بررسی نقدهای سید احمد فردید بر لیبرالیسم و غرب

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 . عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان

2 استاد بازنشسته پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

غرب و مفاهیم و اندیشه‌های مرتبط با آن مثل لیبرالیسم، مدرنیته، دموکراسی، سرمایه‌داری، سکولاریسم، تکنولوژی، توسعه و غیره موضوع‌هایی است که برای کشورهای غیر‌غربی مسئله‌ساز شده است.
برخی افراد در توصیف لیبرالیسم، به عنوان اصلی‌ترین و مهم‌ترین اندیشه در دوران معاصر، تعبیر «نظریه مدرن تمدن غرب» را به ‌کار می‌برند. اندیشه لیبرالیسم و برخی جلوه‌های غرب و تمدن آن به کشورهای دیگر، از جمله ایران، به صورت واقعی و یا وارونه سرایت کرده است؛ برخی با آن همراه شدند و آن را پذیرفتند و برخی با آن مقابله کرده و به طرد، رد یا نقد آن پرداخته‌اند. همراهی با مدرنیته در اهمیت‌دادن به قانون و مشتقات آن نظیر قانون اساسی، پارلمان، برابری، مساوات، حق رأی و محدود کردن قدرت پادشاه تبلور یافت؛ مقابله‌کنندگان نیز با قانون بشری، آزادی همه‌جانبه، برابری میان همه (مسلمان و غیرمسلمان)، سکولاریسم (جدایی دین از دنیا)، آزادی بیان گسترده و آزادی عقیده، مخالف بودند؛ مخالفان و منتقدان نیز نسبت به آزادی، قانونگذاری، عدالت و مساوات، تعریف خاص از انسان و شناخت و هستی و غایت زندگی از نوع غربی مخالف یا منتقد بودند.
 در این مقاله به بررسی دیدگاه‌های سید احمد فردید می‌پردازیم که از جمله کسانی است که از منظر غرب‌ستیزی و با رویکردی از نوع علّی و معلولی، در مخالفت با غرب و ابعاد لیبرالیسم (مبانی، ارکان و نتایج منتسب به لیبرالیسم) دیدگاه‌های انتقادی مطرح می‌کند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Criticism of Liberalism and West from Seyed Ahmad Fardid’s Viewpoint

نویسندگان [English]

  • Abd al-Rahman Hasanifar 1
  • Emad Afruq 2
چکیده [English]

West and other relevant concepts such as liberalism, modernity, democracy, capitalism, secularism, technology, development, and etc are subjects that are problematic for non-western countries. Some people named the liberalism as the “west modern civilization theory” in recent period. This idea (liberalism) and other western concepts came to the other countries like Iran really or unreal. Some followed its thoughts and accepted it and others did not .These rejected, dismissed and criticized. Accompanying the modernity was accepting the law and its derivatives like constitution, parliament, equality, the right of vote, the limitation of king power. Others are against human law, absolute liberty, equality among Muslims and non-Muslims, secularism, widespread speech freedom, religious freedom and human legislation, liberty, equality, human in western discourse. Fardid is one of the persons that opposed the west and liberalism aspects with anti-west perspective and casual approach, presented some opinion. In this essay these ideas were studied for the sake of understanding the level of fardid’s criticism.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • West
  • liberalism
  • Seyed Ahmad Fardid
  • criticism
  • Western Students
  • anti-westism
  1. آربلاستر، آنتونی، 1376، ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب، عباس      مخبر، تهران، نشر مرکز، چ اول.
  2. آل احمد، جلال، 1372، غرب‌زدگی، زیر نظر شمس آل‌احمد،      تهران، نشر فردوس.
  3. بشیریه، حسین، 1378، تاریخ اندیشه‌های قرن بیستم: کتاب لیبرالیسم و محافظه‌کاری، تهران، نشر نی.
  4. ––––––––– ،      1378، جامعه مدنی و توسعه سیاسی: گفتارهایی در جامعه‌شناسی،      تهران، مؤسسه نشر علوم نوین.
  5. بروجردی، مهرزاد، ۱۳۸۴، روشنفکران ایرانی و غرب: سرگذشت      نافرجام بومی‌گرایی، جمشید شیرازی، تهران، نشر و پژوهش فرزان روز.‏‫
  6. داوری اردکانی، رضا، 1383، ما و راه دشوار تجدد، تهران،      ساقی.
  7. –––––––––      ، 1379، «نظری به عالم متجدد غربی»، در: نامه پژوهش،      ش18 و 19.
  8. زرین‌کوب، عبدالحسین، 1373، با کاروان حله،      تهران،سخن.
  9. دیباج، سید موسوی، 1386، آراء و عقاید      سید احمد فردید، تهران، نشر علم.
  10. سیدامامی، کاووس، 1386، پژوهش در علوم سیاسی، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و      اجتماعی و دانشگاه امام صادق(ع)، چ اول.
  11. شاپیرو، جان سالوین، 1380، لیبرالیسم،      معنا و تاریخ آن، محمد سعید حنایی کاشانی، تهران، نشر مرکز، چ      اول. 
  12. فردید، سید احمد، 1381، دیدار فرهی و فتوحات آخر‌الزمان، به کوشش محمد مدد‌پور، تهران، نشر نظر، چ اول.
  13. قریشی، فردین، 1379، «علی شریعتی و غرب اندیش از موضع نوگرایی      دینی»، در: نامه پژوهش، ش18 و 19.
  14. ق‍ی‍ص‍ری‌، علی،۱۳۸۳، روش‍ن‍ف‍ک‍ران‌ ایران‌ در ق‍رن‌ بیس‍ت‍م‌، م‍ح‍م‍د ده‍ق‍انی‌، تهران، شهر کتاب، هرمس، مرکز بین‌المللی گفتگوی تمدن‌ها.
  15. کاتوزیان، ناصر، ۱۳۸۵، مقدمه      علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران،      تهران، شرکت انتشار‏‫.
  16. گاراندو، میکائیل، 1383، لیبرالیسم در تاریخ اندیشه غرب،      عباس باقری، تهران، نشر نی، چ اول.
  17. گری، جان، 1381،      لیبرالیسم، محمد ساوجی، تهران،      مرکز چاپ و انتشارات صحیفه وزارت خارجه.
  18. وینسنت، اندرو، 1387، ایدئولوژی‌های مدرن سیاسی، مرتضی ثاقب‌فر، تهران، انتشارات ققنو.
  19. هی‌وود، اندرو، 1383، درآمدی بر ایدئولوژی‌های سیاسی: از      لیبرالیسم تا بنیادگرایی، محمد رفیعی مهرآبادی،      تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
  20. http://www.answers.com/topic/liberalism.
  21. http://www.ahmadfardid.com.     
  22. http://www.occidorient.malakut.org.

http://www.Balagh.Net/persian/baztab/lib/baz_50/12.Htm.

CAPTCHA Image