Araştırma Makalesi
Yıl 2018,
Cilt: 5 Sayı: 10 - ARALIK, 155 - 172, 15.12.2018
Öz
The
effective fulfillment of the political function of the school depends on the
democratic attitudes of the principals of the schools. The purpose of this
research is to investigate the democratic attitudes of school principals,
according to the views of teachers. The research is based on qualitative
design and the data are collected by
semi-structured interview form developed by the researchers. Descriptive and
content analysis are used in the analysis of the data obtained in the research.
Firstly, forms filled out by interviewers are coded and numbered and then
analyzed. The concepts and themes are created based on those forms. According to the findings of the research,
the teachers regarded the concept of democratic attitude as "equality and
equity". The majority of teachers believe that school principals do not
have democratic stance. The democratic attitudes that teachers observe as
incomplete in school principals, and they can be given as follows:
discrimination, not being open to innovation. It is also emphasized that if the
schoolmaster does not have a democratic attitude, the education will be
adversely affected and trust, commitment and motivation levels of the teachers
will be decreased. Teachers regarded behaviors that must be found in a
democratic principal as respecting different views, acting justly and being
open to innovation. It has been suggested that school principals should be
trained to improve their democratic attitudes and behavior.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Açıkalın, A. (1994). Çağdaş örgütlerde insan kaynağının personel yönetimi. Ankara: Pegem YayınlarıAğıroğlu
- Alshurman, M. (2015). Democratic education and administration. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 176, 861 – 869.
- Altunya, N. (2003). Vatandaşlık bilgisi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.Arslan, M. C. (2012). İlköğretim okul müdürlerinin demokratik tutum ve davranışlarının öğretmen motivasyonu ve öğrenci başarısına etkisi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep
- Bakır, A. A. (2007). Sergiledikleri demokratik tutum ve davranış açısından ilköğretim okulu yöneticilerinin değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
- Balcı, A. (1988). Etkili okul. Eğitim ve Bilim. 12 (70), 21-30. Balcı, A. (2001). Etkili okul ve okul geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Bayrak, C. (2001). Bir sistem olarak okul, öğretmenlik mesleğine giriş. Editörler: Özcan Demirel ve Zeki Kaya. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Bilgen, N. (1994). Çağdaş ve demokratik eğitim, ders geçme ve kredi uygulaması. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- Bursalıoğlu, Z., (1994). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Genişletilmiş 9. Baskı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Çankaya, İ., H. (2010). İlköğretim okul yöneticilerinin demokrasiye ilişkin tutumlarını etkileyen bazı etkenler üzerine bir araştırma, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 945 -960.
- Day, C ve Sammons, P. (2014). Successful school leadersh. Erişim: 24.11.2017 https://www.educationdevelopmenttrust.com/~/media/EDT/Reports/Research/2015/r-successful-school-leadership.pdf
- Demir, N. (2010). Demokrasinin temel ilkeleri ve modern demokrasi kuramları. Ege Akademik Bakış, 10 (2), 597-611.
- Democracy and Clasroom Management (2017). Teaching starategies to promote democracy and multicultural education., Part 2, http://www.uwyo.edu/edstudies/_files/edst3000/democracy%20and%20classroom%20management.pdDewey, J. (1937).
- Democracy and educational administration. School and Society 45, 457 –467.Doğanay, A. (2000). Yaratıcı öğrenme, (Ed. A. Şimşek). Sınıfta demokrasi. (171-207). Ankara: Eğitim-Sen Yayınları.
- Duman, T. ve Koç, G. (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretim elemanlarının demokratik tutum ve davranışlarına ilişkin görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
- Dürr, K. (2013). The school: a democratik learning communitiy. Erişim: 24.11.2017 https://rm.coe.int/16802f726f
- Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. (2.bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Eren, E. (2000). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi, İstanbul: Beta Basım Yayın.
- Fraenkel, J., Wallen, N. ve Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8.ed.). Boston: McGraw Hill.
- Genç, S. Zeki ve Kalafat, T. (2007). Öğretmen adaylarının demokratik tutumları ile problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (22),10–22.
- Gombert, T ve diğ. (2010). Sosyal demokrasinin temelleri. Sosyal Demokrasi El Kitabı 1, (Çeviren: Recai Hallaç), (3. Baskı) İstanbul: Sena-Ofset.
- Gömleksiz, M. N. ve Çetintaş, S. (2011). Öğretmen adayların demokratik tutumları. Dicle Üniversitesi, Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1-14.
- Hancock, B. (2002). Trent focus for research and development in primary health care: an introduction to qualitative research. Trent Focus Group.
- Ilgar, L. (2005). Eğitim yönetimi, okul yönetimi, sınıf yönetimi. (3. Baskı). İstanbul: Beta Basım ve Yayım.
- Karadağ, E., Baloğlu, N. ve Yalçınkayalar, P. (2006). İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretmenler tarafından algılanan demokratik tutumları ile öğretmenlerin demokratik değerleri üzerine ilişkisel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 4 (12), 65–82.
- Karatekin, K., Merey, Z. ve Kuş, Z. (2012). Öğretmen adayları ve öğretmenlerin demokratik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 1(2), 560–574. Kıranlı, S. (2010). Lise müdürlerinin yönetsel davranış biçimleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 229–250.
- Koçoğlu, E. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının, okul yöneticilerinde olması gereken demokratik tutum ve davranışlara ilişkin görüşleri. Turkish Studies, 8 (6),413-430.MEB (1973). Milli eğitim temel kanunu, Resmî Gazete: 24.6.1973/14574
- Nadda, P. (2017). Teaching strategies in a multicultural classroom, Imperial Journal of Interdisciplinary Research (IJIR),3(2), 741-743.
- Özbek, B.(2016). Öğretmenlerin okul yöneticilerinin demokratik tutum ve davranışlarına ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Dicle Üniversitesi, Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 27,59-70
- Özdemir, A (2012). İlköğretim okul müdürlerinin demokratik tutumlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılık algısı ile ilişkisi (İstanbul İli Sancaktepe-Çekmeköy İlçeleri), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Russel, B. (1995) sorgulayan denemeler, Çeviren: Nermin Arık, (2. Basım) Ankara: Basım Matbaacılık.
- Sağlam, H. İ. (2000). Sosyal bilgiler dersinin demokratik tutum geliştirmedeki rolü. Milli Eğitim Dergisi, 146, 67-71.
- Setz, P. (1995). Effectıve leadershıp in school administration, B.Ed., University of Calgary, Master of Educatıon.
- Stone, P., J., Dunphy, D., C., Marshall, S., S. ve D., M., Ogilvie (1966). The general ınquirer: a computer approach to content analysis, The M.I.T. Press, Massachusetts.
- Taçman, M. (2006). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin demokratik tutumları. Cypriot Journal of Educational Sciences. 1(1), 60–46.
- Tanilli S. (1982). Devlet ve demokrasi, 3. Basım, İstanbul: Say Kitap Pazarlama.
- Terzi, A. R. ve Kurt, T. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 166, 98-113.TDK. (2005).
- Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Walcott, H. F. (1994). Transforming qualitative data: description, analysis and ınterpretation. London: SAGE Publications
- Yağcı, E. (1998). Demokrasi ve eğitim. Eğitim ve Bilimi, 22 (107), 15-22.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5.bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yiğit, E. Özlem ve Çolak, Kerem (2010). Democratic attitudes of social studies pre-service teachers. The International Journal of Research in Teacher Education, 1, 82-95.
- Yüce, K. (1989). Demokrasi için eğitim. TED 13. Eğitim Toplantısı. Erişim: 24.10.2015 www.ted.org.tr/pdf/ted_demokrasi_icin_egitim_ocr.pdf,
Yıl 2018,
Cilt: 5 Sayı: 10 - ARALIK, 155 - 172, 15.12.2018
Öz
Okulun siyasal işlevini etkili olarak yerine getirmesi,
okulu yöneten müdürlerin demokratik tutumlarına bağlıdır. Bu araştırmanın
amacı, öğretmen görüşlerine göre, okul müdürlerinin demokratik tutumlarını
ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın yöntemi nitel bir çalışma olup, veriler
araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile
toplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel ve
içerik analizi kullanılmıştır. Görüşmecilerin doldurmuş olduğu formlar önce
numaralanmış ve sonra bunlar analize tabi tutulmuştur. Elde edilen kavramlardan
kategorilere ve temalara ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma bulgularına göre,
öğretmenler demokratik tutum kavramını “eşitlik ve hakkaniyet” olarak
değerlendirmişlerdir. Öğretmenlerin çoğunluğu okul müdürlerinin demokratik
tutuma sahip olmadığı görüşündedirler. Okul müdürlerinde eksik gördükleri
demokratik tutumlar, ayrımcılık yapma, yeniliklere açık olmama, başkalarının
fikirlerini almama olarak sıralanmıştır. Okul müdürünün demokratik tutuma sahip
olmaması halinde, eğitim öğretimin olumsuz etkileneceğini, güven, bağlılık ve
motivasyonun azalacağı vurgulanmaktadır. Öğretmenler, demokratik bir müdürde
bulunması gereken davranışları, farklı görüşlere saygı duyar, adaletli davranır
ve yeniliklere karşı açıktır olarak nitelendirmişlerdir. Okul müdürlerinin
demokratik tutum ve davranışlarını geliştirmeye yönelik eğitim almaları
önerilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Açıkalın, A. (1994). Çağdaş örgütlerde insan kaynağının personel yönetimi. Ankara: Pegem YayınlarıAğıroğlu
- Alshurman, M. (2015). Democratic education and administration. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 176, 861 – 869.
- Altunya, N. (2003). Vatandaşlık bilgisi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.Arslan, M. C. (2012). İlköğretim okul müdürlerinin demokratik tutum ve davranışlarının öğretmen motivasyonu ve öğrenci başarısına etkisi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep
- Bakır, A. A. (2007). Sergiledikleri demokratik tutum ve davranış açısından ilköğretim okulu yöneticilerinin değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
- Balcı, A. (1988). Etkili okul. Eğitim ve Bilim. 12 (70), 21-30. Balcı, A. (2001). Etkili okul ve okul geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Bayrak, C. (2001). Bir sistem olarak okul, öğretmenlik mesleğine giriş. Editörler: Özcan Demirel ve Zeki Kaya. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Bilgen, N. (1994). Çağdaş ve demokratik eğitim, ders geçme ve kredi uygulaması. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- Bursalıoğlu, Z., (1994). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Genişletilmiş 9. Baskı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Çankaya, İ., H. (2010). İlköğretim okul yöneticilerinin demokrasiye ilişkin tutumlarını etkileyen bazı etkenler üzerine bir araştırma, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 945 -960.
- Day, C ve Sammons, P. (2014). Successful school leadersh. Erişim: 24.11.2017 https://www.educationdevelopmenttrust.com/~/media/EDT/Reports/Research/2015/r-successful-school-leadership.pdf
- Demir, N. (2010). Demokrasinin temel ilkeleri ve modern demokrasi kuramları. Ege Akademik Bakış, 10 (2), 597-611.
- Democracy and Clasroom Management (2017). Teaching starategies to promote democracy and multicultural education., Part 2, http://www.uwyo.edu/edstudies/_files/edst3000/democracy%20and%20classroom%20management.pdDewey, J. (1937).
- Democracy and educational administration. School and Society 45, 457 –467.Doğanay, A. (2000). Yaratıcı öğrenme, (Ed. A. Şimşek). Sınıfta demokrasi. (171-207). Ankara: Eğitim-Sen Yayınları.
- Duman, T. ve Koç, G. (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretim elemanlarının demokratik tutum ve davranışlarına ilişkin görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
- Dürr, K. (2013). The school: a democratik learning communitiy. Erişim: 24.11.2017 https://rm.coe.int/16802f726f
- Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. (2.bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Eren, E. (2000). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi, İstanbul: Beta Basım Yayın.
- Fraenkel, J., Wallen, N. ve Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8.ed.). Boston: McGraw Hill.
- Genç, S. Zeki ve Kalafat, T. (2007). Öğretmen adaylarının demokratik tutumları ile problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (22),10–22.
- Gombert, T ve diğ. (2010). Sosyal demokrasinin temelleri. Sosyal Demokrasi El Kitabı 1, (Çeviren: Recai Hallaç), (3. Baskı) İstanbul: Sena-Ofset.
- Gömleksiz, M. N. ve Çetintaş, S. (2011). Öğretmen adayların demokratik tutumları. Dicle Üniversitesi, Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1-14.
- Hancock, B. (2002). Trent focus for research and development in primary health care: an introduction to qualitative research. Trent Focus Group.
- Ilgar, L. (2005). Eğitim yönetimi, okul yönetimi, sınıf yönetimi. (3. Baskı). İstanbul: Beta Basım ve Yayım.
- Karadağ, E., Baloğlu, N. ve Yalçınkayalar, P. (2006). İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretmenler tarafından algılanan demokratik tutumları ile öğretmenlerin demokratik değerleri üzerine ilişkisel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 4 (12), 65–82.
- Karatekin, K., Merey, Z. ve Kuş, Z. (2012). Öğretmen adayları ve öğretmenlerin demokratik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 1(2), 560–574. Kıranlı, S. (2010). Lise müdürlerinin yönetsel davranış biçimleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 229–250.
- Koçoğlu, E. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının, okul yöneticilerinde olması gereken demokratik tutum ve davranışlara ilişkin görüşleri. Turkish Studies, 8 (6),413-430.MEB (1973). Milli eğitim temel kanunu, Resmî Gazete: 24.6.1973/14574
- Nadda, P. (2017). Teaching strategies in a multicultural classroom, Imperial Journal of Interdisciplinary Research (IJIR),3(2), 741-743.
- Özbek, B.(2016). Öğretmenlerin okul yöneticilerinin demokratik tutum ve davranışlarına ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Dicle Üniversitesi, Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 27,59-70
- Özdemir, A (2012). İlköğretim okul müdürlerinin demokratik tutumlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılık algısı ile ilişkisi (İstanbul İli Sancaktepe-Çekmeköy İlçeleri), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Russel, B. (1995) sorgulayan denemeler, Çeviren: Nermin Arık, (2. Basım) Ankara: Basım Matbaacılık.
- Sağlam, H. İ. (2000). Sosyal bilgiler dersinin demokratik tutum geliştirmedeki rolü. Milli Eğitim Dergisi, 146, 67-71.
- Setz, P. (1995). Effectıve leadershıp in school administration, B.Ed., University of Calgary, Master of Educatıon.
- Stone, P., J., Dunphy, D., C., Marshall, S., S. ve D., M., Ogilvie (1966). The general ınquirer: a computer approach to content analysis, The M.I.T. Press, Massachusetts.
- Taçman, M. (2006). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin demokratik tutumları. Cypriot Journal of Educational Sciences. 1(1), 60–46.
- Tanilli S. (1982). Devlet ve demokrasi, 3. Basım, İstanbul: Say Kitap Pazarlama.
- Terzi, A. R. ve Kurt, T. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 166, 98-113.TDK. (2005).
- Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Walcott, H. F. (1994). Transforming qualitative data: description, analysis and ınterpretation. London: SAGE Publications
- Yağcı, E. (1998). Demokrasi ve eğitim. Eğitim ve Bilimi, 22 (107), 15-22.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5.bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yiğit, E. Özlem ve Çolak, Kerem (2010). Democratic attitudes of social studies pre-service teachers. The International Journal of Research in Teacher Education, 1, 82-95.
- Yüce, K. (1989). Demokrasi için eğitim. TED 13. Eğitim Toplantısı. Erişim: 24.10.2015 www.ted.org.tr/pdf/ted_demokrasi_icin_egitim_ocr.pdf,
Toplam 42 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Aralık 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 6 Kasım 2018 |
| Kabul Tarihi | 6 Kasım 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 5 Sayı: 10 - ARALIK |
Cited By
Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Yönetici Seçme ve Görevlendirme Yönetmeliği Çağın Gereksinim Duyduğu Okul Yöneticilerini Seçebiliyor mu?
Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.17556/erziefd.1306806
Öğretmen adaylarının demokratiklik düzeylerinin incelenmesi
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.29000/rumelide.1372367
Examining The Effect of School Principals' Democratic Attitudes On Teachers' Perceptions of Organizational Alineation
İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.15869/itobiad.1288957
The relationship between the democratic attitudes of school managers and the motivatıonal commitment of teachers
Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.31795/baunsobed.1093304
Okul Yönetiminin Demokratiklik Düzeyi ile Öğretmenlerin Psikolojik İyi Oluşları Arasındaki İlişki
İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.15869/itobiad.933926
YÖNETİCİ DAVRANIŞLARININ ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ SOSYALLEŞMELERİNE ETKİSİ
Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi
Sedat DURGUT
https://doi.org/10.29065/usakead.909917
Hak Arama Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Anadolu Journal Of Educational Sciences International
Püren AKÇAY
https://doi.org/10.18039/ajesi.809356
İndeksler / Indexes
INDEX COPERNİCUS [ICI], Eurasian Scientific Journal Index [ESJI], ISAM [Makaleler Veri Tabanı], SOBIAD, Scilit,
tarafından dizinlenmekte,
TÜBİTAK/ULAKBİM(TR) SBVT tarafından izlenmektedir.
Dergimizde yayımlanan makaleler, aksi belirtilmediği sürece, Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası (CC BY 4.0) ile lisanslanır. Dergiye yayımlanmak üzere metin yollayan tüm yazar ve çevirmenlerin, gönderdikleri metnin yegâne telif sahibi olmaları ya da gerekli izinleri almış olmaları beklenir. Dergiye metin yollayan yazar ve çevirmenler bu metinlerin CC BY 4.0 kapsamında lisanslanacağını, aksini sayı editörlerine en başında açıkça beyan etmedikleri müddetçe, peşinen kabul etmiş sayılırlar.