شناسایی مؤلفه‌های اجتماعی و فرهنگی تأثیرگذار بر تعهد به نظم اجتماعی در شهر تهران

نوع مقاله : علمی وپزوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جامعه شناسی سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

چکیده

جامعه برای برقراری و شکل‌گیری خود، به ناچار به نظمی، از سویی طبیعی و از سویی قراردادی روی می‌آورد که از فرهنگ‌پذیری و جامعه‌پذیری نشأت می‌گیرد، و برای در کنار هم زیستن، چاره‌ای جز اطاعت از این نظم نیست. به همین سبب، مردم همنوایی با هنجارهای اجتماعی را پیشه می‌کنند و به همان میزان، تخطی از قواعد اجتماعی در درون تمام جوامع مشکل‌ساز و مشکل‌آفرین است. تعرض طرفین قرارداد اجتماعی به حقوق یکدیگر، موجب اخلال در روابط آن‌ها می‌شود و موانعی را برای ایجاد نظم و امنیت اجتماعی ایجاد می‌کند. به همین منظور، تحقیق حاضر، برای سنجش میزان تعهد شهروندان به نظم اجتماعی، به بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر آن می‌پردازد. محققین برای سنجش تعهد به نظم اجتماعی، از سه شاخص اصلی: التزام به قانون، التزام افراد به رعایت حقوق شهروندی و اعتماد به دیگران استفاده کرده‌اند، زیرا اعتقاد بر این است برایند این سه مؤلفه، متغیر وابسته ما را می‌سازد. روش تحقیق این پژوهش از نوع پیمایش بوده، که تعداد ۳۸۴ نفر از جمعیت ۶۴-۱۸ ساله شهر تهران را با استفاده از فرمول کوکران، به عنوان جامعه نمونه انتخاب و با ابزار پرسشنامه مورد کاوش قرار داده است. پایایی سؤالات تحقیق از طریق آلفای کرونباخ با مقدار متوسط ۸۲۸/۰ مورد تأیید قرار گرفته است. نتایج پژوهش رابطه بین میزان تعهد به نظم اجتماعی را با میزان باورهای دینی، باورهای اخلاقی، احساس نا امنی، مشارکت اجتماعی، احساس بی‌عدالتی، جنسیت، تحصیلات و سن پاسخگویان را تأیید می‌کند و این رابطه با وضعیت تأهل مورد تأیید قرار نگرفت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification Social and Cultural Components Affecting Commitment to Social Order in Tehran

نویسندگان [English]

  • ََََAlireza Goodarzi 1
  • Shahla Kazemipour 2
  • Hamid Ansari 2
چکیده [English]

Society to establish itself inevitably comes up to natural and contract order, which derives from acculturation and socialization, and to stay together, the only thing to do, is to obey this order. For this reason, people are in harmony with social norms, and the same amount, violation of social rules within all societies are Problematic and troublesome. The contravention of the social contract to the rights of each other, disturbs their relationships, and creates barriers to social order and security. For this purpose, this research to measure citizens' commitment to social order, investigates the social and cultural factors affecting it. Researches to measure the commitment to social order, have used three main indicators:obligations to the law,  obligation of individuals to observe citizenship rights and trusting others. Because it is believed, these three components make our dependent variable. The research method of this research was survey, which number 384 people aged 18-64 years old in Tehran, using the Cochran formula, selected as the sample society, and with a questionnaire tool,has explored. Reliability of research questions was confirmed through Cronbach's alpha with a mean value of 0. 882. The results of the research confirms, the relation between the amount of commitment to social order with religious beliefs, moral beliefs, feeling insecure, social participation, feeling injustice,sex, education and age of the respondents. . And this relationship with the marital status was not approved.

کلیدواژه‌ها [English]

  • order
  • commitment to social order
  • Supreme court to the law
  • Citizenship rights
  • social trust
  • socio-cultural factors
-                     ارویسکا و هادسون (۲۰۰۲)، «گریز از مالیات، وظیفه شهری و شهروند مطیع"،
-                     اشرف، احمد (۱۳۸۳). «موانع تاریخی رشد سرمایه داری در ایران‌»،‌ تهران: انتشارات زمینه
-                     ایروین، کیلی و همکاران (۲۰۰۸)، «همدردی و نظم اجتماعی"،
-                     باستانی، سوسن و مریم صالحی (۱۳۸۶)، «سرمایه اجتماعی شبکه و جنسیت‌»،‌ فصلنامه علوم اجتماعی، شماره ۳۰
-                     بشیریه، حسین (۱۳۸۲)، «انقلاب و بسیج سیاسی‌»،‌ انتشارات دانشگاه تهران
-                     پرچمی، داوود (۱۳۷۴)، «بررسی تعهد اجتماعی جوانان و عوامل مؤثر بر آن". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
-                     پوراسماعیلی، علیرضا (۱۳۹۰)، «اخلاق‌گرایی نه قانون‌گذاری‌»،‌ فصلنامه خانواده‌پژوهی، شماره ۲۷
-                     ترکان، رحمت اله (۱۳۹۱)،‌»‌ بررسی میزان قانون‌گرایی شهروندان شهر یزد و عوامل مؤثر بر آن"،
-                     تنهایی، ابوالحسن (۱۳۷۱)، «درآمدی بر مکاتب و نظریه‌های جامعه‌شناسی‌»،‌ مشهد: نشر مرندیز، نی
-                     چلبی، مسعود (۱۳۷۵)، «وفاق اجتماعی‌»،‌ فصلنامه علوم اجتماعی، شماره ۳، بهار ۱۳۷۲
-                     چلبی، مسعود (۱۳۸۴)، «جامعه‌شناسی نظم‌»،‌ نشر نی، چ سوم
-                     خورشیدی، عباس (۱۳۹۰)، «رابطه اجرای صحیح قانون و نظم اجتماعی‌»،‌ مجله مدیریت نظامی، دوره ۱۱، شماره ۴۳
-                     دانایی‌سیج، مجید (۱۳۸۰)، «میزان پایبندی دانش‌آموزان به نظم اجتماعی‌»،‌ پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی
-                     دهخدا، علی‌اکبر (۱۳۲۵)،‌»‌ لغت‌نامه دهخدا‌»،‌ تهران: انتشارات معین
-                     رابرتسون، یان (۱۳۷۴). «درآمدی بر جامعه‌»،‌ ترجمه حسین بهروان، تهران: انتشارات آستان قدس رضوی
-                     راغفر، حسین (۱۳۸۹) «کاستی‌های علوم اجتماعی در شکل گیری یک نظریه جامع عدالت اجتماعی‌»،‌ مجله جامعه‌شناسی ایران، شماره ۲۹، بهار ۱۳۸۹
-                     رفیع‌پور، فرامرز (۱۳۸۱)، «توسعه و تضاد‌»،‌ شرکت سهامی انتشار، چ پنجم
-                     روزن باوم، هایدی (۱۳۶۷)، «خانواده به منزله ساختاری در مقابل جامعه‌»،‌ ترجمه محمد صادق مهدوی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چ اول
-                     ساوج، مایک (۱۳۸۰)، «جامعه‌شناسی شهری‌»،‌ ترجمه ابوالقاسم پوررضا، تهران، انتشارات سمت
-                     سبحانی تبریزی، جعفر (۱۳۷۵)،"مدخل مسائل جدید در علم کلام‌»،‌ جلد اول، قم،:‌ انتشارات امام صادق (ع)
-                     صادقی فسایی، سهیلا و احسان امینیان (۱۳۹۳)، «تحلیل جامعه‌شناختی نظم اجتماعی با توجه به انواع هنجارگرایی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن‌»،‌ فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، شماره ۳
-                     صدیق سروستانی، رحمت الله (۱۳۹۰)،‌»‌ آسیب‌شناسی اجتماعی‌»،‌ تهران، انتشارات سمت
-                     عبدالهی، محمد (۱۳۸۰)، «علل و موانع قانون‌گریزی در ایران‌»،‌ تهران، طرح نو
-                     علی‌پور، پروین (۱۳۸۸)، بررسی رابطه بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر تهران، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره دهم، شماره ۲، تابستان ۱۳۸۸
-                     قاسمی، محمدعلی (۱۳۸۴)، «اعتماد و نظم اجتماعی‌»،‌ فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هشتم، شماره اول، بهار ۱۳۸۴
-                     کاظمی، عباس و محمد رضایی (۱۳۸۸)،‌»‌ شهر بی‌انضباط و محدودیت‌های ظهور شهروندی در ایران‌»،‌ مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره سوم، شماره ۲، تابستان ۱۳۸۸
-                     کوزر، لوئیس. و ب. روزنبرگ، (۱۳۷۸). ‌»‌ نظریه‌های بنیادی جامعه‌شناسی‌»،‌ ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران، نشر نی
-                     گیدنز، آنتونی (۱۳۷۴). «جامعه‌شناسی‌»،‌ ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی
-                     گیدنز، آنتونی (۱۳۸۰)، تجدد و تشخص، ترجمه ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
-                     گیدنز، آنتونی (۱۳۸۳)، «پیامدهای مدرنیت‌»،‌ ترجمه محسن ثلاثی، تهران، نشر مرکز
-                     لیتل، دانیل (۱۳۷۳)، «تبیین در علوم اجتماعی: درآمدی به فلسفه علم‌الاجتماع‌»،‌ ترجمه عبدالکریم سروش، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط
-                     محسنی تبریزی، علیرضا (۱۳۷۰)، «بیگانگی‌»،‌ نامه علوم اجتماعی، جلد ۲، شماره ۲ انتشارات دانشگاه تهران
-                     محسنی تبریزی، علیرضا (۱۳۸۳)، « وندالیسم‌»،‌ تهران، انتشارات آن
-                     معیدفر، سعید (۱۳۸۵)، «جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی معاصر در ایران‌»،‌ همدان، نشر نور علم
-                     ممتاز، فریده (۱۳۸۵). ‌»‌ انحرافات اجتماعی. نظریه‌ها و دیدگاه‌ها‌»،‌ تهران: نشرانتشار
-                     موسوی خامنه، مرضیه و دیگران (۱۳۹۰)، «رابطه عمل در حوزه عمومی و میزان تجربه حس شرم به مثابه اخلاق اجتماعی‌»،‌ دانش نامه علوم اجتماعی، سال سوم، شماره یک
-                     ناطق‌پور، محمد جواد و سید احمد فیروز آبادی (۱۳۸۳)،‌»‌ سرمایه اجتماعی و عوامل مؤثر بر شکل گیری آن‌»،‌ فصلنامه جامعه‌شناسی ایران، شماره ۱۲
-                     وبر، ماکس (۱۳۸۵)،‌»‌ اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری‌»،‌ برگردان عبدالکریم رشیدیان و پریسا منوچهری کاشانی، شرکت انتشارات علمی فرهنگی
-                     وثوقی، منصور (۱۳۷۱)، «مبانی جامعه‌شناسی‌»،‌ تهران، انتشارات خردمند
                                                                
-          Alexander, J. (2001), «The Binary Discourse of civil Society”, The new social theory Reader Rutledge
-          Belau, P. (2002), «Exchang and power in social life”, In Calhoun: Contemporary Sociological Theory. Oxford Blackwell
-          Hardin, Russel (2006), «The street level Epistemology of trus”, Oxford University press
-          Irvine, Cayley et al. (2008), «sympathy and social order», university of oxford, OXI, 3JP, UK
-          Jalava, y. (2003), «from Normes to Trust: The Luhmanian connection between Trust and system”, European Iournal of social theory. Vol 6 No 2
-          Merton Robert K. (1968), «Social Theory and social Structure”, NewYork: The Free press. S. 185-213
-          orviska and Hudson (2002), tax evasion, urban and abiding citizen duty. The plan explores, Journal of the University of Oxford
-          Uslaner, E. (2003), «Political Parties and social Capital, in R. S. Katz and W. F. Crotty”, eds, Handbook of Political Parrties, Sage, Forthcoming, 2004.
-          Uslaner, Eric, (2002), «Moral Foundation of Trust”, Cambridge University press.