, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1997.
  • Câmî, Abdurrahman, Evliya Menkıbeleri, çev. Lâmiî Çelebi, haz. Süleyman Uludağ – Mustafa Kara, İstanbul: Pinhan, 2011.
  • Cevherî, Ebû Nasr İsmâil b. Hammâd el-, es-Sıhah tâcü’l-luga ve sıhahi’l-Arabiyye, haz. Ahmed Abdülgafûr Attâr, I-VI, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1979.
  • Çetin, Hilal, “Vâkıât-ı Hüdâyî'nin Tahlîl ve Tahkîkî (17 Ramazan 986/30 Rebiü'l âhir 987)”, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Temel İslâm Bilim-leri Anabilim Dalı Tasavvuf Bilim Dalı, 2018.
  • Ebû Hafs es-Sühreverdî, Şehabeddin Ömer b. Muhammed, Avârifü'l-maârif, Beyrut: Dâru Sâdır, 2010.
Toplam 8 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mahmud Esad Erkaya 0000-0003-3981-4688

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2018
Gönderilme Tarihi 9 Mayıs 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 18 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Erkaya, M. E. (2018). Seyfeddin el-Bâharzî’nin Şeyhi Necmeddîn-i Kübrâ’ya Arz Ettiği Vâkıalar: Vekâyiu’l-halvet. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 18(1), 23-46. https://doi.org/10.30627/cuilah.440530
AMA Erkaya ME. Seyfeddin el-Bâharzî’nin Şeyhi Necmeddîn-i Kübrâ’ya Arz Ettiği Vâkıalar: Vekâyiu’l-halvet. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD). Haziran 2018;18(1):23-46. doi:10.30627/cuilah.440530
Chicago Erkaya, Mahmud Esad. “Seyfeddin El-Bâharzî’nin Şeyhi Necmeddîn-I Kübrâ’ya Arz Ettiği Vâkıalar: Vekâyiu’l-Halvet”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 18, sy. 1 (Haziran 2018): 23-46. https://doi.org/10.30627/cuilah.440530.
EndNote Erkaya ME (01 Haziran 2018) Seyfeddin el-Bâharzî’nin Şeyhi Necmeddîn-i Kübrâ’ya Arz Ettiği Vâkıalar: Vekâyiu’l-halvet. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 18 1 23–46.
IEEE M. E. Erkaya, “Seyfeddin el-Bâharzî’nin Şeyhi Necmeddîn-i Kübrâ’ya Arz Ettiği Vâkıalar: Vekâyiu’l-halvet”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), c. 18, sy. 1, ss. 23–46, 2018, doi: 10.30627/cuilah.440530.
ISNAD Erkaya, Mahmud Esad. “Seyfeddin El-Bâharzî’nin Şeyhi Necmeddîn-I Kübrâ’ya Arz Ettiği Vâkıalar: Vekâyiu’l-Halvet”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD) 18/1 (Haziran 2018), 23-46. https://doi.org/10.30627/cuilah.440530.
JAMA Erkaya ME. Seyfeddin el-Bâharzî’nin Şeyhi Necmeddîn-i Kübrâ’ya Arz Ettiği Vâkıalar: Vekâyiu’l-halvet. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD). 2018;18:23–46.
MLA Erkaya, Mahmud Esad. “Seyfeddin El-Bâharzî’nin Şeyhi Necmeddîn-I Kübrâ’ya Arz Ettiği Vâkıalar: Vekâyiu’l-Halvet”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), c. 18, sy. 1, 2018, ss. 23-46, doi:10.30627/cuilah.440530.
Vancouver Erkaya ME. Seyfeddin el-Bâharzî’nin Şeyhi Necmeddîn-i Kübrâ’ya Arz Ettiği Vâkıalar: Vekâyiu’l-halvet. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD). 2018;18(1):23-46.

Correspondence Address
Cukurova University, Faculty of Theology, Balcali Campus, 01330, Saricam/Adana.