نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عباس فخریان روغنی ¹
• عبدالرحمن حسین زاده ²
• فرداد گلبابائی ³
• حسین حسینخانی ⁴

¹ مربی پژوهشی ، بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده‌های آن، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

² بخش تحقیقات علوم چوب و فراورده های آن، مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

³ بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده‌های آن، ‌مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

⁴ عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور- بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده های آن

چکیده

سه اصله درخت 4، 6 و 12 ساله صنوبر دلتوئیدس کلن 51/77 به طور تصادفی از ایستگاه تحقیقات صفرابسته واقع در استان گیلان قطع گردید و جهت بررسی خصوصیات خمیر کاغذ، کاغذسازی و مقاومت کاغذهای ساخته شده از آنها به آزمایشگاه شیمی چوب و کاغذسازی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع انتقال داده شد. به منظور پخت چوب و تهیه کاغذ و کاغذ از این ماده لیگنوسلولزی روش سولفات (کرافت) مورد استفاده قرار گرفت. در این روش درجه حرارت پخت 165 درجه سانتیگراد، سولفیدیته 25 درصد، نسبت مایع پخت به چوب ثابت 5 به یک و قلیاییت موثر، زمان پخت و سن بهره برداری هر کدام در سه سطح در نظر گرفته شدند. میانگین بازده خمیر کاغذها حداقل 83/43 درصد و حداکثر 28/52 درصد و عدد کاپای آنها به ترتیب 85/14 و 48/39 اندازه گیری شد. گروه بندی بازده خمیر کاغذ درختان در سه دوره بهره برداری، 4، و 6 و 12 ساله با ثابت در نظر گرفتن عامل پخت و قلیایت موثر نشان داد که خمیر کاغذ درخت 12 سـاله با 10/49 درصـد در گـروه A و خمـیر کـاغذ درختان 6 و 12 سـاله بترتیب با 21/47 درصد و 12/47 درصد در گروه B قرار گرفته اند. به منظور تعیین مقاومت کاغذهای دست ساز، خمیر کاغذهای تهیه شده در قلیائیت موثر 14% در سه سطح 450، 400 و 350 میلی لیتر (c.s.f) و خمیر کاغذهای تهیه شده در قلیائیت موثر 20 درصد تا 350 میلی لیتر پالایش شدند. از خمیر کاغذهای پالایش شده کاغذ 60 گرمی تهیه شد. خواص مقاومتی کاغذها شامل طول پاره شدن، مقاومت در برابر پاره شدن، مقاومت در برابر ترکیدن و مقاومت در برابر تاه شدن اندازه گیری شد. طول پاره شدن کاغذ بین 97/8- 29/6 Km، اندیس مقاومت در برابر پاره شدن آنها بین 93/8- 06/7 mNm2/gr و اندیس مقاومت در برابر ترکیدن آنها بین 82/6-86/4 Kpam/gr اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد از صنوبر دلتوئیدس کلن 51/77 به دلیل داشتن بازده بیشتر از 45 درصد و عدد کاپای کمتر از 20 می توان در تولید کاغذهای چاپ و تحریر استفاده کرد. 

کلیدواژه‌ها

• صنوبر دلتوئیدس
• روش کرافت
• بازده خمیر کاغذ
• عدد کاپا
• مقاومت در برابر ترکیدن و مقاومت در برابر پاره شدن

موضوعات

• تبدیل شیمیایی
• خمیر کاغذ و کاغذ
• شیمی چوب