Η επίδραση της χορήγησης της οκτρεοτίδης και του ουρσοδεοξυχολικού οξέος στη διαδικασία προσαρμογής του εντέρου και στην ομοιοστασία των χολικών οξέων μετά από πρόκληση συνδρόμου βραχέος εντέρου στη γάτα: πειραματική μελέτη

Abstract

Short bowel syndrome refers to the malabsorptive state that occurs after extensive resection of the small intestine, due primarily to decreased functional mucosal surface area. The aim of the present study was to evaluate the effects of octreotide and ursodeoxycholic acid on short bowel syndrome and early intestinal adaptation in cats. The study was blind and randomized. Twenty-one healthy, young adult cats entered the study. In order to create short bowel syndrome all cats underwent resection of more than 75% using defined landmarks 5 cm distal to the duodenocolic ligament and 2 cm proximal to the ileocolic valve. After surgery the cats were randomly divided into three groups: group OCT (n=7) was treated with octreotide (1μg/Kg body weight, TID, sc), group UDCA (n=7) received ursodeoxycholic acid (15mg/kg body weight, SID, per os) and group M (n=7) served as control. Full-thickness segments of the intestine were collected in order to be histologically and biochemically analyzed. This included the examination of mucosal wet weight and thickness, villus height and crypt depth, the determination of the specific activity of mucosal sucrase and alkaline phosphatase and the measurement of mucosal DNA and protein concentrations. One week before the experiment and seven and eighteen days after its initiation serum concentration of bile acids and fecal concentration of lipospheres were determined. The physical condition and body weight of the animals, the frequency of evacuations, the form of stools and the oral intake of food were evaluated daily. After the experimental period of six weeks cats were euthanized and new samples of intestinal mucosa and full-thickness intestinal segments were taken for biochemical analysis and histological examination. During the experimental period animals exhibited consistent watery diarrhea, extensive weight loss, polyphagia and steatorrhea. No alterations of the preprandial and postprandial bile acids serum concentrations were noted during the first eighteen days of the syndrome. Ursodeoxycholic acid group showed improved fecal consistency during the fifth week of the study (p=0,03). Ursodeoxycholic acid group showed greater intestinal adaptation of the jejunal mucosa than groups OCT and M, associated with increased mucosal wet weight (p=0,05), increased crypt depth (p=0,01), increased amount of mucosal DNA (p=0,05) and increased specific activities of mucosal disaccharidase (p<0,001) and alkaline phosphatase (p=0,01). The specific activity of mucosal alkaline phosphatase (p=0,01) increased also in group OCT (p=0,03). Groups OCT and M showed a significant increase of mucosal wet weight and the amount of mucosal protein and DNA but villus height was significantly decreased and crypt depth was not significantly altered. Ursodeoxycholic acid seems to reduce the severity of diarrhea and to promote early intestinal adaptation. Octreotide does not seem to promote early intestinal adaptation and shows no antidiarrheal effects.

Το σύνδρομο του βραχέος εντέρου χαρακτηρίζεται από την πλημμελή πέψη και απορρόφηση των συστατικών της τροφής που προκαλείται λόγω της εκτεταμένης εκτομής του λεπτού εντέρου. Έναυσμα της δικής μας μελέτης αποτέλεσε, αφενός, η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με την εκδήλωση και την παθογένεια του ΣΒΕ μετά από ευρεία εκτομή του λεπτού εντέρου στη γάτα και αφετέρου, η δυνατότητα αντιμετώπισής του μέσω της διερεύνησης της επίδρασης της οκτρεοτίδης και του ουρσοδεοξυχολικού οξέος στην κλινική εικόνα του συνδρόμου και στην προσαρμογή του βλεννογόνου του εναπομείναντος λεπτού εντέρου. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν 21 νεαρές ενήλικες γάτες, κοινής ευρωπαϊκής φυλής, που υποβλήθηκαν σε ευρεία εκτομή του λεπτού εντέρου με όρια 5 cm περιφερικά της δωδεκαδακτυλοκολικής πτυχής μέχρι 2 cm πριν από την ειλειοτυφλική βαλβίδα και τελικοτελική αναστόμωση. Τα ζώα χωρίστηκαν με τυχαιοποιημένο σχέδιο στην ομάδα OCT (n=7) που λάμβανε οκτρεοτίδη στη δόση του 1μg/kg ΣΒ ανά 8ωρο, sc, στην ομάδα UDCA (n=7) που λάμβανε ουρσοδεοξυχολικό οξύ στη δόση των 15mg/kg ΣΒ ανά 24ωρο, per os, και στην ομάδα Μ (n=7) που περιελάμβανε τους μάρτυρες στους οποίους χορηγήθηκε εικονικό φάρμακο. Η χορήγηση των φαρμάκων έγινε με τυφλή μέθοδο. Από το εκταμέν τμήμα του λεπτού εντέρου που εξαιρέθηκε λήφθηκαν ιστοτεμάχια μήκους 1 cm, τόσο από τη νήστιδα όσο και από τον ειλεό, τα οποία προορίζονταν για την ιστοπαθολογική εξέταση, τη μορφομετρική ανάλυση του εντερικού βλεννογόνου και την εκτίμηση της απόπτωσης. Επίσης, από το κεντρικό τμήμα της νήστιδας έγινε απόξεση και απομάκρυνση του εντερικού βλεννογόνου με σκοπό τον προσδιορισμό της ποσότητας της πρωτεΐνης και του DNA και της δραστηριότητας της αλκαλικής φωσφατάσης και της σουκράσης στο ομογενοποίημα του εντερικού βλεννογόνου. Η ίδια διαδικασία επαναλήφθηκε στο τέλος του πειραματισμού. Ο πειραματισμός διήρκησε έξι εβδομάδες κατά τη διάρκεια των οποίων τα ζώα υποβάλλονταν σε καθημερινή κλινική εξέταση και καταγραφή του σωματικού τους βάρους, καθώς και στην εκτίμηση της διάθεσης, της όρεξης, της θρεπτικής κατάστασης, της σύστασης των κοπράνων και της συχνότητας των κενώσεων. Πριν από την έναρξη του πειραματισμού και ανά εβδομαδιαία χρονικά διαστήματα μετά την έναρξη του λαμβάνονταν δείγματα αίματος για τον αιματολογικό και το βιοχημικό έλεγχο των ζώων. Προεγχειρητικά, την έβδομη και την 18η ημέρα του πειραματισμού λαμβάνονταν δείγματα αίματος για τον προσδιορισμό της συγκέντρωσης των χολικών οξέων, καθώς και κοπράνων για τον εντοπισμό και τον ποσοτικό προσδιορισμό των λιποσφαιρίων σε αυτά. Μετά το πέρας των έξι εβδομάδων σε όλα τα ζώα διενεργήθηκε εκ νέου ερευνητική λαπαροτομή κατά την οποία αφαιρέθηκε το εναπομείναν λεπτό έντερο και συλλέχθηκαν ιστοτεμάχια από το ήπαρ και το πάγκρεας. Αμέσως μετά, σε όλες τις γάτες έγινε ευθανασία.