انقلاب اسلامی ایران و شیعیان نیجریه: از تأسیس تا جامعه‌سازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری، مرکز پژوهشی مبنا، قم، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر انقلاب اسلامی بر چگونگی تأسیس و شکل‌گیری جامعه شیعه در نیجریه است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و داده‌ها با نظریه کارکردگرایی ساختاری تحلیل شده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد شیعیان نیجریه متاثر از انقلاب اسلامی توانسته‌اند: 1) کنش ارزش‌مدار را با تصریح و تعمیم ارزش‌های انقلابی و اندیشه امام خمینی در نظام فرهنگی محقق کنند. 2) با تعریف نهاد رهبری و سازماندهی در نظام سیاسی، کنش مدبرانه را شکل دهند و مبتنی بر آن موفق به بسیج اجتماعی شدند. 3)تلاش کردند با ایجاد همبستگی میان شیعیان، در نظام اجتماعی کنش همبسته و شبکه‌ساز را محقق سازند تا به جامعه خودبنیاد شیعه نزدیک شوند. شیعیان نیجریه در کنش تعاملی با محیط خود موفق نبوده و نتیجه آن بحران کنونی این جامعه است که در ارتباط با دولت نیجریه و دیگر گروه‌های دینی- مذهبی این کشور رخ داده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Islamic Republic of Iran and the Shi’ites of Nigeria From Establishment to Socialization

نویسنده [English]

  • Seyed saeid Hasheminasab
PhD., Mabna Research Center, Qom, Iran. saeidhasheminasab@gmail.com
چکیده [English]

The purpose of the present study is to address the impact of the Islamic Republic of Iran on the establishment and formation of the Shi’ite community in Nigeria. The method of study is descriptive analysis and the data were analyzed using the theory of structural functionalism. The findings of the study show that the Shi’ites in Nigeria under the influence of the Islamic Revolution could have accomplished to: 1. Substantiate morality emphasizing on and extending the revolutionary values and ideas of Imam Khomeini to their cultural system; 2. Conduct wisely by defining leading and organizing institutions in their political system and accordingly achieve social unity; 3. Attempt to substantiate solidarity and coherence in society through bringing unity among the Shi’ites to approach a Shi’ite independent community. However, the Shi’ites in Nigeria have not been so successful in their interaction with the government and other religious-denominational groups in their country that has led to the current crisis in that society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Republic of Iran
  • Shi’ites of Nigeria
  • Sheikh Ibrahim Zakzaki
  • Shi’ism
ادبی فیروزجایی، رضا؛ زمانی محجوب، حبیب (1397). شیعیان نیجریه. قم: پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع)؛ انتشارات زمزم هدایت.
اسپوزیتو، جان.ال. (1382). انقلاب ایران و بازتاب جهانی آن. ترجمه محسن مدیر شانه‌چی. تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
بی‌نام، 1379، شماره کل سند 19272، کد بایگانی 47-2/5، شماره سند 8445، تاریخ سند 12/11/1379. قم: مرکز اسناد جامعه المصطفی.
تشیع، محمدحسن (1385). شماره سند 37182، کد بایگانی 47-2/5، شماره سند 20180، قم: مرکز اسناد جامعه المصطفی.
چلبی، مسعود (1385). تحلیل اجتماعی در فضای کنش. تهران: نشر نی.
حقیقت، سیدصادق (1387). روش‌شناسی علوم سیاسی. قم: دانشگاه علوم انسانی مفید.
حکیم‌الهی، عبدالمجید (1393). مصاحبه با دکتر حکیم الاهی در خصوص شیعیان غرب آفریقا. قم: جامعه المصطفی العالمیه.
حوزه‌‌های علمیه خارج از کشور در آیینه اسناد. قم: مرکز اسناد جامعه المصطفی(‌ص)، 1390، ج1.
خرمشاد، محمدباقر و همکاران (1390). بازتاب‌های انقلاب اسلامی ایران. تهران: سمت.
دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی (1388). کتاب سبز نیجریه. تهران: وزارت امور خارجه.
روشه، گی (1391). جامعه‌شناسی تالکوت پارسونز. ترجمه عبدالحسین نیک‌گهر. تهران: نشر نی.
ریتزر، جورج (1385). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه محسن ثلاثی. تهران: علمی.
ریتزر، جورج (1389). مبانی نظریه‌ی جامعه‌شناختی معاصر و ریشه‌های کلاسیک آن. ترجمه شهناز مسمی پرست. تهران: ثالث.
زاکزاکی، ابراهیم یعقوب (1384). مصاحبه با شیخ زاکزاکی. حضور، شماره ۵۲.
زاکزاکی، ابراهیم یعقوب (1395). از خون جون. تشیع ناب (ویژه‌نامه‌ی حرکت اسلامی نیجریه)، شماره
3-4.
سند شماره 5045، شماره کل 19251، کد بایگانی 47-2/5. قم: مرکز جامعه المصطفی.
شکیبا، محمدرضا (1387). سرزمین و مردم نیجریه. تهران: الهدی.
صالحی‌منش، محمد (1369). شماره کل سند 18733، کد بایگانی 47-2/5، سند شماره 876 . قم: مرکز اسناد جامعه المصطفی، ص6،9، 69.
عرب‌احمدی، امیربهرام (1397). شیخ ابراهیم یعقوب زاکزاکی و نقش بنیادین او در شکل‌گیری و گسترش تشیع در نیجریه. تهران: نگارستان اندیشه.
فلاح زرومی، علی (1395). شماره کل 40201، کد بایگانی 47-2/5، شماره سند 18828. قم: مرکز اسناد جامعه المصطفی.
محمدی اصل، عباس (1394). تکامل اجتماعی؛ در نظریه ساختی- کارکردی تالکوت پارسونز. تهران: جامعه‌شناسان.
محمدی، منوچهر (1384). بازتاب جهانی انقلاب اسلامی. مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 2.
میرزائی، نجف‌علی (1375). کد بایگانی 47-2/ 5، سند شماره 908. قم: مرکز اسناد جامعه المصطفی‌.
میرزائی، نجف‌علی (1381). کد بایگانی 47-2/5، شماره سند 13466. قم: مرکز اسناد جامعه المصطفی.
هاشمی‌نسب، سیدسعید (1391). بازخوانی فعالیت المصطفی در غرب آفریقا با تاکید بر غنا. قم: مرکز اسناد جامعه المصطفی العالمیه.
هاشمی‌نسب، سیدسعید (1397الف). آینده شیعیان غرب آفریقا. قم: جامعه المصطفی العالمیه.
هاشمی‌نسب، سیدسعید (1397ب). جایگاه شیعیان در ساختار اجتماعی نیجریه. شیعه‌شناسی، سال شانزدهم، شماره 64، ص 123-150.
هاشمی‌نسب، سیدسعید (1398). الگوی جامعه‌سازی اقلیت‌های شیعه؛ بازخوانی تجربه لبنان و نیجریه. علوم سیاسی، سال 22، شماره 88: ص 29-54.
Parsons, T. & Shils, E. (1951). Toward a general theory of action. New York: Harper and Row.
Parsons, T. (1971). The System of Modern Societies. Newjersey: Prentice-Hall.
Parsons,T. (1966). Societies:Evolutionary and Cimparative Perspectives, Englewood-cliffs. Newjersey: Prentice-Hall.