نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران

2 استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران

3 دانشیار، گروه مهندسی اکتشاف معدن، واحد تهران‌ جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ‌

4 استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، خرم‌آباد، ایران

5 کارشناسی ارشد، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

چکیده

با استفاده از داده‌های برداشت شده ژئوشیمیایی رسوب آبراهه‌ای، می‌توان اکتشاف ناحیه‌ای در مراحل شناسایی و پی‌جویی را انجام داد. در این مقاله به­ منظور مطالعات اکتشاف ناحیه­ای از روش‎های فرکتالی عیار- مساحت و عیار- تعداد استفاده و ناهنجاری‌های عناصر شاخص شامل آرسنیک، آنتیموان، طلا و مس بررسی شد. 855 نمونه از رسوبات آبراهه‌ای در برگه 1:100000 آلوت در استان کردستان مورد تجزیه ICP-MS قرار گرفت. سپس پردازش‌های آماری و نمودار ستونی روی این عناصر صورت پذیرفت. در ادامه با استفاده از روش­های فرکتالی عیار- تعداد و عیار- مساحت بی‎هنجاری‌های این عناصر در این برگه انجام و نقشه‎های هنجاری‌ها رسم شد. همچنین مقایسه میان دو روش فرکتالی عیار- تعداد و عیار- مساحت در برگه آلوت با توجه به جایگاه زمین­شناسی، ساختارهای موجود و سنگ­شناسی چیره انجام گرفت. به‎طور کلی نتایج حاصل از دو روش نشان داد که در مناطق مرکزی و جنوب­ خاوری محدوده میزان عیار این عناصر افزایش می‎یابد و در این مناطق احتمال وجود مناطق امیدبخش کانساری بالاست. هر چند که روش عیار- تعداد با ایجاد هاله­های ژئوشیمیایی گسترده­تر و با دربرگرفتن کانسار شناخته شده باریکا و پیروی از روند مورد انتظار کانه­زایی در پهنه سنندج- سیرجان، مناطق پرپتانسیل محتمل­تری را برای عناصر مورد مطالعه نشان داد.

کلیدواژه‌ها

کتابنگاری
دانشورصایین، ل.، رسا، ا. و افضل، پ.، 1390- بررسی ارتباط روند توزیع عیار عناصر قلع، تنگستن، جیوه و طلا با روند گسل‌ها با استفاده از روش کریجینگ در برگه 1:50000 ده‌بیرآبان (جنوب ‌شرق ایران)، مجله علمی و پژوهشی علوم پایه، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات 81، صص.  153 تا 168.
 
References
Afzal, P., Dadashzadeh Ahari, H., Rashidnejad Omran, N. and Aliyari, F., 2013- Delineation of gold mineralized zones using concentration-volume fractal model in Qolqoleh gold deposit, NW Iran. Ore Geology Reviews 55, 125-133.
Aliyari, F., Rastad, E., Mohajjel, M. and Arehart, G. B., 2009- Geology and geochemistry of D-O-C isotope systematics of the Golgoleh gold deposit, northwestern Iran: implications for ore genesis. Ore Geol Rev 36, 306–314.
Cheng, Q., Agterberg, F. P. and Ballantyne, S. B., 1994- The separation of geochemical anomalies from background by fractal methods. J Geochem Explor 51, 109–130.
Heidari, M., Ghaderi, M. and Afzal, P., 2013- Delineating mineralized phases based on lithogeochemical data using multifractal model in Touzlar epithermal Au-Ag (Cu) deposit, NW Iran. Applied Geochemistry 31, 119-132.
Hosseini, S. A., Afzal, P., Sadeghi, B., Shahrokhi, S. V. and Farhadinejad, T., 2015- Prospection of Au mineralization based on stream sediments and lithogeochemical data using multifractal modeling in Alut 1:100,000 sheet, NW Iran, Arabian Journal of Geosciences 8, 3867–3879.
Makovicky, E., Topa, D., Tajeddin, H., Putz, H. and Zagler, G., 2013- Ferdowsiite: a new mineral from the Barika ore deposit, Iran. Can Mineral 51(5), 727–734.
Mandelbrot, B. B., 1983- The fractal geometry of nature. Freeman, San Fransisco, 468 p.
Mao, Z., Peng, S., Lai, J., Shao, Y.  and Yang, B., 2004- Fractal study of geochemical prospecting data in south area of Fenghuanshan copper deposit, Tongling Anhui. journal of earth science and environment, 26, 11–14
Monecke, T., Monecke, J., Herzig, P. M., Gemmell, J. B. and Monch, W., 2005- Truncated fractal frequency distribution of element abundance data: a dynamic model for the metasomatic enrichment of base and precious metals. Earth Planet Sci Lett 232, 363–378.
Meigoony, M. S., Afzal, P., Gholinejad, M., Yasrebi, A. B. and Sadeghi, B., 2014- Delineation of geochemical anomalies using factor analysis and multifractal modeling based on stream sediments data in Sarajeh 1:100,000 sheet, Central Iran. Arabian Journal of Geosciences, 7, 5333-5343
Stocklin, J., 1968- Structual history and tectonic of Iran, a review, American association of Petrolium Geologist Bulletine, 52, 1229-1258
Turcotte, D. L., 1986- A fractal approach to the relationship between ore grade and  tonnage. Econ Geol 18, 1525–1532.
Yarmohammadi, A., Rastad, E., Mohajjel, M. and Shamsa, M. J., 2008- Barika gold mineralization, a gold-rich volcanogenic massive sulfide deposit in Iran. J Sci Univ Tehran 34(1), 47–61.