بررسی تأثیر نوسان قیمت نفت و تشدید تحریم‌ها بر ارزش‌افزوده بخش کشاورزی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه اقتصاد کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

2 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، پردیس کشاورزی و منایع طبیعی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

3 استادیار، مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده نگری، سازمان برنامه و بودجه کشور، تهران، ایران

چکیده

نفت و درآمدهای حاصل از آن یکی از ارکان مهم اقتصاد ایران است که قسمت عمده‌ای از منابع درآمدی دولت در  بودجه سنواتی از این منبع تأمین می‌شود. قیمت نفت در طی سال‌های مختلف به دلایل مختلفی چون سیاست‌ سایر کشورها، مسایل اجتماعی و سیاسی همواره در حال تغییر و نوسان بوده است. با توجه به اهمیت نفت در اقتصاد و اثرگذاری آن بر بخش‌های مختلف اقتصادی از جمله بخش کشاورزی به عنوان یکی از بخش‌های مهم اقتصادی مؤثر بر تولیدناخالص داخلی، امنیت غذایی و اشتغال، در این مطالعه به بررسی اثر نوسانات قیمت نفت بر ارزش‌افزوده بخش کشاورزی ایران با تأکید بر تشدید تحریم‌ها در بازه زمانی 1363-1397 پرداخته شده است.در این مطالعه از روش GARCH  برای برآورد نوسانات قیمت نفت و از روش ARDL  برای بررسی اثر کوتاه­مدت و بلندمدت نوسان قیمت نفت اوپک و تشدید تحریم‌ها بر ارزش‌افزوده بخش کشاورزی استفاده شده است. نتایج نشان‌دهنده این است که در بلند مدت متغیر تشدید تحریم‌ها دارای  اثر مثبت بر ارزش‌افزوده بخش کشاورزی و نوسان قیمت نفت اوپک اثر منفی بر ارزش‌افزوده بخش کشاورزی دارند. بنابراین توجه به زیرساخت‌های بخش کشاورزی به­عنوان بخش نسبتاً با ثبات‌ اقتصاد کشور و پوشش ریسک قیمتی صادرات محصولات کشاورزی و واردات نهاده‌های تولید از طریق اتخاذ استراتژی مناسب در بازارهای مرتبط و ایجاد و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان در این حوزه، می‌تواند تضمین کننده رشد اقتصادی مثبت برای کل اقتصاد باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. Haji Asmaili, M. Abu Nouri, A. and Daman Kasha, M. (2014) Investigating the relationship between oil price fluctuations and the growth of the agricultural sector in MENA countries. Master's thesis. Islamic Azad University Tehran Branch. Faculty of Economics and Accounting. (in farsi)
  2. Abbasi, M,. Mousavi, S.N. & Aminifard, E.(2020). Investigating the simultaneous effects of economic sanctions shocks on the productive sectors of the Iranian economy. Iranian Journal of Applied Economic Studies, 9(34), 251- 275. (in farsi)
  3. Afarineshfar, S. & Shahnazi, R. (2016). Investigating the Impact of Oil Price Fluctuations on Value Added of Different Economic Sectors in Iran. Quarterly Journal of Energy Economics Studies, 12(48), 143-172. (in farsi)
  4. Azeez, R. (2018). Oil price volatility spillover effects on food price in Nigeria. mpra.ub.uni-munchen.de/93188 MPRA Paper. No 93188. April 2019.
  5. Brown, S.P.A. & Yucel, M.K. (2002). Energy prices and aggregate economic activity: an interpretative survey. The Quarterly Review of Economic and Finance, Volume 42, Issue 2 193-208.
  6. Ebrahimi, M. & Shokri, N. (2011). Monetary policy and the mechanism of transfer of oil price momentum to the stock market in Iran. Quarterly Journal of Economic Research Rah-e Andisheh, (1). 33-65. (in farsi)
  7. Engel R. & Granger C.W.J. (1987), Cointegra and error correc on representation. estimation and testing, Econometrica, Volume 55, 251-276.
  8. Esmaeili, B., Nessabian, S., Mousavi, N., Damankeshideh, M. & Khosravi nejad, A. (2021). The Impact of Oil Price Fluctuation on the Price of Agricultural Products Considering the Food Crisis Periods. Journal of Agricultural economics research, 13(4). 192-207. (in farsi)
  9. Ezati, M., Heidari, H. & Moridi, P. (2019). Estimating the Impact of Economic Sanctions on Agricultural Employment. Scientific Journal (Quarterly) Economic Research and Policies, 27(91), 289- 322. (in farsi)
  10. Farahmand, Z & Zeraatkish, S.Y. (2019). The effect of economic sanctions on the volume of trade in the agriculture sector of Iran and business partners in the European Union. Economic Journal of Emerging Markets, 11(1) 2019, 97-103. (in farsi)
  11. Faraji dizaji, S., Jariani, F. & Najarzadeh, R. (2018). The impact of sanctions on the reciprocal trade of agricultural products between Iran and the countries of the Mena region and the European Union. Journal of Agricultural Economics, 12(2), 69-90. (in farsi)
  12. Hau, L. Zhu, H. Huang, R. Ma, X. (2020). Heterogeneous dependence between crude oil price volatility and China’s agriculture commodity futures: Evidence from quantile-on-quantile regression. Energy. Volume 213, 118-178.
  13. Keyghobadi sani, S. & Ghasemi, E. (2019). Direct and indirect effects of oil shocks on the prices of selected agricultural products in oil exporting and importing countries. Iranian Journal of Energy Economics Spring, 8(30), 123-152. (in farsi)
  14. Momivand, Y. Shakri, A. and Taleblo, R. (2013). The impact of exchange rate and exchange rate uncertainty on inflation in Iran (using GARCH models). Master's thesis. Allameh Tabatabai University, Faculty of Economics. (in farsi)
  15. Nezamivand Chegini, Y., & Tavakoli, A. (2012). Modeling and forecasting fluctuations in Iranian crude oil prices using GARCH models. Master Thesis. Isfahan University of Technology, Faculty of Industrial and Systems Engineering. (in farsi)
  16. Pesaran, H.M. & Shin, Y.C. (1995). An Autoregressive Distributed Lag Modeling Approach to Co integration Analysis, Volume
  17. Salisu, A.A. & Fasanya, A.N. (2010). Modelling oil price volatility with structural breaks, Energy Policy, 25, 125-156.
  18. Samadi, E.H., & Pahlevani, M. (2009). Consolidation and structural failure in the economy. . Noor Alam Publications, Sistan and Baluchestan University. Page 115. (in farsi)
  19. Shahabi Ahangar kalaei, S., Yazdani, S. & Rafeie, H. (2017). Investigating the effect of abundance of natural resources (oil) on the value added of the agricultural sector. Master Thesis. University of Tehran, Faculty of Economics and Agricultural Development. (in farsi)
  20. Tashkini, A. (1384). Applied econometrics with the help of Microfit. Publication of Dibagaran Cultural and Artistic Institute of Tehran. (in farsi)
  21. Umar, Z., Gubareva, M., Naeem, M. & Akhter, A. (2021). Return and volatility transmission between oil price shocks and agricultural commodities. PLoS ONE, 16(2): e0246886. https://doi.org/ 10.1371/journal.pone.0246886.
  22. Weed, J.D. (1987). Oil and the macroeconomy since World War II, Journal of political Economy, 91(2). 228- 248.
  23. Yousefi dinarloo, M. (2000). Investigating and estimating the import demand function of all of Iran by convergence technique. Master Thesis, Faculty of Economics and Political Science, Shahid Beheshti University. (in farsi)
  24. Zmami, M & Ben-Salah, O. (2019). Does Oil Price Drive World Food Prices? Evidence from Linear and Nonlinear ARDL Modeling. Economies, 7(1), 1-18.