نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• داریوش غلامی ¹
• مرتضی دهقان نژاد ²

¹ دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه اصفهان

² استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

چکیده

سال­های نخستین سدة نوزدهم میلادی سرآغاز تحولات بنیادین در ایران بود. جنگ­های ایران و روس، ایرانیان را به فکر تحول­خواهی انداخت. دورة طولانی سلطنت ناصرالدین شاه (1264-1313ق) و شرایط حاکم بر ایران عصر ناصری باعث شکل­گیری کانون­هایی از ایرانیان در خارج از مرزها شد. استانبول از مهم‌ترین نقاط شکل­گیری چنین جمعیت­هایی بود. روزنامة اختر چاپ استانبول، نشر عقاید و آرای تحول­خواهانة این دسته از ایرانیان را به داخل ایران برعهده داشت. گردانندگان اختر در دو سطح به زمینه­سازی برای نهادینه­کردن نهاد مجلس اقدام می­کردند: نخست، با طرح مفاهیم فکری همانند علم، آزادی و قانون، قصد تأثیرگذاری بر زمینة فکری و باوری خواننده را داشتند و در مرحلة بعد، با معرفی نهاد مجلس و عنوان مصادیق آن در کشورهای مشروطه، موجب آشنایی با این ساختار و تقویّت باور لزوم مشارکت در ادارة امور کشور می­شدند. گردانندگان اختر تلاش داشتند با این شیوه باور به مشارکت مردم را در ادارة کشور تقویّت و زمینة تغییر را برای رسیدن به این هدف فراهم کنند. براین‌اساس، پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن بررسی اجمالی رویکرد اختر در ساختارسازی مدنی، به دیدگاه این روزنامه دربارة نهاد مدنی مجلس و زمینه­سازی­های آن برای رسیدن به این هدف بپردازد.

کلیدواژه‌ها

• ساختارسازی مدنی
• مجلس شورا
• ایران
• ناصرالدین‌شاه
• روزنامة اختر

عنوان مقاله [English]

Approach (1292 -1314 AH) to structuring civil relying The Akhtar Newspaper on the parliament

نویسندگان [English]

• Dariush Gholami ¹
• Morteza Dehqannejad ²

¹ Ph.D. Candidate History of Islamic Iran, University of Isfahan

² Professor in History, University of Isfahan

چکیده [English]

The early 19^th century was the beginning of fundamental changes in Iran. The Iran-Russia wars made Iranians think of change. The long-standing rule of Nasser-al-Din Shah (1847 - 1896) and the dominant conditions of Iran during his reign resulted in formation of centers for Iranians outside the borders. Istanbul was one of the most important sites where such centers formed. The Akhtar newspaper, being published in Istanbul, was responsible to broadcast the transformationalist views and ideas of this group of Iranians inside the country. The activists who directed Akhtar were involved in two levels of institutionalization of the parliament: firstly, by suggesting intellectual concepts such as science, freedom, and law they wanted to influence the reader's thought and beliefs, and, then, they tried to make them familiar with legislative structure and strengthen their beliefs and wills to participate in administration of the country through introduction of legislation and some examples in constitutional countries. In their view, strengthening the will of the people to participate in the fate of their country could provide the ground for changes needed to achieve the goal. Accordingly, it has been tried in present study to review the approach of the Akhtar to civil structuralizing and its points of view about parliament as a civil institution, and the role it plays in achieving the goal.

کلیدواژه‌ها [English]

• Akhtar Newspaper
• Civil Structuralizing
• Parliament
• Iran
• Nasser-al-Din Shah
• the Akhtar Newspaper