Öz
Birinci dalga
feminizmin cinsiyetler arasındaki “aynılık/eşitlik” söyleminin ikinci dalga
feminizm ile birlikte “farklılık/özgürleşme” söylemine evrilmesi kadınların
özgürleşme mücadelesinde yeni bir dönemi beraberinde getirmiştir. Özellikle
ikinci dalga feminizm içerisinde radikal feminist kuramın etkisiyle birlikte ön
plana çıkan “bilinç yükseltme” kavramı ve grupları, kadınların özgürleşme ve
özgürlük mücadelesinin yeni alanlar içerisindeki arayışlarını da doğurmuştur.
Nitekim bu özgürleşme ve özgürlük mücadelesinin sürdürüldüğü en önemli
alanlardan birisi feminist sanat; sanat özelinde de bu mücadelenin somut
izleklerinin görüldüğü yani bilinç yükseltme pratiklerinin belirginleştiği alan
ise feminist tiyatro olmuştur. Bu çalışmada, kadınların özgürleşme ve özgürlük
mücadelesinde bir bilinç yükseltme niteliği olarak tiyatro eylem pratiğinin yeri
ve bu eylem pratiğinin performans katılımcısı kadınlara olan yansımaları incelenmiştir.
Araştırmanın sorgulamaları, 2001 yılından bu yana çalışmalarını yürüten Ankara
Tiyatro Öteyüz topluluğunun feminizmle buluşan tiyatro eylem pratikleri
üzerinden ve toplamda 16 kadınla yani topluluğun katılımcılarıyla yürütülen
derinlemesine mülakat ile odak grup görüşmelerinden elde edilen bulgular
ışığında tartışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kadın Özgürleşmesi Hareketi Bilinç Yükseltme Feminist Tiyatro Tiyatro Eylem Pratiği
Kaynakça
- Antmen, A. (2010). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar (3. Baskı). İstanbul: Sel Yayıncılık
- Barry, J. ve Flitterman-Lewis, S. (2012). Metin Stratejileri: Sanat Üretiminin Politikası. A. Antmen, (Ed.), Sanat Cinsiyet: Sanat Tarihi ve Feminist Eleştiri içinde (253-265). İstanbul: İletişim Yayınları
- Beauvoir, S. d. (1976). Kadın “Genç Kızlık Çağı” (Çev. B. Onaran) İstanbul: Payel Yayınevi
- Belkıs, Ö. (2015). Feminist Tiyatro (1. Baskı). İstanbul: Mitos-Boyut Yayınları
- Boal, A. (2014). Ezilenlerin Tiyatrosu (Çev. N. Hasgül) (4. Baskı). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları
- Cornell, R. W. (2016). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar (Çev. C. Soydemir) (2. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
- Carlson, M. (2013). Performans: Eleştirel Bir Giriş (Çev. B. Güçbilmez) (1. Baskı). Ankara: Dost Yayınları
- Case, Sue-E. (2010). Feminizm ve Tiyatro (Çev. A. Sönmez). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları
- Clark, T. (2011). Sanat ve Propaganda: Kitle Kültürü Çağında Politik İmge (Çev. E. Hoşçusu) (2. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
- Gouma-Peterson, T. ve Mathews, P. (2012). Sanat Tarihinin Feminist Eleştirisi. A. Antmen, (Ed.), Sanat Cinsiyet: Sanat Tarihi ve Feminist Eleştiri içinde (13-117). İstanbul: İletişim Yayınları
- Karabekir, J. (2015). Türkiye’de Kadınlarla Ezilenlerin Tiyatrosu: Feminist Bir Metodolojiye Doğru (1. Baskı). İstanbul: Agora Kitaplığı
- Kümbetoğlu, B. (2011). Feminist Yöntem ve Kadın Çalışmalarına İlişkin Bazı Sorular, Sorunlar. S. Sancar (Ed.), Birkaç Arpa Boyu…21. Yüzyıla Girerken Türkiye’de Feminist Çalışmalar içinde (475-503). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları
- Yamaner, G. (2001). 20. Yüzyıl Tiyatrosunda Kadın Bakış Açısının Yansımaları (1. Baskı). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları
Ayrıntılar
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Mayıs 2017 |
| Kabul Tarihi | 5 Haziran 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 9 Sayı: 19 |
