تأثیر گوگرد و باکتری تیوباسیلوس بر عملکرد و برخی خصوصیات کیفی کلزا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

2 استادیار پژوهشی موسسه تحقیقات خاک وآب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

3 استاد پژوهش موسسه تحقیقات خاک وآب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

چکیده

پایین بودن قابلیت دسترسی به عناصرغذایی، یکی از مهم‌­ترین عوامل بروز کمبود آن­ها در گیاهان کشت شده در خاک­های آهکی می­باشد. بنابر­این هر گونه راهکاری برای حل این مشکل دارای اهمیت است. در این پژوهش چهار سطح کود گوگردی شامل (0 )، (250 کیلوگرم گوگرد و 5 کیلوگرم تیوباسیلوس)، ( 500 کیلوگرم گوگرد و 10 کیلوگرم تیوباسیلوس)، ( 1000 کیلوگرم گوگرد و 20 کیلوگرم تیوباسیلوس)، در قالب طرح بلوک­‌های کامل تصادفی، در سه تکرار و در چهار مزرعه با گوگرد قابل­جذب متفاوت در استان کرمانشاه در سال زراعی 98-1397 اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس این آزمایش نشان داد که اثر گوگرد، مکان مزرعه، و اثر برهم­کنش آن­ها برعملکرد دانه، درصد روغن، وزن هزار دانه و غلظت عناصرغذایی در دانه کلزا در مناطق چغانرگس و ماهیدشت، نجف آباد و قمشه در سطح احتمال یک درصد (P<0.01)، معنی­دار بود. بیش­ترین عملکرد دانه، درصد روغن، وزن هزاردانه و غلظت عناصرغذایی در دانه کلزا با کاربرد 1000 کیلوگرم گوگرد عنصری همراه با20 کیلوگرم باکتری تیوباسیلوس در هکتار بود. بهترین تیمار از لحاظ عملکرد دانه در چغانرگس، ماهیدشت، نجف آباد و قمشه در مقایسه با تیمار شاهد به ترتیب 647، 756، 474 و 406 کیلوگرم افزایش نشان داد. افزایش درصد روغن نسبت به تیمار شاهد در مناطق ذکرشده به­ترتیب 1/2، 4/1، 2/1 و 5/0 درصد بود.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effect of Elemental Sulfur and Thiobacillus Bacteria on Yield and Some Quality Characteristics of Canola

نویسندگان [English]

  • jalal ghaderi 1
  • Mohammad Hossein Davoodi 2
  • Kazem Khvazi 3
1 Assistance Professor, Soil and Water Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Kermanshah, Iran
2 Assistant Professor, Soil and Water Research Institute, AREEO, Karaj, Iran
3 Research Professor, Soil and Water Research Institute, AREEO, Karaj, Iran
چکیده [English]

.Low availability of some nutrients is one of the major factors for the widespread occurrence of plant nutrient deficiency in calcareous soils. Therefore, any strategy for solution of this problem is important. For this purpose, an experiment was carried out in four sites (Chogha Narges, Mahidasht, Najaf Abad and Ghomsheh in Kermanshah Province), with different contents of available sulfate, using complete randomized blocks design with three replications, in 2018-19. The amounts of sulfur paired with Thiobacillius bacterium inoculants included no sulfur (S0), 250 kg sulfur/ha along with 5 kg/ha Thiobacillus bacterium inoculant (S1), 500 kg sulfur/ha with 10 kg Thiobacillus/ha (S2), and 1000 kg sulfur/ha with 20 kg Thiobacillus/ha (S3). The combined analysis results showed that the effect of sulfur, location, and their interaction on grain yield, 1000- grain weight, oil percent, and nutrients concentration in rapeseed grain in Chogha Narges, Mahidasht, Najaf Abad, and Ghomsheh were significant at 1% (p<1%). The highest grain yield, 1000- weight, oil percent and nutrients concentration was obtained in S3 treatment, which increased wheat yield by 647, 756, 474, and 406 kg.ha-1 in Chogha Narges, Mahidasht, Najaf Abad, and Ghomsheh, respectively, compared to the control treatment. Oil percent increment at the mentioned regions were 2.1%, 1.4%, 1.2%, and 0.5%, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nutrients concentration
  • Oil percent
  • 1000-Weight

مراجع

  1. امانی، ف.، رئیسی، ف.، پیرانوند، ن.، موسوی شلمانی، م. ا .1386. رشد و عملکرد دو رقم سویا در سطوح مختلف گوگرد تحت شرایط گلخانه­ای. مجموعه مقالات دهمین کنگره علوم خاک ایران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی .6 شهریور 1386 - دانشگاه تهران، کرج،
  2. بابایی، پ.، گلچین، ا.، بشارتی، ح.، افضلی، ح. 1391. تأثیر کود میکروبی گوگرد بر جذب عناصر غذایی و عملکرد سویا در مزرعه. مجله پژوهش خاک (علوم خاک و آب). جلد 26 شماره 2، ص 146-152.
  3. بای بوردی، ا.، ملکوتی، م، ج. 1382. اثرات سطوح ازت و منگنز برعملکرد و کیفیت دو رقم کلزای پاییزه. مجله علمی و پژوهشی خاک وآب. جلد 17شماره 1، ص 1-8.
  4. بشارتی، ح.، خسروی، ه.، مستشاری، م.، کامران میرزاشاهی، ک.، قادری، ج.، ذبیحی، ح. بررسی اثر تیوباسیلوس، گوگرد و فسفر بر شاخص­های رشد ذرت در برخی ازمناطق ایران. مجله علمی و پژوهشی تحقیقات کاربردی خاک. انتشارات دانشگاه ارومیه. جلد 4 شماره 1، ص 103-112.
  5. بناری، ع.، موسوی نیک، م.، بهدانی، م. ع.، بشارتی، ح. تأثیر مقادیر کود آلی گوگرد و تقسیط نیتروژن بر عملکرد و اجزاء آن در آفتابگردان. نشریه تولید گیاهان زراعی. جلد 6 شماره 1، ص 1-15.
  6. خادم، ا. تأثیر مواد آلی و گوگرد بر قابلیت جذب فسفر و عناصر کم­مصرف در خاک­های آهکی،گچی و اسیدی. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، زنجان. ایران.
  7. خادمی، ز، بلالی، م. ر، اسدی، ف، شهبازی،ک، رضایی، ح، فیض الله زاده اردبیلی، م، بارزگان،ک. و طهرانی، م. ح . افزایش کارآیی کودهای پرمصرف و بررسی نقش گوگرد و منیزیم بر افزایش عملکرد و بهبود کیفیت گندم. گزارش نهایی شماره 1703، انتشارات موسسه تحقیقات خاک و آب، 424 ص.
  8. رحیمیان، ز. 1390. اثر گوگرد و تیوباسیلوس به همراه ماده آلی بر صفات کمی و کیفی کلزا. فصلنامه علمی پژوهشی فیزیولوژی گیاهان زراعی. جلد 12 شماره 3، ص 19-27.
  9. شرفی، س.، عباس دخت، ح.، چائی چی، م. ر.، اردکانی، م. ر.، قاسمی، ث. 1389. بررسی تأثیر رقم، تلقیح بذر با تیوباسیلوس و اشکال مختلف کاربرد نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزای پاییزه. علوم گیاهان زراعی ایران. جلد 41 شماره 3، ص 459-468.
  10. صفاری، م.، مددی زاده، م.، شریعتی نیا، ف. 1390. بررسی آثار تغذیه­ای عناصر نیتروژن، بور و گوگرد بر خصوصیات کمی وکیفی دانه گلرنگ. مجله علوم گیاهان زراعی ایران. جلد 42 شماره 1، ص 133-141.
  11. قبادی، م، جهان بین، ش، اولیایی، ح.، مطلبی فرد، ر.، پرویزی. و. تأثیر کودهای زیستی فسفر بر عملکرد و جذب فسفر در سیب زمینی. نشریه دانش آب و خاک. جلد 23 شماره 2، ص 125-138.
  12. گوهرگانی، ج. 1394. مدیریت مصرف گوگرد بر قابلیت جذب عناصر کم مصرف در خاک و دانه کلزا در یک خاک آهکی. نشریه علمی و پژوهشی زیست شناسی خاک. انتشارات موسسه تحقیقات خاک وآب. جلد 4 شماره 3، ص 82-73.
  13. مصطفوی راد، م.، طهماسبی سروستانی، ز.، مدرس ثانوی، س. ع. م.، قلاوند، ا. 1390. ارزیابی عملکرد، ترکیب اسیدهای چرب و میزان عناصر ریزمغذی بذر در ارقام پر محصول کلزا تحت تأثیر مقادیر مختلف گوگرد. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی. جلد 40 شماره 1، ص 43-60.
  14. ملکوتی، م .ج.، کشاورز، پ.، کریمیان، ن. 1387. روش جامع تشخیص و توصیه بهینه کود برای کشاورزی پایدار. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، 550 ص.
  15. مومن، ا.، پازوکی، ا.، ممیزی، ح. ر. 1392. اثر گوگرد گرانوله و کمپوست بر خصوصیات گندم بم منطقه سمنان. فصلنامه علمی پژوهشی فیزیولوژی گیاهان زراعی. جلد 3 شماره 9 ، ص 46-35.
  16. میرزاپور، م، ه.، خاوازی، ک.، محمد رضا نایینی، م. ر. تأثیر کاربرد گوگرد، باکتریهای تیوباسیلوس و فسفر بر عملکرد کلزا و برخی ویژگی­های شیمیایی خاک. نشریه زیست شناسی خاک، جلد  5  شماره 2،  ص 122-109.
  17. نخ زری مقدم، ع.، غفاری، س.، راحمی کاریزکی، ع.، صلاحی فراهی، م. 1394. اثر سطوح مختلف کود گوگرد و تیوباسیلوس بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن دانه آفتابگردان در منطقه گنبد. نشریه تولید گیاهان روغنی. جلد 2 شماره 2، ص 25-34.
  18. Ahmed, A. Z. 2013. Study Influence 0f Elemental Sulpher Compared with Foliar Spray Fertilizers on Productivity and Maintenance Calcareous Soil. Nature and Science. 11(5):26-34.
  19. Altaf, A., Khanand, V., and Abdin, M. Z. 2000. Effect of sulphur fertilization on oil accumulation, acetyl-Co A concentration and acetyl-Co A carboxylase activity in the developing seeds of rapeseed (Brassica napus ). Australian Journal of Agriculture. 51: 1023-1029.
  20. Balloei, F., Ardakani, M. R.,Rejali, F.,Ramzanpoor, M. R., Alizade, G. R., and Mohebbati, F. 2009. Effect of Thiobacillus and Mycorrhiza fungi under different levels of sulfur on yield and yield components of soybean. International Symposium “Root Research and Applications”, RootRAP, Boku, Vienna, Austria.
  21. Besharati, H. 2017. Effects of sulfur application and Thiobacillus inoculation on soil nutrient availability, wheat yield and plant nutrient concentration in calcareous soils with different calcium carbonate content. Journal of Plant Nutrition. 40:447–56. doi:10.1080/01904167.2016.1245326.
  22. Black, C. A., Evans, D. D., and Dinauer, R. C. 1965. Methods of Soil Analysis. American Society of Agronomy, Madison, WI, pp. 653-708.
  23. Boem, G. F. H., Prysupa, P., and Ferraris, G. 2007. Seed number and yield determination in sulfur deficient soybean crops. Journal of Plant Nutrition. 30(1): 93-104.
  24. Bouyoucos, G. J. 1962. Hydrometer method improved for making particle size analyses of soils. Agronomy Journal. 54(5): 464-465.
  25. Bromfield, A. R., Hancock, I. R., and Debenhm, D. F. 1981. Effect of ground rock phosphate and elemental S on yield and P uptake of maize in western Kenya. Experimental Agriculture, 17: 383-387.
  26. Ebrahimian, E., Bybordi, A., and Pasban Eslam, B. 2010 Efficiency of zinc and iron application methods on sunflower. Food, Agriculture and Environment. 8(3): 783-789.
  27. Food and Agriculture Organization. 2007. Available at http://faostat.fao.org/site/567/default.aspx. Last acssess on 20.03.2008.
  28. Fox, R. L., Alson, R. , and Rhoades, H. F. 1964. Evaluating the sulfur status of soils by plants and soil tests. Soil Science Society of American, Proceedings. 21: 287-292.
  29. Kaler, A. S. 2013. Elemental sulfur effects on nutrient availability in organic soil having variable calcium carbonate. MS thesis, Florida University, Gainesville, FL.
  30. Kandil, H., and Gad, G. 2012. Growth and oil production of canola as affected by different sulphur sources. Journal of Basic and Applied Scientific Research. 2(5): 5196-5202.
  31. Karimi, F., Bahmanyar, M. A., and Shahabi, M. 2012. Investigation the effects of sulfur and cattle manure application on macronutrient availability in calcareous soil and accumulation in leaf and seed of canola. European Journal of Experimental Biology. 2 (3): 836-842.
  32. Karimizarchi, M., Aminuddin, H., Khanif, M. Y., and Radziah, O. 2014a. Elemental sulfur application effects on nutrient availability and sweet maize response (Zea mays) in a high pH soil of Malaysia. Malaysian Journal of Soil Science. 18: 75-86.
  33. Jackson, G. D. 2000. Effects of nitrogen and sulfur on canola yield and nutrient u Agronomy Journal. 92:644-649.
  34. Jacob, J., and Lawlor, D.W. 1992. Dependence of photosynthesis of sunflower and maize on phosphate supply, ribulose-1,5-biphosphate carboxylase/ oxygenase activity, and ribulose-1,5-biphosphate pool size. Plant Physiology. 98:801–807.
  35. Lindsay, W. L., and Norvell, W. A. 1978. Development of a DTPA test for zinc, iron, manganese, and copper. Soil Science Society of America Journal. 42: 421-428.
  36. Malhi, S. S., and Gill, K. S. 2002. Effectiveness of sulphate-S fertilization at different growth stages for yield, seed quality and S uptake of canola. Canadian of Journal and Plant Science. 82:665–674.
  37. Malhi, S., Y. Gan., and Raney, J. P. 2007. Yield, seed quality, and sulfur uptake of Brassica oilseed crops in response to sulfur fertilization. Agronomy Journal. 99:570-577.
  38. McLean, E. 1982. Soil pH and lime requirement. Methods of Soil Analysis-Part2. Chemical and Microbiological properties. Agronomy Monograph, 9.2, pp. 199-224.
  39. Motior, M. R., Abdou, A. S., Fareed, H. A. D., and Sofian, M. A. 2011. Responses of sulfur, nitrogen and irrigation water on Zea mays growth and nutrients uptake. Australian Journal of Crop Science. 5(3): 347-357.
  40. Motior, M. R., Abdou, A. S., Al-Darwish, H. F., El-Tarabily, K. A., Awad, M. A., Golam, F., and Sofian-Azirun, M. 2011. Influence of elemental sulfur on nutrient uptake, yield and quality of cucumber grown in sandy calcareous soil. Australian Journal of Crop Science. 5:1610–15.
  41. Olsen, S. R., Cole, C. V., Watanabe F. S., and Dean, L. A. 1954. Estimation of available phosphorus in soils by extraction with sodium bicarbonate. U. S. Department of Agriculture Circular, pp: 939.
  42. Pedler, J. F., Parker, D. R., and Crowley, D. E. 2000. Zinc deficiency- induced phytosiderophore release by the Triticaceae is not consistently expressed in solution culture. Planta. 211: 120- 126.
  43. Ryan, J., Estefan, G., and Rashid, A. 2007. Soil and Plant Analysis Laboratory Manual, Icarda, 172p.
  44. Ravi, S., Channal, H. T., Hebsur, N. S., and Dharmatti, P. R. 2010. Effect of sulphur, zinc and iron nutrition on growth, yield, nutrient uptake and quality of safflower (Carthamus tinctorius ). Karnataka Journal of Agricultural Science. 21(3): 382-385.
  45. Salimpour, S., Khavazi, K., Nadian, H., Besharati, H., and Miransari, M. 2010. Enhancing phosphorus availability to canola (Brassica napus L.) using P solubilizing and sulfur oxidizing bacteria. Australian Journal of Crop Science.4:330–34.
  46. Salwa, A. I., Eisa, M. M., Abass, M., and Behary, S. S. 2010. Amelioration productivity of sandy soil by using Amino acids, sulphur and micronutrients for sesame production. American Science. 6(11): 250-257.
  47. Tabasi, A., Dadashi, M. R., and Faraji, A. 2017. Effect of different sulfur levels plus Thiobacillus on yield and yield components of Canola (Brassica Napus L.) cultivars in Gorgan, Iran. Azarian Journal of Agriculture. 4(3): 87-94.
  48. Walkley, A., and Black, I. A. 1934. An examination of the Degtjareff method for determining soil organic matter, and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil Science. 37(1): 29-38.
پژوهش های خاک
دوره 35، شماره 3
آذر 1400
صفحه 235-251

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار