بررسی عوامل مدیریتی موثر بر مرگ و میر جوجه های گوشتی با استفاده از تحلیل لجستیک باینری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

چکیده

یکی از عوامل تاثیرگذار بر میزان بهره ­وری و شاخص اقتصادی پرورش جوجه گوشتی، میزان تلفات و ماندگاری در پایان دوره رشد است. هدف از این تحقیق، بررسی میزان تلفات در گله­ های جوجه گوشتی و عوامل مدیریتی مؤثر بر آن بود. برای این منظور، اطلاعات مدیریتی 30 واحد مرغداری در سال ­های 1396 و 1397 جمع ­آوری گردید. با استفاده از تحلیل لجستیک، اثر عوامل مختلف بر میزان تلفات مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تمام اثرات عوامل مورد بررسی در مدل مثبت بوده است، که به جز عوامل فصل پرورش، تیپ ساختمان، تجربه مدیران و سطح امنیت زیستی با وجود مثبت بودن و اهمیت آن ها در درصد تلفات، معنی دار نشده­ اند. نتایج این تحقیق نشان می­ دهد که عوامل مدیریتی در میزان تلفات و به دنبال آن میزان بهره ­وری اقتصادی یک واحد پرورش جوجه گوشتی اهمیت زیادی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigation the management factors affecting the mortality of broiler chickens using binary logistics analysis

نویسندگان [English]

  • Abbas Safari 1
  • Morteza Jafaroghli 2
  • Javad Ahmadpanah 3
1 Department of Animal Sciences, Faculty of Agriculture, University of Guilan, Rasht, Iran
2 Department of Agriculture, Payame Noor University, Tehran, Iran
3 Department of Animal Science Research, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

One of the factors may affect the productivity and economic index of broiler industry is the mortality at the end of the growth period. The purpose of this study was to investigate the rate of mortality in broiler chickens and the management parameters. For this purpose, the management information of 30 poultry farms from 1396 and 1397 was collected. Using logistics analysis, the effect of various factors on the mortality rate was investigated. Our results showed that the effects of all factors examined in this model were positive, which were not significant for the factors of breeding season, building type, experience of managers, and biosecurity level, despite their importance in loss percentage. The results of this study showed that management parameters have key role in the mortality rate and consequently economic productivity of a broiler farm.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Broiler
  • Economic productivity
  • Mortality rate
  • Management parameter
  • Logestic analysis
  1. ابراهیم­ آبادی، ا.؛ فرهنگ ­فر، س.ه. و حسینی، س.ح.، 1396. مشخصات نویسندگان مقاله تحلیل لجستیک برخی عوامل موثر بر بهره ­وری اقتصادی مرغداری ­های گوشتی استان خراسان جنوبی. مجله تحقیقات دام و طیور. دوره 6، شماره 1، صفحات 1 تا 14.
  2. احمدی، ک.؛ عبادزاده، ح.ر.؛ حاتمی، ف.؛ عبدشاه، ه. و کاظمیان، آ.، 1398. آمارنامه کشاورزی سال زراعی 1367-1396. جلد اول. انتشارات وزارت جهادکشاورزی، معاونت برنامه ­ریزی و اقتصادی، مرکز فناوری ارتباطات و اطلاعات.
  3. پوررضا، ج. و صادقی، ق.، 1391. مدیریت پرورش طیور. انتشارات ارکان دانش. تهران. 420 صفحه.
  4. رسولی، ن.، 1395. تعیین عوامل مدیریتی مؤثر بر تلفات جوجه­ های گوشتی: مورد مطالعاتی استان زنجان. پایان­ نامه کارشناسی­  ارشد علوم دامی. دانشگاه زنجان.
  5. رضایی، م.، بررسی وضعیت بهداشتی و مدیریتی مرغداری ­های گوشتی استان تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس.
  6. زاغری،م.؛ هنربخش. ش.؛ چرخکار، س. و صفری­ اصل، ر.، 1395. تعیین شاخص ­های رتبه ­بندی مزارع پرورش طیور از لحاظ ریسک بروز تلفات در نظام بیمه­ گری. مجله تحقیقات دامپزشکی. دوره 71، شماره3، صفحات 335 تا 350.
  7. سلگی، م. و جانجان، ا.، 1394. بررسی عوامل تاثیر گذاربر تلفات در مرغداری­ های گوشتی شهرستان همدان. همایش ملی دامپزشکی در خدمت سلامت جامعه و بهداشت دام.
  8. شاه­ولی، م. و رحیمیان، ا.، 1385. بررسی کارکرد آموزش بر کاهش تلفات و ضایعات در واحدهای پرورش جوجه گوشتی استان فارس: ارائه الگوی آموزشی. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران. جلد 2، شماره 1، صفحات 1 تا 5.
  9. عزیززاده، م.؛ کلیدری، غ.؛ رزمیار، ج.؛ وارسته­ مقدم، ه. و راژه، م.، 1392. میزان تلفات و عوامل مؤثر بر آن در گله ­هـای گوشـتی مشـمول پرداخـت غرامت بیمه در شهرستان مشهد. پژوهش و سازندگی (نشریه دامپزشکی). شماره 99، صفحات 44 تا 49.
  10. فلاح ­جوریابی، م.؛ حسینی­ مقدم، س.ح. و محیطی، م.، 1397. اثر تراکم بر عملکرد جوجه ­های گوشتی دو سویه تجاری در استان گیلان: دومین همایش ملی پژوهش ­های نوین در علوم دامی.
  11. قره ­ویسی، ش.ا.؛ ایرانی، م. و فرهادی، م.، 1396. تاثیر مرغداری­ ها و سن گله­ های مرغ مادر آمیخته تجاری راس بر صفات کیفیت تخم و جوجه ­درآوری. فصلنامه محیط زیست جانوری. دوره 9، شماره 4، صفحات 125 تا 130.
  12. کاظمی، ا.؛ موسوی، س.ن. و مشایخی، س.، 1396. بررسی اثرات سرعت جریان هوای سالن بر فراسنجه ­های عملکردی مرغداری های گوشتی شهرستان تنکابن. فصلنامه محیط زیست جانوری. دوره 9، شماره 1، صفحات 99 تا 104.
  13. لطف ­الهیان، ه.، 1389. برنامه راهبردی گوشت طیور و تخم ­مرغ، گزارش نهایی، موسسه تحقیقات علوم دامی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، وزارت جهادکشاورزی.
  14. محیطی ­اصلی، م.؛ قوی­ حسین­ زاده، ن.؛ درمانی­ کوهی، ح. و شیرعلی، م.، 1393. بررسی ارتباط بین عوامل تاثیرگذار بر عملکرد جوجه­ های گوشتی پرورش یافته در دو ناحیه مختلف جغرافیایی ایران. مجله تحقیقات تولیدات دامی. سال 3، شماره 4، صفحات 1 تا 9.
  15. مرکز آمار ایران. https://www.amar.org.ir/5711926 داده ­ها و اطلاعات آماری/ کشاورزی/ دام و طیور
  16. معتمد، م.ک. و پورکند، ش.، 1390. تجزیه و تحلیل عوامل تولید در صنعت طیور گوشتی (مطالعه موردی: استان گیلان). مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی. دوره 3، شماره 12، صفحات 97 تا 114.
  17. منوچهرپور، م.؛ کریمی، ک. و زند، ک.، 1390. بررسی ارتباط برخی از شاخص ­های مدیریتی با پارامترهای محیط داخلی
    گوشتی استان مازندران. چکیده مقاله ­های همایش آشنایی با فرصت ­های کشاورزی، امنیت غذایی و محصولات سالم. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین. مقاله شماره
  18. ولی ­پورمطلق، ه.؛ زهرایی، م.؛ نصیرائی، س.م. و محمدی، س.ح.، 1395. بررسی عوامل موثر بر مدیریت کاهش ضایعات در مرغداری ­های گوشتی شهرستان سربیشه. مطالعات منابع طبیعی، محیط­ زیست و کشاورزی. سال 2، شماره 7، جلد 3، صفحات 23 تا 31.
  19. Homidani, A.A.; Robertson, J.F. and Petchi, A.M., 2003. Review of the effect of ammonia and dust concentration on broiler performances. World Poultry Science. Vol. 59, pp: 340-349.
  20. Ali, M.Y.; Jahan, S.S.; Das, A.K. and Islam, M.A., 2015. Seasonal Influence on Productivity and Profitability of Small and Medium Scale Broiler Farming in Bangladesh. International Journal Livestock Research. Vol. 5, pp: 21-29.
  21. Awobajo, O.K.; Akinrolabu, R.T.; Mako, A.A.; Igbosanu, A.O. and Olatokunbo, O.T., 2007. The Mortality Rate of Two Different Breeds of Broilers after Brooding Stage to Maturity. Middle-East Journal of Scientific Research. Vol. 2, pp: 37-42.
  22. Caffrey, N.P.; Dohoo, I.R. and Cockram, M.S., 2017. Factors affecting mortality risk during transportation of broiler chickens for slaughter in Atlantic Canada. Prev. Vet. Med. Vol. 147, pp: 199-208.
  23. Farooq, M.; Zahir-ud-Din, F.R.; Mian, M.A.; Chand, N. and Ahmed, J., 2002. Prevalent diseases and overall mortality in broilers. Pakistan Veterinary Journal. Vol. 22.
  24. Feddes, J.; Emmanuel, E. and Zuidhoft, M., 2002. Broiler performance, body weight variance, feed and water intake, and carcass quality at different stocking densities. Poultry Science. Vol. 81, pp: 774-779.
  25. Glatz, P. and Pym, R., 2013. Poultry housing and management in developing countries. Poultry Development review. pp: 1-5.
  26. Jacobs, L.; Delezie, E.; Duchateau, L.; Goethals, K. and Tuyttens, F.A.M., 2017. Broiler chickens dead on arrival: associated risk factors and welfare indicators. Poult. Sci. Vol. 96, pp: 259-265.
  27. May, J.D.; Lott, B.D. and Simmons, J.D., 1998. The effect of environmental temperature and body weight on growth rate and feed gain of male broilerts. Poultry Science. Vol. 77, pp: 499-501.
  28. Petek, M. and Orman, A., 2013. Age and sex effects on main welfare indicators of broiler in a commercial flock. Archiva Zootechnica. Vol. 16, pp: 79-87.
  29. ROSS Broiler Management Handbook. 2018. Available at: https://www.scribd.com/document/279570579/Ross-Broiler Handbook-2018i-EnRyan
  30. Tumer, E.I., 2013. The effects of factors on death rate in the broiler farms. Anim. Pro. Vol. 19, pp: 815-820.
  31. Van Steenwinkel, S.; Ribbens, S.; Ducheyne, E.; Goossens, E. and Dewulf, J., 2011. Assessing biosecurity practices, movements and densities of poultry sites across Belgium, resulting in different farm risk-groups for infectious disease introduction and spread. Preventive Veterinary Medicine. Vol. 98, pp: 259-270.
  32. Yassin, H.; Velthuis, A.G.J.; Boerjan, M. and van Riel, J., 2009. Field study on broilers’ first-week mortality. Poultry Science. Vol. 88, pp: 798-804.