Elementy aksjologii w pismach Ryszarda Legutki i Zdzisława Krasnodębskiego
Marek Pabich
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-5358-0051
Abstrakt
W niniejszym artykule podjęto próbę nakreślenia sposobu rozumienia wybranych wartości przez Ryszarda Legutkę i Zdzisława Krasnodębskiego. Omówiono poglądy wspomnianych autorów na temat wolności, tolerancji i solidarności. Wolność uważana jest za najbardziej charakterystyczne pojęcie naszych czasów, stanowiące klucz do zrozumienia współczesnej polityki, kultury czy obyczajowości. Tolerancja staje się ostatecznym kryterium moralności we współczesnych liberalnych społeczeństwach. Z kolei idea solidarności w rozumieniu polskiego ruchu społecznego z lat 1980–1981 wydaje się jedyną koncepcją, powstałą w Polsce w ostatnich dziesięcioleciach, która swego czasu znalazła miejsce w międzynarodowym obiegu idei.
Słowa kluczowe:
aksjologia, wolność, tolerancja, solidarnośćBibliografia
Haare R.M., Freedom and Reason, Clarendon Press, Oxford 1963.
Jan Paweł II, Nie może być program walki ponad programem solidarności (Homilia podczas mszy św. dla świata pracy, Gdańsk, 12.06.1987), „L’Osservatore Romano” (wyd. polskie) 1987, nr 5 bis, s. 5–7.
Kłoskowska A., Socjologia kultury, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Krasnodębski Z., Demokracja peryferii, Słowo/Obraz, Terytoria, Gdańsk 2005.
Krasnodębski Z., Solidarność i jej wpływ na Europę, dawną i nową, w: Solidarność: wydarzenie, konsekwencje, pamięć, red. A. Sułek, Wyd. IFiS PAN, Warszawa 2006, s. 242–254.
Krasnodębski Z., Zmiana klimatu. Zebrane eseje i szkice II, Ośrodek Myśli Politycznej, Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera, Kraków 2006.
Krasnodębski Z., Większego cudu nie będzie. Zebrane eseje i szkice IV, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków 2011.
Legutko R., Nie lubię tolerancji. Szkice i felietony, Wyd. Arka, Kraków 1993. Legutko R., Etyka absolutna i społeczeństwo otwarte, Wyd. Arcana, Kraków 1994.
Legutko R., Tolerancja. Rzecz o surowym państwie, prawie natury, miłości i sumieniu, Wyd. Znak, Kraków 1997.
Legutko R., Młodzi o wolności, w: Duchowość człowieka końca wieku. Druga edycja Konkursu Literackiego dla Młodzieży Szkół Średnich, red. W. Wolińska, J. Kogut, S. Gach, Centrum Kultury „Dworek Białoprądnicki”, Kraków 2000, s. 5–6.
Legutko R., Raj przywrócony, Ośrodek Myśli Politycznej, Wyższa Szkołą Europejska im. ks. Józefa Tischnera, Kraków 2005.
Legutko R., Traktat o wolności, Słowo/Obraz, Terytoria, Gdańsk 2007. Mariański J., Socjologia moralności, Wyd. KUL, Lublin 2006.
Nowak S., Postawy, wartości i aspiracje społeczeństwa polskiego. Przesłanki do prognozy na tle przemian dotychczasowych, w: Społeczeństwo polskie czasu kryzysu. Przeobrażenia świado mości i warianty zachowań, red.
S. Nowak, Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1984, s. 403–464.
Ossowski S., O osobliwościach nauk społecznych, w: Dzieła, t. 4: O nauce, PWN, Warszawa 1967, s. 125–316. Ossowski S., Z zagadnień psychologii społecznej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Piwowarski W., Ideały współczesnej młodzieży polskiej, „Collectanea Theologica” 1981, nr 2 (51), s. 65–78.
Piwowarski W., Socjologia religii, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1996. Popper K., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 1–2, tłum.
H. Krahelska, W. Jedlicki, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1993.
Szymczyk J., Odkrywanie wartości. Z problematyki socjologiczno-aksjologicznej, Wyd. Polihymnia, Lublin 2004.
Świda-Ziemba H., Obraz świata i bycia w świecie (z badań młodzieży licealnej), Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2000.
Tischner J., Etyka solidarności, Wyd. Znak, Kraków 1981.
Wnuk-Lipiński E., Granice wolności. Pamiętnik polskiej transformacji, Wyd. Scholar, Collegium Civitas Press, Warszawa 2003.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0001-5358-0051
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
