جرم انگاری در حوزه رمزارزها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

مشخصه بارز هزاره سوم و عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات را می‌توان سرعت و تنوع در پیشرفت‌ها و نوآوری‌ها دانست؛ امری که شناخت پدیده‌های فناورانه و کنشگری جهت قاعده‌مندی آن‌ها را همواره چندین گام عقب‌تر از تحولات قرار می‌دهد. یکی از مهم‌ترین مثال‌ها از چنین پدیده‌هایی را می‌توان رمزارزها دانست که با گذشت بیش از یک دهه از معرفی و انتشار، همچنان از حیث قاعده‌مندی حقوقی و تنظیم‌گری، از خلأهای راهبردی بسیاری برخوردارند. بی‌تردید در شکل‌گیری چنین فضایی، ناشناختگی ویژگی‌ها، کارکردها و نوظهوری فناوری زمینه‌ساز این فناوری، یعنی بلاک‌چین، نقش قابل توجهی داشته است. با این حال، برخی کشورها تلاش کرده‌اند تا با اتخاذ رویکردی فعال و پویا به سیاست‌گذاری در این حوزه بپردازند؛ رویکردی که نشانگر کنشگری فعال در برابر رمزارزهاست. در این راستا یکی از مهم‌ترین و بحث‌برانگیزترین جنبه مداخلات در زمینه رمزارزها، مداخله کیفری از طریق جرم‌انگاری پیرامون برخی از مخاطرات این فناوری است؛ امری که به دلیل تحدید آزادی‌ها نیازمند توجیه است تا از گذر آن، ضرورت‌های جرم‌انگاری در حوزه رمزارزها شناسایی گردد. بر این اساس، در پژوهش پیشِ رو با روشی توصیفی و تحلیلی به بررسی ضرورت‌های جرم‌انگاری و جلوه‌های جرایم در حوزه رمزارزها پرداخته می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criminalization in the Realm of Cryptocurrencies

نویسندگان [English]

  • Aref Khalili Paji 1
  • Baghir Shamloo 2
1 A PhD student in Criminal Law & Criminology
2 Associate professor at Shahid Beheshti University
چکیده [English]

The prominent characteristic of the third millennium and the age of information and communication of technology (ICT) can be looked speed and diversity in advances and innovations. It is a matter that the cognition of the technological phenomena and activism to make them legal is consistently lagging some steps behind the evolutions. One of the most important examples of such phenomena is cryptocurrencies. After more than one decade after issuance and introduction of cryptocurrencies, they include more strategical vacuums in respect to the regulation and adjustment. Undoubtedly in the formation of such sphere the unfamiliarity of the features, applications and the emerging of this technology background of this technology means blockchain have had a prominent role. With applying an active and dynamic approach some states have tried to adopt policy in this field; an approach which is a sign of a dynamic activism in dealing with cryptocurrencies. In this regard one of the most important and controversial aspect of these interventions in the field of cryptocurrencies is the criminal intervention via criminalization around some dangers of this technology, a problem needs to be justified because of the limitation of freedom through it, the necessities of criminalization in the field of cryptocurrencies should be cognized. According to this, the following research with analytic-descriptive method examines the necessities of criminalization and forms of offences in the area of cryptocurrencies.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Cryptocurrencies
  • Criminalization
  • Criminal intervention
  • Money laundering
  • Trafficking
  1.  

    1. احمدی، حبیب، و رودابه دهقانی، «آراء و اندیشه‌های اولریش بک (نظریه‌پرداز جامعه مخاطره‌آمیز)»، فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره دهم، شماره 2، زمستان 1394 ش.
    2. برومند، شهرزاد و همکاران، امنیت اقتصادی در ایران و چند کشور منتخب (مطالعه تطبیقی)، تهران، مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 1387 ش.
    3. بک، اولریش، جامعۀ در مخاطرۀ جهانی، ترجمه محمدرضا مهدی‌زاده، تهران، کویر، 1388 ش.
    4. پاک‌نهاد، امیر، سیاست جنایی ریسک‌مدار، تهران، میزان، 1388 ش.
    5. پرادل، ژان، تاریخ اندیشه‌های کیفری، ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ یازدهم، تهران، سمت، 1399 ش.
    6. خلیلی پاجی، عارف، «امکان‌سنجی تأمین مالی تروریسم در پرتو ارزهای مجازی»، مندرج در: مجموعه مقالات همایش بین‌المللی ابعاد حقوقی ـ جرم‌شناختی تروریسم، تهران، دانشگاهی علامه طباطبایی، 1398 ش.
    7. دلماس مارتی، می‌رِی، نظام‌های بزرگ سیاست جنایی، برگردان علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ دوم، تهران، میزان، 1398 ش.
    8. رهبرپور، محمدرضا، «مبانی فقهی ممنوعیت و جرم‌انگاری در قلمروی اخلاق زیستی»، فصلنامه حقوق اسلامی، سال یازدهم، شماره 42، پاییز 1393 ش.
    9. سیاه‌بیدی کرمانشاهی و دیگران، حقوق کیفری اقتصادی، تهران، جاودانه، 1397 ش.
    • سیاه‌بیدی کرمانشاهی و دیگران، محشای قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تهران، جاودانه، 1398 ش.
    • سیاه‌بیدی کرمانشاهی، سعید، و احمدعلی ثالث مؤید، حقوق کیفری اقتصادی؛ پول‌شویی، تهران، میزان، 1396 ش.
    • شاملو، باقر، و عارف خلیلی پاجی، «مجازی شدن بزهکاری یقه‌سفیدی در پرتو ارزهای مجازی»، مجله حقوقی دادگستری، دوره هشتاد و چهارم، شماره 110، تابستان 1399 ش.
    • شاهیده، فرهاد، و امیرحسن نیازپور، «جرم‌انگاری پیش‌دستانه اعمال تروریستی»، آموزه‌های حقوق کیفری، مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دوره هفدهم، شماره 19، بهار و تابستان 1399 ش.
    • صیقل، یزدان، مطالعه حقوقی ـ جرم‌شناختی جرم در جامعه مخاطره‌آمیز، رساله دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 1397 ش.
    • فرح‌بخش، مجتبی، تأثیر فایده‌گرایی بر جرم‌انگاری، رساله دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشگاه تهران، 1389 ش.
    • لارنت چیتن، پیتر و همکاران، پیشگیری از پولشویی و تأمین مالی تروریسم؛ راهنمای عملی برای ناظران بانکی، ترجمه مریم کشتکار، تهران، تاش، 1392 ش.
    • محمودی جانکی، فیروز، و مهرانگیز روستایی، «توجیه مداخله کیفری؛ اصول و ضرورت‌ها»، پژوهش حقوق کیفری، سال دوم، شماره 3، بهار و تابستان 1392 ش.
    • میرمحمدصادقی، حسین، و زینب لکی، «رویکردی نوین بر ارجاع کیفری در پرتو اصل وصف‌گذاری منصفانه»، پژوهش حقوق کیفری، سال هفتم، شماره 27، تابستان 1398 ش.
    • میرمحمدصادقی، حسین، و علی رحمتی، «مصادیق عدول از اصول کلی حقوق کیفری در جرایم علیه امنیت»، فصلنامه راهبرد، سال بیست و چهارم، شماره 76، پاییز 1394 ش.
    • نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین، «جرم‌شناسی حقوقی (درآمدی بر جرم‌شناسی حقوق کیفری عمومی)»، مندرج در: تازه‌های علوم جنایی، کتاب دوم، زیر نظر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ دوم، تهران، میزان، 1395 ش.
    • همو، «درباره امنیت‌شناسی (از حق بر امنیت تا حق بر تأمین)»، دیباچه در: رضوانی، سودابه، مدیریت انسان‌مدار ریسک جرم، تهران، میزان، 1391 ش.
    • همو، «کیفرشناسی نو ـ جرم‌شناسی نو؛ درآمدی بر سیاست جنایی مدیریتی خطرمدار»، مندرج در: تازه‌های علوم جنایی، کتاب اول، زیر نظر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، تهران، میزان، 1388 ش.
    • نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین، محمدجعفر حبیب‌زاده، و محمدعلی بابائی، «جرایم مانع (جرایم بازدارنده)»، فصلنامه مدرس علوم انسانی (ویژه‌نامه حقوق)، شماره 37، زمستان 1383 ش.
    1. Ahmad, Tariq, “Canada: Canada Passes Law Regulating Virtual Currencies as ‘Money Service Businesses’”, Global Legal Monitor, 2014: <http://www.loc.gov/law/ foreign-news/article/canada-canada-passes-law-regulating-virtual-currencies-as-money- service-businesses>, Archived at: <https://perma.cc/BQA6-K7MV>.
    2. Australian Government Response to the Senate Economic References Committee Report: Digital currency – game changer or bit player, May 2016: <https://www.aph.gov.au /DocumentStore.ashx?id=4f9bcf03-5867-449c-85ad-b8dd01d7459c>, Archived at: <https://perma.cc/U6WP-VYKU>.
    3. Australian Securities & Investments Commission (ASIC), Op-Ed Blockchain, 2015: <https://asic.gov.au/about-asic/media-centre/asic-responds/op-ed blockchain>.
    4. Boehm, Franziska & Paulina Pesch, “Bitcoin: A First Legal Analysis -with reference to German and US-American Law-, Institute for Information, Telecommunication, and Media Law, University of Münster, Germany, 2015: <http://www.unimuenster.de/Jura.itm /hoeren/materialien/boehm_pesch/BTC_final_camready.pdf>.
    5. Digital Currency Exchange Providers, AUSTRAC, 2018: <https://www.austrac.au /digital-currency-exchange-providers>.
    6. FATF, Guidance for a Risk-Based Approach to Virtual Assets and Virtual Asset Service Providers, FATF, Paris, June 2019: <https://www.fatf-gafi.org/publications/ fatfrecommendations/documents/Guidance-RBA-virtual-assets.html>.
    7. Greenfield, Mariene, “Number of Bitcoins in Circulation Worldwide”, 2016, The Statistics Portal: <https://www.statista.com/statistics/247280/number-of-bitcoins-in-circulation>.
    8. Kemshall, Hazel, Understanding risk in criminal justice, Open University Press, 2003.
    9. Kethineni, Sesha & Ying Cao, Cassandra Dodge, “Use of Bitcoin in Darknet Markets: Examining Facilitative Factors on Bitcoin-Related Crimes”, American Journal of Criminal Justice, Vol. 43(2), 2018.
    10. Parliament of Australia, “Digital Currency”, Last visit in March 1, 2018: <https://www. gov.au/Parliamentary_Business/Committees/Senate/Economics/Digital_currency>, Archived at: <https://perma.cc/T5XB-BNY2>.
    11. Ritzer, George, Encyclopedia of Social Theory, Vol. II, London, Sage publication, 2005.
    12. Senate Economic References Committee Digital, “Currency – game change or bit player”, 2015: <https://www.aph.gov.au/Parliamentary_Business/Committees/Senate/Economics /Digital_currency/~/media/Committees/economics_ctte/Digital_currency/report.pdf>.
    13. Tax Treatment of Crypto-Currencies in Australia – Specifically Bitcoin, Australian Taxation Office (ATO), 2017: <https://www.ato.gov.au/General/Gen/Tax-treatment-of-crypto-currencies-in-Australia---specifically-bitcoin>.
    14. Umlauft, Thomas S., “Is Bitcoin Money? An Economic-Historical Analysis of Money, Its Functions and Its Prerequisites”, 85th International Atlantic Economic Conference, At London, United Kingdom, June 2018.
    15. Zedner, Lucia, “Pre-crime and post criminology?”, Theoretical Criminology, Vol. 11(2), UK, University of Oxford, 2007.