ارزیابی و مقایسه مصرف انرژی سیستم‌های تولید یونجه شهرستان‌های استان البرز

نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 دانشجو دکترا، گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، ایران.

2 کارشناسی ارشد مکانیزاسیون، گروه مکانیزاسیون کشاورزی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

مدیریت تخصیص یکی از راهکارهای اصلی و شناخته‌شده توسعه پایدار کشاورزی است که باعث جلوگیری از تخریب بیشتر منابع طبیعی می‌گردد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و مقایسه جریان انرژی در مزارع یونجه شهرستان‌های استان البرز صورت گرفت. شاخص‌های بازده انرژی، افزوده خالص انرژی، انرژی ویژه، بهره‌وری انرژی، شدت انرژی و انرژی کل ورودی و خروجی محاسبه شدند. جامعه آماری تحقیق شامل 241 کشاورز یونجه کار در شهرستان‌های استان البرز در سال زراعی 1392 بود. نتایج نشان داد که در چهار منطقه مورد مطالعه استان شامل شهرستان‌های کرج، اشتهارد، نظرآباد و ساوجبلاغ حدودا 65 درصد انرژی ورودی برای کشت یونجه به دو نهاده سوخت و بذر تعلق دارد. شهرستان اشتهارد با0/095 کیلوگرم در مگاژول و شهرستان نظرآباد با 0/076 کیلوگرم در مگاژول به ‏ترتیب بیشترین و کمترین بهره‌وری انرژی را در تولید یونجه داشتند. در بین چهار منطقه مورد مطالعه شهرستان اشتهارد با افزوده خالص انرژی 39241/9 مگاژول در هکتار، شدت انرژی6/554 مگاژول در مترمربع و انرژی ویژه10/571  مگاژول در کیلوگرم از شرایط بهتری نسبت به سه منطقه دیگر برخوردار بود. در مجموع نتایج تحقیق نشان داد که مزارع یونجه شهرستان اشتهارد در مصرف انرژی کارآمدتر و دارای مدیریت بهتری نسبت به سه شهرستان دیگر بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation and comparison of the energy consumption in Alfalfa production systems in different regions of Alborz province

نویسندگان [English]

  • M. Manafi Dastjerdi 1
  • A. Koohnavard 2
1 Ph.D Student, Department of Biosystems Mechanical Engineering, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Khorasan Razavi, Iran. M.manafi207@yahoo.com
2 MSc Mechanization, Department of Agricultural Mechanization, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Science and Research Branch, Tehran, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Allocation management is one of the main and well-known strategies in sustainable agricultural development that prevents destruction of the natural resources. The present research was undertaken to evaluate and compare energy flows in Alfalfa farms in different regions of Alborz province. The indices of energy ratio, net energy gain (NEG), specific energy, energy productivity (EP), energy intensity, and total input and output energies were calculated. The statistical population included all of the farmers in different regions of Alborz province in 2013. The studied sample included 241 farmers growing alfalfa in the agricultural sector of Alborz province. Results indicated that, in four studied districts including Eshtehard, Karaj, Nazarabad and Savojbolagh approximately 65% of the energy input was assigned to the fuel and seed for the cultivation of alfalfa. The highest and lowest EPs were found to be those of Savojbolagh and Nazarabad districts (0.095 kgMJ-1 and 0.076 kgMJ-1, respectively). Among these four districts, Eshtehard had better conditions in terms of NEG (39241.9 MJha-1), energy intensity (6.554 MJm-2), and specific energy (10.571 MJkg-1), compared to the other three regions. In total, results of the research showed that the Alfalfa farms at Eshtehard exhibit more efficient energy consumption, indicating that their farmers have had better management regarding energy Consumption.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alfalfa
  • energy productivity
  • specific energy
  • energy ratio
  • net energy gain
1- ابراهیمی آق قلعه، س. 1391. تجزیه ‌و تحلیل نهاده و ستانده انرژی در کشت مکانیزه سیب‌زمینی با رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها و منطق فازی (مطالعه موردی: شهرستان اردبیل). پایان‌نامه کارشناسی ارشد مکانیزاسیون کشاورزی. دانشکده کشاورزی. دانشگاه تبریز. 91 صفحه.
 
 
2- الماسی، م.، شهرام، ک. و نعیم، ل. 1387. مبانی مکانیزاسیون کشاورزی. تهران: انتشارات جنگل، جاودانه. 308 صفحه.
 
 
3- دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی. 1396. آمارنامه کشاورزی سال 1395 جلد اول و سوم. وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی، مرکز اطلاعات و ارتباطات. 124 صفحه.
 
 
4- سپهوند، م. و شهرام.، ا . 1394. تحلیل انرژی- اقتصادی تولید محصولات زراعی بهاره در استان لرستان (مطالعه موردی: منطقه چغلوندی). اولین کنگره علمی پژوهشی توسعه و ترویج علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست ایران.29-28 شهریور. تهران. ایران.
 
 
5- رجبی، م. ح.، سلطانی، ا.، زینلی، ا. و سلطانی، ا. 1391. مصرف انرژی در تولید گندم در گرگان. مجله پژوهشهای تولید گیاهی  (3) 19: 143-171.
 
 
6- غلامی قجلو، ج. 1392. تجزیه‌وتحلیل اقتصادی و مصرف انرژی تولید چغندرقند و ارائه راهکارهای پیشنهادی. (مطالعه موردی از شهرستان میاندوآب). پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد کشاورزی. دانشکده کشاورزی. دانشگاه شهرکرد. 109 صفحه.
 
 
7- کاظمی، ح. و زارع، س. 1393. ارزیابی و مقایسه جریان انرژی در مزارع گندم شهرستان‌های گرگان و مرودشت. مجله تحقیقات غلات، دوره 4، شماره 3: 227-211.
 
 
8- منافی دستجردی، م. 1393. بررسی و تعیین عوامل تأثیرگذار بر انتخاب کشت محصولات زراعی در استان البرز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مکانیزاسیون کشاورزی. دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران. 114 صفحه.
 
 
9- منافی دستجردی، م.، باخدا، ح. و قهدریجان، م. 1393. بررسی و تعیین عوامل تأثیرگذار بر انتخاب کشت محصولات زراعی درشهرستان ساوجبلاغ. کنفرانس بین المللی توسعه پایدار، راهکارها و چالش ها با محوریت کشاورزی ، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری، 8-6 اسفند، تبریز، ایران.
 
 
10- مهرابی بشر آبادی، ح. و اسمعیلی، ع. 1390. تجزیه‌وتحلیل ورودی- خروجی انرژی در بخش کشاورزی ایران. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 19، شماره 74: 28-1.
 
 
11. Acaroglu, M. 1998. Energy from biomass, and applications. University of Seluck, Graduate School of Natural and Applied Sciences. Textbook: 27-39.
 
 
12. Akcaoz, H., Ozcatalbas, O. and H. Kizilay. 2009. Analysis of energy use for pomegranate production in Turkey. Journal of Food. Agric. Environ. 7:475-480.
 
 
13. Erdal, G., Esengun, K., Erdal, H. and O. Gunduz. 2007. Energy use and economical analysis of sugar beet production in Tokat province of Turkey. Energy 32: 35–41.
 
 
14. Kaltschmitt, M., Reinhardt, G. and T. Stelzer. 1997. Life cycle analysis of bio fuels under different environmental aspects. Biomass Bioenergy 12(2):121–134.
 
 
15. Karkacier, O. and Z. Goktolga. 2005. Input-output analysis of energy use in agriculture. Energy Convers. Manag. 46(9-10):1513- 1521.
 
 
16. Ozkan, B., Akcaoz, H. and C. Fert. 2004. Energy input-output analysis in Turkish agriculture. Renew. Energy 29: 39-51.
 
 
17. Sayin, C., Mencet, M. and B. Ozkan. 2005. Assessing of energy policies based on Turkish agriculture: current status and some implications. Energy Policy 33: 2361-2373.
 
 
18.Yilmaz, I., Akcaoz, H. and B. Ozkan. 2005. An analysis of energy use and input costs for cotton production in Turkey. Renew. Energy 30: 145–155.