بررسی کارایی چند فرمولاسیون کنه کش فن پروپاترین در کنترل کنه قرمز اروپایی در باغ های سیب برخی از استان های کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 بخش تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران

3 بخش تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

4 بخش تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

چکیده

کنه قرمز اروپایی (Koch) Panonychus ulmi از مهم ترین آفات درختان سیب در نقاط مختلف کشور است. این پروژه در باغ ­های سیب استان­ های اصفهان، آذربایجان شرقی، البرز و خراسان رضوی با 11 تیمار شامل: کنه­ کش فن­پروپاترین با نام ­های تجاری پاتریگل، دانیتکس، رجاپاترین، فن­پروتکس، مک­تیول، ایکاروس، شیماترین و نام قدیمی دانیتول با غلظت 2 در هزار،کنه ­کش باروک با غلظت 0/4 در هزار، کنه­  کش انویدور با غلظت 0/5 در هزار و شاهد (آب­ پاشی) انجام شد. ارزیابی با شمارش تعداد کنه ­های زنده در سطح برگ یک روز قبل و 3، 7، 14، 21 و 28 روز بعد از سم ­پاشی صورت گرفت. درصد کارایی با فرمول هندرسونتیلتون محاسبه گردید. تجزیه آماری توسط نرم­­  افزار SAS  در قالب تجزیه مرکب طرح بلوک ­های کامل تصادفی در چند مکان صورت گرفت. نام ­های تجاری با فرمولاسیون ­های جدید تاثیر مناسبی داشته ­اند و از روز سوم در کنترل کنه موثر بودند و بین 72 تا 98 درصد تلفات ایجاد کردند و روز هفتم کارایی آن تا 94 درصد ­رسید. تاثیر ضرب ه­ای و دوام این کنه­ کش ­ها حائز اهمیت است. در روز 28 ام بعد از سم ­پاشی کارایی این ترکیب تا 93 درصد نیز رسید. نام ­های تجاری رجاپاترین، ایکاروس، مکتیول، شیماترین، دانیتکس، پاتریگل و فن­پروتکس کارایی مطلوبی در کنترل کنه قرمز اروپایی داشتند و در بین آن ها  ایکاروس و پاتریگل تاثیر بیش تری نشان دادند، ایکاروس بین 74-98 درصد و مک­تیول بین 55-98 درصد تلفات را نشان دادند. به ­کارگیری دوز مصرفی 2 در هزار کنه­ کش فن­پروپاترین با نام ­های پاتریگل، دانیتکس، رجاپاترین، فن­پروتکس، مک­تیول، ایکاروس، شیماترین برای کنترل کنه قرمز اروپایی در باغات سیب توصیه می ­شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Efficiency of several formulations of Fenpropathrin in control of European red mite in apple orchards of some provinces

نویسندگان [English]

  • Maryam Rezaie 1
  • ِDavod Shirdel 2
  • Hashem Kamalie 3
  • Mohammad Saeed Emami 4
1 Zoology Research Department, Iranian Research Institute of Plant Protection, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
2 Plant Pest and Diseases Research Department, Agricultural and Natural Resources Research Center of East Azarbaijan, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tabriz, Iran
3 Plant Pest and Diseases Research Department, Agricultural and Natural Resources Research Center of Khorasan Razavi, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran
4 Plant Pest and Diseases Research Department, Isfahan of Agricultural and Natural Resources Research Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Isfahan, Iran
چکیده [English]

The European red mite, Panonychus ulmi Koch is one of the most important pests of apple orchards in different parts of Iran. The present study was conducted in apple orchards of Esfahan, West Azerbaijan, Alborz and Razavi Khorasan provinces with 11 treatments. Treatments were new brands of  Fenpropathrin, including Patrigol, Rajapathrin, Fenprotex, Ikaros, Danitex, Mactiol and old brands, Danitol (2 ml/L), Broque (0.4  ml/L), Envidor (0.5 ml/lit), and a control treatment by spaying water. Each treatment had four replicates. The percentage of treatment efficiency was calculated by the Henderson-Tilton method. Mean number of mites per leaf was counted one day befor and 3, 7, 14, 21 and 28 days after spraying. Statistical analyses were done using SAS softwares with randomized complete block design in multiple spaces. Results showed that all of the new formulations of Fenpropathrin had a good effect and were effective after 3 days and caused 72 to 98 percent mortality in all four above-mentioned provinces and this trend continued until 7 days (94%). The knock down effect of these acaricides was significant. The efficacy of the compound was up to 93% after 28 days that indicated the persistence of these acaricides. Between these pesticides, Ikaros and Patrigol had the better effects. Ikaros and Patrigol were caused 74-98 % and 55-98% mortality respectively. Based on these results, we recommend the 2 ml/lit dose of the new brands of Fenpropathrin protex for the control of the European red mite in apple orchards.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acaricides
  • New brands of Fenpropathrin
  • Efficiency and Henderson-Tilton method
  1. اربابی، م.؛ امامی، م.س.؛ برادران، پ. و جلیانی، ن.، 1394. ارزیابی کارایی کنه­ کش بایوفنریت (SC 24%) در کنترل کنه دو نقطه­  ای (Tetranychus urticae Koch) محصولات گلخانه ­ای. نشریه آفت ­کش ­ها در علوم گیاه ­پزشکی. شماره 1، دوره 2. صفحات 1 تا 9.
  2. اربابی، م.، 1394 الف. ارزیابی کارایی دزهای کائولین در کنترل جمعیت کنه­ های آفت درختان سیب و اثرات سوء آن روی دشمنان طبیعی. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی، موسسه تحقیقات گیاه ­پزشکی کشور. 29 صفحه.
  3. اربابی، م.، 1394 ب. مطالعه کارائی کنه ­کش فلومایت اس­سی 200 در مقایسه با چند کنه ­­کش رایج در کنترل کنه قرمز اروپایی درختان سیب. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی، موسسه تحقیقات گیاه ­پزشکی کشور. 22 صفحه.
  4. اربابی، م.، 1397. بررسی دو دهه کنه ­کش معرفی شده در کنترل کنه ­های آفت کشاورزی در ایران. خلاصه مقاله در بیست و سومین کنگره گیاه ­پزشکی ایران.
  5. بیات ­اسدی، ه. و پارسی، ب.، 1359. مطالعه کنه قرمز اروپایی در ناحیه گرگان و گنبد. نشریه آفات و بیماری ­های گیاهی، موسسه بررسی آفات و بیماری ­های گیاهی، سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی. شماره 48، صفحات 67 تا 74.
  6. خانجانی، م. و حدادایرانی­ نژاد، ک.، 1385 .کنه­ های زیان ­آور محصولات کشاورزی ایران .انتشارات دانشگاه بوعلی سینا همدان. 526 صفحه.
  7. حسینی ­قرالی، ع.، 1396. بررسی کارایی سم دیازینون، فرموله شده توسط شرکت­ های ایرانی علیه کرم خوشه­ خوار انگور. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی، موسسه تحقیقات گیاه ­پزشکی کشور. 22 صفحه.
  8. رضائی، م.؛ کمالی، ه.؛ شیردل، د. و اکبر­زاده، غ.، 1398. تاثیر کنه ­کش جدید انویدور اسپید (SC24%) در مقایسه با کنه ­کش ­های متداول روی کنه قرمز اروپایی در باغ­ های سیب استان ­های آذربایجان شرقی، غربی و خراسان رضوی. فصلنامه محیط زیست جانوری. سال 11، شماره 3، صفحات 257 تا 264.
  9. سعیدی، ز. و اربابی، م.، 1386. مقایسه کارایی دوازده کنه­ کش/ حشره­ کش در دو سطح آلودگی مزارع لوبیا آلوده به کنه تارتن
    دو­لکه ­ای (Tetranychus urticae Koch) در منطقه لردگان استان چهارمحال بختیاری. مجله پژوهش و سازندگی. دوره 20، شماره 3، صفحات 25 تا 31.
  10. طالبی، خ.، 1385. سم ­شناسی آفت­ کش ­ها. انتشارات دانشگاه تهران. 492 صفحه.
  11. عباسی، م. و قدمیاری، م.، 1397. اثرات کشندگی فلویدازین و فن­پروپاترین روی مراحل مختلف زیستی کنه تارتن دو لکه ­ای Tetranychus urticae Koch. خلاصه مقاله در بیست و سومین کنگره گیاه ­پزشکی ایران.
  12. فرازمند، آ.؛ گل­محمدی، غ.؛ رستگاری، ن.؛ یوسفی، م.؛ قربانی، ر. و توحیدی، م.ت.، 1396. مطالعه کارایی کنه ­کش انویدور اسپید (SC24%) با ماده موثره abamectin +spirodiclofen در مقایسه با کنه­ کش ­های رایج علیه کنه تارتن انجیر Eotetranychus hirsti. نشریه آفت­ کش ­ها در علوم گیاه ­پزشکی. شماره 7، دوره 4، صفحات 33 تا 47.
  13. یزدان ­پاک، آ.؛ استوان، ه.؛ حسامی، ش. و غیبی، م.، 1398. ارزیابی باقی­ مانده آفت­ کش ­ها دیازینون، ایمیداکلوپراید، پرمیکارپ و استامی ­پراید در محصول سیب ­زمینی (واریته چیلی) در ایران. فصلنامه محیط زیست جانوری. دوره 11، شماره 3، صفحات 265 تا 270.
  14. ملک­ زاده، م.، 1397. کارایی مجصولات تجاری حشره کش کلرپیریفوس ((EC 40.8% روی سپردار زرد شرقی مرکبات. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی، موسسه تحقیقات گیاه ­پزشکی کشور. 17 صفحه.
  15. میرزایی، م.، 1397. بررسی کارایی کنه­ کش اسپیرودیکلوفن با نام تجاری اینونتور در کنترل کنه تارتن در باغات سیب. خلاصه مقاله در بیست و سومین کنگره گیاه ­پزشکی ایران.
  16. Ashley, J.L.; Herbert, D.A.; Lewis, E.E.; Brewster, C.C. and Huckaba, R., 2006. Toxicity of three acaricides to Tetranychus urticae (Tetranychidae: Acari) and Orius insidiosus (Anthocoridar: Hemiptera). J. Econ. Entomol. Vol. 99, No. 1, pp: 54-59.
  17. Alston, D.G. and Reding, M.E., 2003. European red mite, Panonychus ulmi Available in: http:/extension.usu. edu/ipm/redmite.htm.
  18. Henderson, C.F. and Tilton, E.W., 1955. Teast with acaricides against the brow wheat mite. J. Econ. Entomol. Vol. 48, pp: 157-161.
  19. Kolmes, L.A.F.; Scott, J.G. and Dennedy, T.J., 1991. Dicofel resistance and pharamacok insects. J. Econ. Entomol. Vol. 84, No. 1, pp: 41-48.
  20. SAS Inc. 2003. Version 9.1. SAS Institute Inc. Cary. Nc. USA.
  21. Penman, D.R.; Chapman, R.B. and Bowie, M.H., 1986. Direct toxicity and repellent activity of pyrethroids against Tetranychus urtica (Acari: Tetranychidae). J. Econ. Entomol. Vol. 79, No. 5, pp: 1183-1187.