Horyzont geograficzny Ewangelii Marka

Autor

  • Kalina Wojciechowska Katedra Wiedzy Nowotestamentowej i Języka Greckiego Wydział Teologiczny Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/1508-1117.21.07

Słowa kluczowe:

Ewangelia Marka, topografia, Galilea, Judea, Kafarnaum, Geraza, Tyr, Sydon, Jezioro Galilejskie, Jezus, misja, Jerozolima, Jordan

Abstrakt

Ewangelia Marka od XVIII wieku powszechnie uważana jest za najstarszą z ewangelii kanonicznych, a wśród ewangelii kanonicznych dodatkowo za najstarszą z tzw. ewangelii synoptycznych. Często też traktowana jest jako źródło bądź jedno ze źródeł dla tekstów Mateusza i Łukasza, którzy przekaz Markowy uzupełniają, skracają, a bardzo często też uściślają i poprawiają nie tylko pod względem stylistycznym, ale także rzeczowym – w tym historycznym i geograficznym. Współczesna biblistyka próbuje ustalić pochodzenie, przyczynę i zasadność tych korekt, biorąc pod uwagę zarówno etapy redakcji, struktury tekstu, jak i kompetencje odbiorcze oraz świadomość teologiczną, historyczną i geograficzną adresatów poszczególnych ewangelii.

Celem prezentowanego artykułu jest konfrontacja wzmianek topograficznych zawartych w Ewangelii Marka z rzeczywistymi danymi geograficznymi oraz wskazanie funkcji, jakie wzmianki te pełnią w strukturze i kompozycji utworu oraz w jego teologicznym przesłaniu. Podstawowym materiałem badawczym jest grecki tekst Ewangelii wraz z aparatem krytycznym (NA 28); dominantę metodologiczną stanowi krytyka redakcji (redaction criticism) wraz z analizą lingwistyczną.

Bibliografia

Briks P., 2004, Betsaida w Biblii i najnowszych badaniach archeologicznych, „Studia Judaica”, 7, nr 1(13).
Google Scholar

Czerski J., 2003, Księgi narracyjne Nowego Testamentu. Wprowadzenie historyczno-literackie i teologiczne, Redakcja Wydawnictw WT UO, Opole.
Google Scholar

Edwards J.R, 2002, The Gospel according to Mark, PNTC, Eerdmans, Grand Rapids.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5040/bci-0016

Funk R.W. et al., 1998, The Acts of Jesus: What Did Jesus Really Do?, Polebridge, Salem.
Google Scholar

Incigneri B.J., 2003, The Gospel to the Romans. The Setting and Rhetoric of Mark’s Gospel, Brill, Leiden.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1163/9789047402282

Kee H.C., 1977, Community of the New Age: Studies in Mark’s Gospel, SCM Press London.
Google Scholar

Koehler L., Baumgarten W., Stamm J.J, 2013, Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu, t. 2, Vocatio, Warszawa.
Google Scholar

Langkammer H. (red.), 1977, Ewangelia według św. Marka, Pallotinum, Poznań–Warszawa.
Google Scholar

McCown C.C., 2012, Gospel Geography. Fiction, Fact and Truth, JBL 60/1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/3262559

Nineham D.E., 1969, Saint Mark, Penguin, Baltimore.
Google Scholar

Rosik M., b.r.w., Macheront, http://wroclaw.biblista.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=407:macheront&catid=40:ze-sowem-w-codzienno&Itemid=83 (dostęp: 6.06.2015).
Google Scholar

Rosik M., b.r.w., Tabor – Góra Przemienienia http://wroclaw.biblista.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=340%3Atabor-gora-przemienienia&catid=40%3Aze-sowem-w-codzienno&Itemid=83 (dostęp: 6.06.2015).
Google Scholar

Theissen G., 1992, The Gospels in context: Social and political history in the synoptic tradition, Fortress, Minneapolis.
Google Scholar

Wojciechowska K., 2006, Opowiadam wam jak Piotr. Elementy stylu i stylizacji w Ewangelii Marka, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa.
Google Scholar

Wojciechowski M., 2010, Cuda Jezusa, Edycja św. Pawła, Częstochowa.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2015-01-01

Jak cytować

Wojciechowska, K. (2015). Horyzont geograficzny Ewangelii Marka. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, (21), 119–136. https://doi.org/10.18778/1508-1117.21.07