نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• افشین هنربخش ¹
• محبوبه چوگان ²
• رفعت زارع بیدکی ³
• مهدی پژوهش ³

¹ دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

² دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

³ استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

چکیده

خشک­سالی هیدرولوژیکی موجب کاهش آب­های سطحی و زیرزمینی می­شود. هدف از پژوهش حاضر تحلیل فراوانی منطقه­­ای جریان حداقل در بخش­هایی از حوزه آبخیز کارون شمالی در استان چهار محال و بختیاری بود. برای این منظور، از اطلاعات 11 ایستگاه هیدرومتری استفاده شد. تعداد 15 ویژگی مختلف فیزیوگرافی، اقلیمی و هیدرولوژیکی حوضه در برآورد جریان حداقل استفاده شدند. در ابتدا ایستگاه­های هیدورمتری با استفاده از روش تجزیه و تحلیل خوشه‏ای به دو گروه همگن تقسیم شدند. سپس با استفاده از روش تجزیه به مؤلفه‌های اصلی (PCA) از بین 15 ویژگی فیزیوگرافی، اقلیمی و هیدرولوژیکی مهم­ترین ویژگی­ها برای هر منطقه انتخاب شد. در نهایت مدل­های برآورد جریان حداقل هر منطقه با استفاده از روش رگرسیون گام به گام در دوره­های بازگشت 2، 10، 25 و 50 ساله توسعه یافتند. نتایج نشان داد که ویژگی‏های مساحت حوضه با بار وزنی 347/0، ضریب کشیدگی با بار وزنی 398/0، طول حوضه با بار وزنی 326/0و ضریب گردی با بار وزنی326/0مهم­ترین ویژ­گی­ها در برآورد جریان حداقل بودند. به طورکلی همه مدل­های رگرسیونی-لگاریتمی در دو منطقه برای تمامی دوره­های بازگشت­ها با ضریب تعیین بیشتر از 96/0 کارایی مناسبی در برآورد جریان حداقل داشتند. 

کلیدواژه‌ها

• حوضه ارمند
• خشک‌سالی هیدرولوژیکی
• رگرسیون چند متغیره
• جریان حداقل
• PCA

موضوعات

• هیدرولوژی

عنوان مقاله [English]

Regional Frequency Analysis of Low Flow in Parts of the Northern Karun River Basin in Chaharmahal and Bakhtiari Province

نویسندگان [English]

• Afshin Honarbakhsh ¹
• Mahbobeh Chogan ²
• Rafat Zare Bidaki ³
• Mehdi Pazhuhesh ³

¹ Assoc.Professor, Department of Rangeland and Watershed Engineering, Faculty of Natural Resource and Earth Science, Shahrekord University, Shahrekord, Iran

² M.Sc. Alumni, Department of Rangeland and Watershed Engineering, Faculty of Natural Resource and Earth Science, Shahrekord University, Shahrekord, Iran

³ Assist. Professor, Department of Rangeland and Watershed Engineering, Faculty of Natural Resource and Earth Science, Shahrekord University, Shahrekord, Iran

چکیده [English]

Hydrological droughts reduce groundwater and surface water, lakes and rivers. The purpose of the present study was to analyze the minimum regional flow frequency in parts of the northern Karun basin in Chaharmahal and Bakhtiari province. For this purpose, 11 hydrometric stations were used. For the minimum flow estimation, 15 different physiographic, climatic and hydrological features of the basin were used in. At first, hydrometric stations were divided into two homogeneous groups using cluster analysis method. Then, using principal component analysis (PCA), the most important features were selected for each region among the 15 physiographic, climatic and hydrological characteristics. Finally, the models for estimating the minimum flow of each region were developed using stepwise regression method in return periods of 2, 10, 25 and 50 years. The results showed that the characteristics of the basin area with a weight of 0.347, elongation coefficient with a weight of 0.389, a length of the basin with a weight of 0.326 and a coefficient of roundness with a weight of 0.326 were the most important features in the estimation of minimum flow. In general, all regression-logarithmic models in the two regions for all rounds of returns with a coefficient of greater than 0.96 were considered to have a good performance for minimum flow estimation.

کلیدواژه‌ها [English]

• Armand Basin
• Hydrological Drought
• Multivariate Regression
• Minimum Flow
• PCA