نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

• فتحیه فتاحی‌زاده ¹
• حسین افسر دیر ²

¹ دانشیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزّهراء، تهران، ایران

² دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

برای غنا بخشیدن به یک کلام می‌توان از جملات و عبارات کلامی فراتر از آن استفاده نمود. به این عمل که یکی از محسنات علم بدیع به شمار می‌رود، اقتباس گفته می‌شود. از آنجا که قرآن در بُعد ادبی نیز صاحب اعجاز است، سخنوران و خطیبان در گفته‌های خود به فراخور حال، آیاتی را از قرآن اقتباس کرده‌اند. معصومان^(ع) از جمله حضرت زهرا^(س) نیز در خطبه‌ها، دعاها و سخنان خود به گونه‌ای شایسته و بجا از آیات قرآن اقتباس کرده‌اند. به این اقتباس‌های قرآنی، بیشتر از جنبة ادبی نگاه شده‌است و کارکرد دیگری برای آن ذکر نشده‌است. اما باید گفت این گونه اقتباس‌های قرآنی که در کلام معصومان^(ع) صورت گرفته، یکی از بهترین منابع، برای دست یافتن به تفسیر قرآن است. بیشترین کارکرد این اقتباس‌ها، در توسعة دامنة تفسیر نقلی است؛ چراکه در روش تفسیر روایی، روایاتی که در آن صریحاً به تفسیر قرآن پرداخته شده‌است، جمع‌آوری می‌شود، ولی اگر به اقتباس‌های قرآنی معصومان^(ع) توجه شود، می‌توان به تفسیرهای بیشتری از حضرات معصوم^(ع) دست‌یافت.

کلیدواژه‌ها

• حضرت زهرا(س)
• خطبة فدک
• اقتباس
• تفسیر روایی

عنوان مقاله [English]

The Interpretive Function of the Quotations of Hazrat Zahra(SA)’s Sermons from the Quran

نویسندگان [English]

• Fathiyeh Fattahizadeh ¹
• Hossein Afsardyr ²

¹ Associate Professor of Quran and Hadith at Alzahra University, Tehran, Iran;

² Ph.D. Student of Quran and Hadith at University of Tehran, Tehran, Iran (Corresponding Author);

چکیده [English]

To enhance the rhetoric of our speeches, we can draw on the words and phrases rhetorically beyond our speeches. This is one of the rewards of the new science and is called quotation. Quotations have often been considered from a literary point of view, and other functions of them have not been mentioned. From a literary view, the Quran is abundant with miracles, and rhetoricians and speakers have quoted some verses based on their time and needs. However, it should be noted that Imams’ speeches are abundant with such quotations from the Quran and are the best sources for interpreting the Quran. The most frequent function of these quotations is in developing traditional exegeses. The reason lies in the fact that in narrative exegeses the Hadiths which are directly about interpreting the Quran are compiled, but if we focus on Imams’ quotations from the Quran, we will find more interpretations from Imams.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hazrat Zahra (SA)
• Fadak Sermon
• the Adoption
• Interpretation
• narrative