رابطة صدای دستوری و اندیشة نویسنده (در نامة امام علی علیه‌السلام به مالک اشتر نخعی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران

چکیده

نامة پنجاه و سوم نهج‌البلاغه یکی از نامه‌­های معروف و در عین­‌حال خواندنی امام علی(ع)  است. این نامه که به مثابة فرمان به مالک اشتر نخعی است و به عهدنامة مالک اشتر نیز معروف شده است، حاوی آرای خطیر امام علی(ع) پیرامون اصول مدیریت جامعة اسلامی است. سبک‌شناسی لایه‌­ای، کشف و تفسیرِ پیوند مشخصه‌­های صوری متن را با محتوای آن آسان­تر می­‌سازد و لایة نحوی، کیفیات روحی و ذهنیات پنهان گوینده را از خلال عناصر نحوی می­‌نمایاند. در این میان، نگارندگان، با کاوش پیرامون یکی از مشخصه‌های نحوی به اسم «­ی دستوری» و یا نحوی، در پی آن هستند که رابطة صدای دستوری جملات را، با اندیشه امام آشکار نمایند. صدای دستوری، رابطة رخداد یا حالت فعل با دیگر شرکت‌­کنندگان در فرآیند فعلی است؛ در نتیجه صدای دستوری در افعال این نامه، با توجه به سایر ارکان جمله؛ یعنی فاعل و مفعول، مورد کاوش قرار گرفت و فراوانی صدای فعّال/ مستقیم، که نقطة شروع را فاعل قرار داده است، مخاطب را متوجه اهمیت فاعل می­‌کند، سپس بسامد بالای همان صدا که نقطة شروع را رخداد قرار داده، بر اهمیت کاری که مالک اشتر باید انجام دهد و یا از آن نهی شده است، به واسطة کاربرد فراوان افعال امر و نهی تأکید می­‌کند، همین­‌طور الصاق نون تأکید به افعال، مهر تأیید بر فرمایش ولیّ مسلمین، می­‌زند. این جستار، قصد دارد که با روش توصیفی- تحلیلی و با مراجعه به کتاب­خانه و منابع اینترنتی، به بررسی رابطة نحو و اندیشه امیر مؤمنان، بپردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Relationship Between Grammatical Voice and the Speaker's Thought In letter 53 of Nahj al- Balaghah to Malik Ashtar Nakhaei

نویسندگان [English]

  • Morteza Ghaemi 1
  • maryam mohammadi 2
1 Professor, Department of Arabic Language and Literature, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran
2 PhD student in Arabic Language and Literature, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran
چکیده [English]

The fifty-third letter of Nahj al-Balaghah is one of the most famous and at the same time valuable letters of this book. This letter, which is a decree to the Malik Ashtar Nakhaei, is also known as the treaty, Contains Imam Ali 's serious views on the directorship of Islamic society. Layered stylistics make it easier to discover and interpret the connection between the formal features of a text and its content and the syntactic, layer shows the spiritual qualities and hidden mindsets of the speaker through syntactic elements. In the meantime, the author, by exploring one of the syntactic features called "Grammatical Voice" or syntactic, seeks to reveal the relationship between the Grammatical Voice of sentences and the thought of the Imam. Grammatical Voice is the relation of an event or verb state to other participants in the verb process; As a result, the Grammatical Voice in the verbs of this letter, and considering the other elements of the sentence, the Agent and the Patient, was explored, And the frequency of Active / direct Voice, which acts as the starting point, Makes the audience realize the importance of the Agent; Then the high frequency of the same Voice, which is the starting point of the event, On the importance of what the Malik Ashtar should do or is forbidden, Due to the extensive use of the verbs of command and prohibition, In the same way, attaching bread to the emphasis on actions seals the seal of approval on the orders of the guardian of Muslims. This paper intends to investigate the relationship between syntax and thought by descriptive-analytical method and by referring to libraries and Internet resources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nahj al- Balaghah
  • The fifty-third letter
  • Syntactic layer
  • Grammatical Voice and Thought
  • ابراهیمی، شیما و قربان صباغ، محمودرضا. (1393). «سبک­شناسی نحوی داستان «قفس» صادق چوبک براساس صدای دستوری». فصلنامه مطالعات زبان و گویش­های غرب ایران، سال دوم، شماره 5، 85-104.
  • ابراهیمی، محمدعلی. (1386). «قانون‌گرایی در نهج‌البلاغه». مجله فقه پژوهان، شماره 2، net.
  • ابن‌عقیل، بهاء‌الدین عبدالله. (1431ه.ق). شرح ابن عقیل. جلد دوم. چاپ اول. قم: انتشارات دار العلم.
  • براجستراسر. (1929). التطور النحوی للغة العربیة. ترجمه عبدالرحمن تواب. القاهره: مکتبة الخانجی.
  • بساطی، هوشنگ و رقیب­دوست، شهلا. (1391). «بررسی تولید ساختار be- passive زبان انگلیسی توسط زبان­آموزان فارسی­زبان از دیدگاه دستور ساختاری­شناختی». پژوهش­های زبانی، دوره 4، شماره 1، 41-60.
  • پایگاه اطلاع­رسانی دفتر حضرت استاد حسین انصاریان. erfan.ir
  • جرداق، جرج. (2010). الإمام علی(ع) صوت العدالة الإنسانیة. لبنان: دار الأندلس.
  • دشتی، محمد. (1381). ترجمه نهج‌البلاغه. تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
  • فتوحی، محمود. (1392). سبک­شناسی نظریه­ها، رویکرد­ها، روش­ها. تهران: سخن.
  • ---------. (1387). «سه صدا، سه رنگ، سه سبک در شعر قیصر امین­پور». ادب پژوهی، شماره پنجم، 9-30.
  • لانگاکر، رونالد. (1397). مبانی دستور شناختی. ترجمه جهانشاه میرزایی. تهران: نشر آگاه.
  • مختاری، قاسم و خدابخش‌نژاد، مهر­انگیز و اناری، ابراهیم و شهبازی، محمود. (1397). «سبک­شناسی لایه‌ای سوره­ی مبارکه نبأ (لایه نحوی، آوایی، واژگانی)». فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش­های ادبی- قرآنی، سال ششم، شماره دوم، 139-164.
  • Geeraerts, D., Cuyckens, H. (2007). Oxford University Press.
  • Haynes, J. (1995). Style, Londan & New York, Rutledge.
  • Klaiman, A. H. (1991). Grammatical voice, Cambridge studies in Linguistics, Cambridge University Press.
  • Langacker, R. (1987a,b). Foundations of Cognitive Grammar: I, II, Theoretical Prerequisites. Stanford: Stanford University Press.
  • Tufte, V. (1971). Grammar as Style, USA, Holt, Rinehart & Winston Inc.
  • Zúñiga, F. & Seppo, K. (2019). Grammatical voice. (Cambridg Textbooks in Linguistics). Cambridge, UK: Cambridge University Press. Pp. vii-291. ISBN 978-1-107-15924-2.