Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne Nursing and Public Health
2016, tom 6, nr 4, październik-grudzień, str. 323–329
doi: 10.17219/pzp/64701
Typ publikacji: praca poglądowa
Język publikacji: polski
Pobierz cytowania:
Chirurgiczne leczenie otyłości – rola i zadania zespołu interdyscyplinarnego
Surgical Treatment of Obesity: The Role and Tasks of the Interdisciplinary Team
1 Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego, Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk
Streszczenie
Otyłość jest stale zwiększającym się problemem zdrowotnym i ekonomicznym całej światowej populacji ludzi, który skłania do podjęcia skutecznego leczenia. Chirurgiczne leczenie bariatryczne jest alternatywą dla mniej skutecznego leczenia zachowawczego. Zabieg chirurgiczny jest jednym z etapów leczenia otyłości, który zaczyna przynosić spodziewane rezultaty zmniejszenia masy ciała. Pacjent, który ma być poddany leczeniu bariatrycznemu, musi być odpowiednio przygotowany oraz mieć zapewnioną właściwą opiekę w celu zagwarantowania bezpieczeństwa i osiągnięcia pożądanego wyniku terapeutycznego. Utrwalenie i utrzymanie tego wyniku wymaga od chorego ścisłej współpracy z interdyscyplinarnym zespołem bariatrycznym, w skład którego wchodzą: koordynator (chirurg, internista), dietetyk, psycholog, anestezjolog. Ważną rolę na wszystkich etapach chirurgicznego leczenia otyłości pełni pielęgniarka. Autorzy pracy zwracają uwagę, że pielęgniarka nie tylko uczestniczy w przygotowaniu pacjentów do zabiegu bariatrycznego, ale sprawuje także opiekę w okresie okołooperacyjnym oraz przygotowuje pacjentów do samoopieki. Praca ma na celu analizę zadań zespołu interdyscyplinarnego, w tym zadań pielęgniarki w procesie chirurgicznego leczenia otyłości.
Abstract
Obesity is an ever-increasing health and economic problem of the world’s population which needs to be treated effectively. Bariatric surgical treatment is an alternative method to less effective conservative treatment. Surgery is one of the stages of the treatment of obesity which results in decreasing the body weight. The patient who is to undergo bariatric treatment must be properly prepared and needs appropriate care to ensure his or her safety and achieve the desired therapeutic effect. Maintaining this effect requires the patient to cooperate closely with the interdisciplinary bariatric team, which includes: coordinator (surgeon, internist), nutritionist, psychologist, anesthesiologist. A nurse fulfils an important role in all of the stages of surgical treatment of obesity. The authors of the article want to point out that the nurse is not only involved in the preparation of patients for bariatric surgery, but she also provides care in the perioperative period and prepares the patient for self-care. The article aims to analyze the tasks of an interdisciplinary team, including the tasks of nurses in the surgical treatment of obesity.
Słowa kluczowe
otyłość, leczenie chirurgiczne, bariatria
Key words
obesity, surgical treatment, bariatrics
Piśmiennictwo (39)
- Haslam D.W., James W.P.T.: Obesity. Lancet 2005, 366, 1197–1209.
- Stanowski E.: Rozwój chirurgicznego leczenia otyłości w świecie i w Polsce. Post. Nauk Med. 2009, 7, 495–501.
- Laville M., Romon M., Chavrier G., Guy-Grand B., Krempf M., Chevallier J.M., Marmuse J.P., Basdevant A.: Recommendations regarding obesity surgery. Obes. Surg. 2005, 15, 1476–1480.
- Stanowski E.: Rozwój chirurgicznego leczenia otyłości. Med. Prakt. Chir. 2011, 6, 71–76.
- Strzelczyk J.: Postępowanie okołooperacyjne w chirurgicznym leczeniu otyłości. Post. Nauk Med. 2009, 7, 510–513.
- Wierzbicki Z., Lisik W.: Przygotowanie chorego do operacji bariatrycznej. Med. Prakt. Chir. 2011, 5, 19–22.
- Tsigos C., Hainer V., Basdevant A., Finer N., Fried M., Mathus-Vliegen E., Micic D., Maislos M., Roman G., Schutz Y., Toplak H., Zahorska-Markiewicz B.: Obesity management task force of the European Association for the Study of Obesity. Management of obesity in adults: European clinical practice guidelines. Obes. Facts 2008, 1, 106–116.
- Chapman A.E., Kiroff G., Game P., Foster B., O’Brien P., Ham J., Maddern G.J.: Laparoscopic adjustable gastric banding in the treatment of obesity: a systematic literature review. Surgery 2004, 135, 326–351.
- Paśnik K., Michalik M.: Zabiegi z dostępu klasycznego i laparoskopowego – porównanie obu technik. Med. Prakt. Chir. 2011, 4, 30–34.
- Fred M., Hainer V.: Wytyczne europejskie w zakresie chirurgicznego leczenia otyłości olbrzymiej. Post. Nauk Med. 2009, 7, 554–562.
- Buchwald H.: Consensus Conference Panel. Bariatric surgery for morbid obesity: health implications for patients, health professionals and third-party payers. J. Am. Coll. Surg. 2005, 200, 593–604.
- Poulose B.K., Holzman M.D., Zhu Y., Smalley W., Richards W.O., Wright J.K., Melvin W., Griffin M.R.: National variations in morbid obesity and bariatric surgery use. J. Am. Coll. Surg. 2005, 201, 77–84.
- Kaska Ł., Śledziński Z., Kobiela J., Stefaniak T.: Porównanie jakości życia po operacjach laparoskopowych i klasycznych. Wideochirurgia i inne techniki małoinwazyjne 2006, 2, 77–86.
- Paśnik K., Wyleżoł M.: Surgical treatment of morbid obesity. Post. Nauk Med. 2009, 7, 531–539.
- Tarnowski W., Sobocki J.: Stymulacja elektryczna żołądka w leczeniu otyłości. Med. Prakt. Chir. 2012, 1, 22–27.
- Dobrowiecki S.: Zasady kwalifikacji chorych z otyłością olbrzymią do leczenia operacyjnego. Post. Nauk Med. 2009, 7, 502–505.
- Stanowski E., Paśnik K.: Chirurgiczne leczenie otyłości – aktualny stan wiedzy. Wideochirurgia i inne techniki małoinwazyjne 2008, 3, 71–86.
- Wyleżoł M.: Kwalifikacja chorych do zabiegów bariatrycznych. Med. Prakt. Chir. 2011, 4, 26–30.
- DeMaria E.J., Murr M., Byrne T.K., Blackstone R., Grant J.P., Budak A., Wolfe L.: Validation of the Obesity Surgery Mortality Risk Score in a multicenter study proves it stratifies mortality risk in patients undergoing gastric bypass for morbid obesity. Ann. Surg. 2007, 246, 578–584.
- Hady H.R., Dadan J., Iwacewicz P.: Ocena skuteczności wybranych metod chirurgicznego leczenia chorych z patologiczną otyłością w materiale własnym. Wideochirurgia i inne techniki małoinwazyjne 2008, 3(2), 39–44.
- Paluszkiewicz R., Kalinowski P.: Wpływ chirurgii bariatrycznej na powikłania otyłości. Med. Prakt. Chir. 2012, 2, 58–66.
- Efthimiou E., Court O., Sampalis J.: Validation of Obesity Surgery Mortality Risk Score in patients undergoing gastric bypass in a Canadian center. Surg. Obes. Relat. Dis. 2009, 5, 643–647.
- Nocca D., Krawczykowsky D., Bomans B., Noël P., Picot M.C., Blanc P.M., de Seguin de Hons C., Millat B., Gagner M., Monnier L.: A prospective multicenter study of 163 sleeve gastrectomies: results at 1 and 2 years. Obes. Surg. 2008, 18, 560–565.
- Sierżantowicz R., Hady H.R.: Przygotowanie pacjentów z otyłością olbrzymią do leczenia bariatrycznego. Pielęg. Chir. Angiol. 2012, 3, 105–108.
- Lehmann A., Bobowicz M., Lech P.: Comparison of percentage excess weight loss after laparoscopic sleeve gastrectomy and laparoscopic adjustable gastric banding. Videosurgery Miniinv. 2014, 9, 351–356.
- Terech S., Książek J., Bałdowska P., Leyk M., Piotrkowska R.: Leczenie otyłości patologicznej a opieka pielęgniarska – studium przypadku. Oblicza dobrobytu – perspektywa nauk o zdrowiu. Red.: Łysiak-Szydłowska W., Strzała K. Powiślańska Szkoła Wyższa w Kwidzynie, Kwidzyn 2013, 76–82.
- Gaździńska A.: Rola dietetyka w opiece nad chorymi leczonymi operacyjnie z powodu otyłości. Med. Prakt. Chir. 2012, 1, 38–41.
- Tuszczyński O.E.: Rola psychologa w kwalifikacji pacjentów do operacji bariatrycznej. Med. Prakt. Chir. 2012, 2, 45–49.
- Juszczak K.: Czynniki wpływające na zadowolenie pacjenta z opieki pielęgniarskiej w świetle badań. Pielęg. Chir. Angiol. 2013, 4, 115–117.
- Http://www.bariatricnurses.org/(data dostępu 10.10.2015).
- Http://www.wisegeek.com/what-does-a-bariatric-specialist-do.htm (data dostępu 15.10.2015).
- Strzelczyk J.: Postępowanie okołooperacyjne w chirurgicznym leczeniu otyłości. Post. Nauk Med. 2009, 7, 510–513.
- Dadan J., Myśliwiec P.: Ocena ryzyka i korzyści związanych z operacyjnym leczeniem otyłości. Med. Prakt. Chir. 2012, 3, 83–87.
- Daszkiewicz A.: Znieczulenie w chirurgii bariatrycznej. Rola anestezjologa w zespole lekarzy prowadzących leczenie bariatryczne. Chir. Metabol. Bariatr. 2011, 4, 35–38.
- Andrzejewska L., Cierzniakowska K.: Opieka nad chorym po zabiegu operacyjnym. Wybrane zagadnienia pielęgniarstwa chirurgicznego i operacyjnego. Wydawnictwo Uczelniane Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach, Suwałki 2010, 31–35.
- Dadan J., Hady H.R., Sołdatow M.: Chirurgiczne leczenie otyłości olbrzymiej z uwzględnieniem roli pielęgniarskiej opieki pooperacyjnej. Wybrane zagadnienia pielęgniarstwa chirurgicznego i operacyjnego. Wydawnictwo Uczelniane Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach, Suwałki 2010, 49–56.
- Misiołek H., Mayzner-Zawadzka E.: Zalecenia 2011 postępowania w bólu ostrym i pooperacyjnym. Opieka Okołooperacyjna 2012, 1, 52–76.
- Kozieł D., Matykiewicz J., Klusek J.: Opieka okołooperacyjna nad chorymi na otyłość – doświadczenia własne. Studia Medyczne 2011, 24(4), 35–44.
- Proczko M., Kaska L., Twardowski P., Stepaniak P.: Implementing enhanced recovery after bariatric surgery protocol: a retrospective study. J. Anesth. 2015 Oct 24. [Epub ahead of print].