Progress in Plant Protection

Possibilities of utilization of selected insecticides and fungicides and their mixtures in winter oilseed rape protection programs against most harmful pests and diseases
Możliwości wykorzystania wybranych insektycydów i fungicydów oraz ich mieszanin w programach ochrony rzepaku ozimego przed najgroźniejszymi szkodnikami i chorobami 

Gustaw Seta, e-mail: g.seta@ior.gliwice.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy Oddział Sośnicowice , Gliwicka 29, 44-153 Sośnicowice , Polska

Krzysztof Płonka

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy Oddział Sośnicowice , Gliwicka 29, 44-153 Sośnicowice , Polska

Anna Gałuszka

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy Oddział Sośnicowice , Gliwicka 29, 44-153 Sośnicowice , Polska
Streszczenie

In 2009–2012, the Institute of Plant Protection – National Research Institute, Sośnicowice Branch conducted a number of plot trials to develop an effective programme of protecting winter oilseed rape against pests, at the beginning of the growing season, at flowering and pod formation. The selected insecticides were applied at three different timings: T1 (BBCH 52) – against Ceutorhynchus pallidactylus (Marsh.), T2 (BBCH 57) – against Meligethes aeneus (F.), T3 (BBCH 65) – against Ceutorhynchus obstrictus (Marsh.) = C. assimilis (Payk.) and Dasyneura brassicae Winn. at T3, the crop was also sprayed with mixes of insecticides and fungicides. Based on the trials, researchers identified a number of insecticides, which, when applied at specified timings, or in tank mixes with fungicides, caused significant increases in winter oilseed rape seed yields over the control yield. The examples of applications include: 1) treatment T2 – Proteus 110 OD (thiacloprid, deltamethrin); treatment T3 – Proteus 110 OD + Yamato 303 SE (thiophanate-methyl, tetraconazole) – 228%, 2) treatment T2 – Pyrinex 480 EC (chloropiriphos); treatment T3 – Bulldock 025 EC (beta-cyflutrin) + Pictor 400 SC (boskalid, dimoksystrobin) – 221%, 3) treatment T2 – Pyrinex 480 EC; treatment T3 – Mospilan 20 SP (acetamipride) – 205%, 4) treatment T1 – Pyrinex 480 EC; treatment T3 – Pyrinex 480 EC – 200%.

 

W latach 2009–2012 w Oddziale Instytutu Ochrony Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego w Sośnicowicach prowadzono doświadczenia poletkowe w celu opracowania efektywnego programu ochrony rzepaku ozimego przed szkodnikami na początku wegetacji i w okresie zawiązywania łuszczyn. Insektycydy stosowano w trzech różnych terminach: T1 (BBCH 52 – widoczne pierwsze pąki kwiatowe) – zwalczanie chowacza czterozębnego [Ceutorhynchus pallidactylus (Marsh.)], T2 (BBCH 57 – widoczne pąki kwiatowe na kwiatostanach bocznych) – zwalczanie słodyszka rzepakowego [Meligethes aeneus (F.)], T3 (BBCH 65 – pełne kwitnienie) – zwalczanie chowacza podobnika [C. obstrictus (Marsh.) = C. assimilis (Payk.)] i pryszczarka kapustnika (Dasyneura brassicae Winn.). W terminie T3 stosowano również mieszaniny insektycydów z fungicydami. Badania pozwoliły na wytypowanie insektycydów, które zastosowane w określonych programach pozwoliły na uzyskanie znacznego wzrostu plonów nasion rzepaku, np. kombinacje ich zastosowania: 1) zabieg T2 – Proteus 110 OD (tiahlopryd, deltametryna); zabieg T3 – Proteus 110 OD + Yamato 303 SE (tiofanat metylowy, tetrakonazol) – 228%, 2) zabieg T2 – Pyrinex 480 EC (chloropiryfos); zabieg T3 – Bulldock 025 EC (beta-cyflutryna) + Pictor 400 SC (boskalid, dimoksystrobina) – 221%, 3) zabieg T2 – Pyrinex 480 EC; zabieg T3 – Mospilan 20 SP (acetamipryd) – 205%, 4) zabieg T1 – Pyrinex 480 EC; zabieg T3 – Pyrinex 480 EC – 200%. 

Słowa kluczowe
oilseed rape; treatment programme; pests; insecticides; fungicides; rzepak; program ochrony; szkodniki; insektycydy; fungicydy
Referencje

Bonin K., Mrówczyński M. 1986. Wyniki doświadczeń nad łącznym stosowaniem fungicydów i insektycydów w okresie kwitnienia rzepaku ozimego. Wyniki badań nad rzepakiem ozimym za rok 1985. Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików: 255–261.

Bonin K., Mrówczyński M., Urban M. 1989a. Badania nad łącznym stosowaniem fungicydów z insektycydami w rzepaku ozimym. Materiały 29. Sesji Naukowej Instytutu Ochrony Roślin, cz. 2: 229–234.

Bonin K., Mrówczyński M., Urban M. 1989b. Badania nad łącznym stosowaniem fungicydów z insektycydami w rzepaku ozimym. Zeszyty Problemowe Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Rośliny Oleiste. Wyniki badań za rok 1989: 329–333.

Czajkowska M. 1978. Badania nad pryszczarkiem kapustnikiem (Dasyneura brassicae Winn.). III. Metoda oceny stopnia porażenia roślin. Roczniki Nauk Rolniczych, Seria E – Ochrona Roślin 17 (2): 169–170.

Dmoch J. 1959. Badania nad chowaczem czterozębnym Ceutorrhynchus quadridens Panz. (morfologia, biologia, ekologia oraz znaczenie dla rzepaku). Prace Naukowe Instytutu Ochrony Roślin 1 (3): 38–74.

Golinowska M. 1991. Efektywność ochrony rzepaku ozimego przed szkodnikami i chwastami. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Rozprawa habilitacyjna, 66 ss.

Grala B., Mrówczyński M., Dorna J., Wachowiak H. 1990. Opłacalność chemicznego zwalczania chowacza podobnika i pryszczarka kapustnika w rzepaku ozimym. Zeszyty Problemowe Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Rośliny Oleiste. Wyniki badań za rok 1989: 304–312.

Grala B., Mrówczyński M., Dorna J., Wachowiak H., Urban M. 1991. Opłacalność łącznego stosowania insektycydów z fungicydami w rzepaku ozimym. Materiały 31. Sesji Naukowej Instytutu Ochrony Roślin, cz. 2: 247–252.

Kelm M., Klukowski Z. 2000a. Weather as a factor determining damage caused by oilseed rape pests. IOBC-WPRS Bulletin 23 (6): 119–124.

Kelm M., Klukowski Z. 2000b. The effect of stem weevil (Ceutorhynchus pallidactylus Marsh.) infestation on oilseed rape yield. IOBC-WPRS Bulletin 23 (6): 125–130.

Mączyńska A., Krzyzińska B., Drzewiecki S. 2001. Wpływ różnych terminów stosowania fungicydów na zdrowotność łuszczyn rzepaku ozimego. [Influence of different terms of application of fungicides on health of winter rape pods]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 41 (2): 638–642.

Mrówczyński M., Ciesielski F., Witkowski W. 1987. Application of new insecticides in the control of Ceutorhynchus assimilis and Dasyneura brassicae in winter rape. Proceedings 7th International Rapeseed Congress. Poland, Poznań, 11–14.05.1987: 1170–1176.

Muśnicki Cz., Toboła P., Mrówczyński M. 1994. Produkcyjne skutki zaniechania ochrony rzepaku przed szkodnikami. Materiały 34. Sesji Naukowej Instytutu Ochrony Roślin, cz. 2: 17–21.

Nawrot J. 2008. Leksykon owadów. Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Poznań, 551 ss.

Obarski J. 1962. Chowacze – Ceutorrhynchus Germ (Coleoptera, Curculionidae) występujące w Polsce na roślinach krzyżowych. Prace Naukowe Instytutu Ochrony Roślin 6 (2): 31–131.

Pałosz T. 1978. Ocena chowacza czterozębnego – Ceutorrhynchus quadridens Panz. (Col. Curculionidae) jako szkodnika rzepaku ozimego w Polsce. Polskie Pismo Entomologiczne 48: 635–666.

Seta G., Mrówczyński M. 1999. Szkodliwość i możliwość zwalczania chowacza czterozębnego (Ceutorhynchus pallidactylus Marsh.) na rzepaku ozimym. [Harmfulness and possibility of cabbage stem weevil (Ceutorhynchus pallidactylus Marsh.) control in winter rape]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 39 (2): 534–536.

Seta G. 2003. Łączne stosowanie insektycydów i fungicydów w ochronie rzepaku ozimego w okresie kwitnienia i zawiązywania łuszczyn. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 24 (1): 183–191.

Seta G., Wolski A. 2006. Próba określenia szkodliwości chowacza czterozębnego i słodyszka rzepakowego oraz efektywności ich zwalczania w zależności od przebiegu warunków pogodowych na przykładzie ostatnich lat w rejonie Śląska. [Trial of qualification of harmfulness and effectiveness of Meligethes aeneus F. and Ceutorhynchus pallidactylus Marsh. on winter oilseed rape control in dependence of air temperature in spring time]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 46 (2): 390–394.

Seta G., Mrówczyński M. 2006a. Control of oilseed rape pests during flowering and pod development with combined application of insecticides and fungicides in 2003–2005. IOBC-WPRS Bulletin 29 (7): 51–57.

Seta G., Mrówczyński M. 2006b. Wpływ łącznego stosowania insektycydów i fungicydów w okresie kwitnienia i zawiązywania łuszczyn na efektywność zwalczania szkodników łuszczynowych rzepaku ozimego w latach 2003–2005. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 27 (2): 311–322.

Seta G., Wolski A., Mrówczyński M. 2007. Zastosowanie nowych insektycydów i ich mieszanin z fungicydami w programie ochrony łuszczyn rzepaku ozimego. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 28 (2): 283–292.

Seta G., Wolski A., Mrówczyński M. 2008. Badania nad wpływem szkodników łuszczynowych na plon nasion rzepaku ozimego i możliwość ich zwalczania. [Studies on influence of new insects on yield of winter oilseed rape and possibilities of their control]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 48 (1): 134–138.

Seta G., Stobiecki S., Wolski A., Mrówczyński M. 2009. Efektywność ochrony rzepaku ozimego w fazie zawiązywania łuszczyn z wykorzystaniem insektycydu Mavrik 240 EW (tau-fluvalinat) łącznie z wybranymi fungicydami. [Study on biological assessment of new insecticides efficacy in the period of flowering and pods formation in winter oilseed rape in 2004–2007]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 49 (4): 1650–1655.

Seta G., Stobiecki S., Mrówczyński M. 2011. Badania nad efektywnością zwalczania szkodników i chorób łuszczynowych rzepaku ozimego z wykorzystaniem mieszanin insektycydu Proteus 110 OD z fungicydami. [Study on effectivenes of new insecticide Proteus 110 OD in tank-mix application with fungicides in the period of flowering and pods formation of winter oilseed rape]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 51 (3): 1376–1382.

Skrocki Cz. 1972. Zwalczanie chrząszczy na rzepaku ozimym ze szczególnym uwzględnieniem chowacza podobnika (Ceutorhynchus assimilis Payk.). Roczniki Nauk Rolniczych, Seria E – Ochrona Roślin 2 (2): 21–32.

Skrocki Cz. 1979. Zależność składania jaj pryszczarka kapustnika (Dasyneura brassicae Winn.) od występowania chowacza podobnika (Ceutorhynchus assimilis Payk.) na rzepaku ozimym. Roczniki Nauk Rolniczych, Seria E – Ochrona Roślin 9 (2): 149–157.

Sylven E., Swenson G. 1976. Effect of yield of damage caused by Meligethes aeneus F. (Col.) to winter rape. As indicated by cage experiments. Annales Agriculturae Fenniae, Ser. Animalia Nocentia 76, 15: 24–33.

Węgorek W. 1978. Szkodniki roślin przemysłowych. s. 319–344. W: „Ochrona roślin” (J. Kochman, W. Węgorek, red.). Wyd. IV. PWRiL, Warszawa, 928 ss. 

Progress in Plant Protection (2015) 55: 71-77
Data pierwszej publikacji on-line: 2015-01-27 11:50:43
http://dx.doi.org/10.14199/ppp-2015-012
Pełny tekst (.PDF) BibTeX Mendeley Powrót do listy