نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• منصوره شهریاری

دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

ادبیات بازآفرینی هنرمندانه سویة پنهان واقعیت‌های جامعه است. زوایای مخفی جامعه معمولاً در روایات رسمی، کتب تاریخی و فرهنگی و‌... مورد غفلت واقع می‌شوند یا مجال بروز و ظهور نمی‌یابند؛ در‌حالی‌که در ادبیات، به‌خصوص ادبیات داستانی، بستری مناسب برای بیان این موضوعات فراهم است و زنان سهمی از این‌گونه روایات بر‌عهده دارند، زیرا در طول تاریخ به اشکال متفاوت به حاشیه رانده شده‌اند. گریز از ساختارهای متصلب مردانه در تطور تاریخ برای زنان با فراز و فرودهایی همراه بوده و همپای تحولات جامعه وضعیت زنان نیز در هر دهه دستخوش تغییر و تحول شده و بنا به شرایط، هر نویسنده‌ای موضعی خاص در این خصوص اتخاذ کرده است؛ برخی از نویسندگان زن به بازتولید ایدئولوژی‌های جنسیتی و... پرداخته‌اند، برخی موضع انتقادی به آن دارند و برخی نیز به دنبال بنیان طرحی نو هستند. مهسا محب علی از نویسندگان دهة 1380 است با وجود آنکه به ایدئولوژی‌های جنسیتی معترض است، متن داستان گویای این موضوع نیست و گاهی در آن گریز از زنانگی و تقلید رفتارهای مردانه دیده می‌شود که موجب تحلیل‌هایی بعضاً اشتباه شده است. متن‌محور بودن رویکرد فرکلاف این نظریه را برای بررسی داستان نگران نباش مناسب کرده است. از طرفی، به گفتة پژوهش‌گران، رویکرد فرکلاف در حوزة تحلیل گفتمان جامع‌ترین و منسجم‌ترین مباحث را در این حوزه داراست. بنابراین، این مقاله با استفاده از روش توصیفی و منابع کتابخانه‌ای در پی پاسخ‌گویی به این سؤال است که نگران نباش نسبت به مقولة جنسیت چه موضعی را برگزیده است؟ نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد رفتارها و گفتارهای راوی در اعتراض به جامعة مرد‌سالاری و پدرسالاری حاکم است. درواقع نویسنده در قالب این داستان به ستیز با کلیشه‌های جنسیتی بدیهی انگاشته‌شده در جامعه می‌پردازد. برای بررسی این موضوع متن داستان در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی شده و با استناد به متن نتایج ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

• تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف
• جامعة مردسالار
• جنسیت و زنانگی
• نگران نباش

عنوان مقاله [English]

Critical Discourse Analysis in MahsaMoheb Ali's novel "Do Not Worry" from GenderPerspective

نویسنده [English]

• Mansoureh Shahriyari

PhD in Persian language and literature, Allameh Tabatabai University

چکیده [English]

Literature is an artistic re-creation of the hidden side of the society’s realities. The hidden corners of society are usually neglected in official narrations, historical and cultural books, etc., or do not have the opportunity to appear. While literature, especially fiction, offers a good platform to express these issues with women enjoying a lion’s share of such narrations because they have been marginalized in different ways throughout history. The escape from male rigid structures in the evolution of history has been accompanied by ups and downs for women, and along with the changes in society, the situation of women has changed every decade.According to the circumstances, each author has taken a special position in this regard. Some women writers have reproduced gender ideologies, etc., whereas some have a critical attitude towards it, and a third group look for the foundation of a new plan. MahsaMoheb Ali is one of the writers of the eighties, who though protesting against gender ideologies, does not let the text of her stories tell this issue, and sometimes allowing for an escape from femininity and imitation of masculine behaviors which leads to sometimes erroneous analyzes. The text-based nature of Fairclough's approach makes this theory suitable for examining the story Do Not Worry. On the other hand, according to researchers, Fairclough's approach in the field of discourse analysis has the most comprehensive and coherent topics in this field. So this article uses descriptive methods and library resources to find which gender position “Do not Worry” chooses. The results of the present study show that the narrator's behaviors and speeches in protest against the patriarchal and patriarchal society are prevalent.
.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords Gender and Femininity
• Fairclough critical discourse analysis
• do not worry MahsaMoheb Ali
• patriarchal society