ارائه مدلی تجربی از شرایط برسازندۀ کنش جمعی محله ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه الزهرا

2 استاد گروه جامعه‌شناسی دانشگاه الزهرا

3 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه الزهرا

چکیده

هدف پژوهش حاضر، ارائة مدلی تجربی از شرایط و فرایندهایی است که برسازندة امکان کنش جمعی در سطح محله‌ای هستند. با بهره‌گیری از روش مطالعة موردی، چهار کنش جمعی در محله‌های اکباتان، اوین، شهرک دانشگاه شریف و شهرک راه‌آهن، به‌عنوان موردهای پژوهش انتخاب شده است تا از خلال مطالعة میدانی آن‌ها به درکی از عناصر مشترکی دست یابیم که با وجود تفاوت در بستر و هدف کنش جمعی آن را ممکن ساخته‌اند. داده‌ها با روش‌های متعددی مانند مصاحبة نیمه‌ساخت‌یافته، بررسی اسناد، مشاهدة میدانی و گروه کانونی گردآوری شدند. یافته‌های پژوهش در دو سطح شرایط و بستر کنش جمعی و راهبردهای شکل‌دهندة آن تنظیم شدند. در سطح بستر کنش جمعی، مفاهیم عاملیت آغازگر، سرمایة اجتماعی محلی و ساختار قدرت محلی به‌عنوان مقوله‌های اثرگذار بر شرایط امکان کنش جمعی از داده‌ها انتزاع شدند. در سطحراهبرد‌ها نیز مفاهیم چارچوب‌دهی مسئلة کنش و بسیج منابع کنش، کنش‌های صورت‌گرفته برای شکل‌گیری و استمرار کنش جمعی را بازنمایی می‌کنند. مدل نشان می‌دهد چگونه هرکدام از مفاهیم موجود در منظومة مفهومی ارائه‌شده، بر امکان شکل‌گیری و استمرار کنش جمعی اثرگذار هستند و چگونه رابطة متقابل میان مفاهیم مدل و تأثیر آن‌ها بر یکدیگر و تعامل و مشروط‌کنندگی متقابل میان عاملیت کنشگران اجتماعی و ویژگی‌های ساختاری بستر کنش، برسازندة امکان کنش جمعی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Empirical Model of the Constitutional Condition of Neighborhood Collective Action

نویسندگان [English]

  • Sahar Talebi 1
  • Khadijeh Safiri 2
  • Afsaneh Kamali 3
1 PhD student in Sociology, Alzahra Univesity, Faculty of Economics And Social Science, Tehran, Iran
2 Professor of Sociology, Faculty of Economics And Social Science, Alzahra Univesity, Tehran, Iran
3 Assistant Professor of Sociology, Faculty of Economics And Social Science, Alzahra Univesity, Tehran, Iran
چکیده [English]

Introduction: In spite of diversity in definition, all forms of collective action have a common property: a group of people cooperating for a public good (Tomas, Louis, 2013). Because of the non-exclusive nature of public goods, the rational action is to free ride and don't contribute to the collective action. This is where the collective action problem arises. The collective action problems can vary according to the contextual state of where and when they are being studied. In this study, we tried to gain a better understanding of the mechanisms and conditions which lead to making collective action happen in Iran. There are some controversial judgements about collective action in Iran. This study aims to make a clearer idea about the issue, by conducting a field study research and analyze the neighborhood collective action as the analytical unit.  
Method: We used a multiple case studies method in our field survey of collective action. We used purposive sampling and theoretical sampling for finding our cases: “Ekbatan”, “Evin”, “Sharif residential complex” and “Rahahan residential complex”. 
Results and discussion: We suggest an empirical model of structures in two levels: The contextual conditions ("Social capital", "The neighborhood power structure" and "Initializer agent"), and the strategical conditions ("framing" and "mobilization"). This model represents different factors and concepts and the interactions among them, which make neighborhood collective action possible. The factors are derived from the field data of this study. 
Conclusion: The interaction among the factors of our model leads to a situation where collective action can happen. The concepts forming the contextual conditions of collective action are "Social capital", "The neighborhood power structure" and "Initializer agent" . It is the interaction among these concepts that trigger the public good as the goal of collective action. At the Strategy level, "framing" and "mobilization" are at work that have a bilateral effect on each other. Framing brings legitimacy for the mobilizations' mechanisms, and in return, the mobilization provides the resources needed for resonating the framing of collective action. The chance of having a successful collective action is also affected by the way structural concepts of the contextual conditions interact with the strategies that agents employ. Social capital makes the mobilization more accessible and create trust. The ability to effectively interact with the neighborhood power institutions, can bring legitimacy, make the mobilization process easier, and reduce the overall cost of collective action. The initializer agent forms the primary framing of the collective action and mobilize the primary forces and resources needed. The interaction among these factors with the mutual effects and the possibilities and restraints that they have on each other, make the collective action possible. Understanding these factors and their restraining and contributary effects on collective action is the first step for agents who want to make any changes via the collective action. This usage will only arise from the interaction of social agents' will and the structural constraints.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • collective action
  • public good
  • Social Capital
  • Resource mobilization
  • Framing
  • باقری، یاسر (1389)، بررسی دیدگاه­های پیرامون همکاری و ناهمکاری در جامعة ایران، پایان­نامة کارشناسی‌ارشد رشتة برنامه­ریزی رفاه اجتماعی، استاد راهنما: مرتضی فرهادی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
  • پاپلی ­یزدی، محمدحسین (1377)، «مختاباذ، اوج مشارکت در دامداری سنتی»، تحقیقات جفرافیایی، شمارة 51: 25-32.
  • پیران، پرویز (1388)، «ویژگی شخصیت جمعی ایرانیان یا سازوکارهای بقا»، ماهنامة پژوهشی سیاسی-اجتماعی «آئین» ویژة نوروز، شمارة 26 و 27: 15-19.
  • پیران، پرویز (1389)، «دلایل امتناع مشارکت و کار گروهی در ایران»، روزنامة شرق، شمارة 1035: 5.
  • صفی­نژاد، جواد (1368)، نظام­های آبیاری سنتی در ایران، جلد 2، مشهد: آستان قدس رضوی.
  • عباسی، هوشنگ (1381)، یاوری: تعاون سنتی در روستاهای گیلان، تهران: شهر سبز.
  • فرهادی، مرتضی (1381)، «فضای مفهومی مشارکت»، فصلنامة علوم اجتماعی، شمارة 19: 7-34.
  • فرهادی، مرتضی (1383)، «ساخت جهانی همکاری»، فصلنامة علوم اجتماعی، شمارة 26: 1-24.
  • لمتون، آن (1377)، مالک و زارع در ایران، ترجمة منوچهر امیری، تهران: علمی و فرهنگی.
  • هاشمی، جمال (1387)، بالندگی و بازندگی ایرانیان (دلایل عقب­ماندگی ایرانیان و آسیب­شناسی جامعه ایران)، تهران: سهامی انتشار.
    • Ahn, T. K., Ostrom, E, Schmidt, R, and  Walker, J.)2001), “Cooperation in PD Games: Fear, Greed, and History of Play.”, Public Choice, No.106: 137-55.
    • Bourdieu, P. (1986), The Forms of Capital. In J. Richardson (Ed.), Handbook of theory and research for the sociology of education. New York: Greenwood Press.
    • Futemma, Celia, Fabio De Castro, Maria Clara Silva-Forsberg, and Elinor Ostrom. (2002), “The Emergence and Outcomes of Collective Action: An Institutional and Ecosystem Approach.”, Society and Natural Resources, No.15: 503–22.
    • Gamson, W.A. (1992), Talking Politics. Cambridge University Press, New York.
    • Giddens, A. (1984), The constitution of society: Outline of the theory of structuration. Cambridge: Polity Press
    • Hechter, M; Friedman, D; Appelbaum, M(1982), “A Theory if Ethnic Collective Action.”, The International Migration Review, No. 16, 412-434
    • Judt, T. (2010), Ill fares the land. New York: Penguin Press.
    • Kallhoff, A.(2014),” Why societies need public goods.”, Critical Review of International Social and Political Philosophy, Vol. 17, No. 6, 635–651
    • Kallhoff, A.(2011), Why democracy needs public goods. Lanham, MA: Lexington, a Division of Rowman & Littlefield.
    • KUHNERT, S(2001), ”An Evolutionary Theory of Collective Action:Schumpeterian Entrepreneurship for the Common Good.”, Constitutional Political Economy, No. 12, 13–29.
    • Lubell, M, Schneider,M; Scholz, J, and Mete, M.(2002), “Watershed Partnerships and the Emergence of Collective Action Institutions.” American Journal of Political Science, No.46: 148–63.
    • Lubell, M, and Scholz, J. (2001), “Cooperation, Reciprocity, and the Collective-Action Heuristic.” American Journal of Political Science, No. 45: 160–78.
    • Marks, G and McAdam, D. (1999),”On the Relationship of Political Opportunities to the Form of Collective Action: The Case of the European Union”, in Donatella della Porta, Hanspeter Kriesi and Dieter Rucht (eds.), Social Movements in a Globalizing World, London: Macmillan, pp. 97–111.
    • Olson, M (1965), The Logic of Collective Action: Public Goods and the Theory of Groups, Cambridge, MA: Harvard University Press.
    • Ostrom, E.(1990), Governing the commons, The evolution of institutions for collective action. Cambridge University Press.
    • Putnam, Robert D. (1995), “Bowling Alone: America’s Declining Social Capital.” Journal of Democracy, No. 6: 65–78.
    • Rothstein, Bo. (2000), “Trust, Social Dilemmas, and Collective Memories.” Journal of Theoretical Politics,No.12:477–501.
    • Snow, D.A., and Benford, R.D. (1988), “Ideology, frame resonance, and participant mobilization.”, International Social Movement Research, No. 1:197–217.
    • Szreter, S., & Woolcock, M. (2004), “Health by association? Social capital, social theory, and the
    • political economy of public health.”, International Journal of Epidemiology, No. 33:650–667
    • Tarrow, S(1998). Power in Movement: Social Movements and Contentious Politics, Second edition, Cambridge: Cambridge University Press.
    • Thomas, Emma F; Winnifred R.Louis (2013), “Doing Democracy: The Social Psychological Mobilization and Consequences of collective Action.”, Social Issues and Policy Review, Vol. 7, No 1, 2013, pp. 173-200.
    • Tilly, C. (1978), From Mobilization to Revolution. Addison-Wesley, Reading, MA.
    • Weber, Edward P.(1998), Pluralism by the Rules: Conflict and Cooperation in Environmental Regulation. Washington, DC: Georgetown University Press.