De huisarts en de tijdgeest

Samenvatting

Dwarswaard J, Trappenburg MJ. De huisarts en de tijdgeest. Huisarts Wet 2012;55(11):504-8.

Om te onderzoeken of de beroepsethiek van huisartsen veranderd is door veranderende patiënten en het veranderende overheidsbeleid hebben we Huisarts & Wetenschap op kwalitatieve wijze geanalyseerd voor de periode 1957 tot 2008. Daarnaast hebben we semigestructureerde interviews gehouden met drie generaties huisartsen. Het onderzoek laat zien dat de huisartsgeneeskundige beroepsethische normen door de tijd heen zijn veranderd. In de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw is de huisarts opvoeder van de patiënt. De huisarts bepaalt wat goed voor de patiënt is. In de jaren zeventig is de huisarts nog steeds opvoeder, maar nu wordt het belangrijk om de patiënt op te voeden tot zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid. Deze roep om eigen verantwoordelijkheid is vooral afkomstig van de huisarts en niet van de veranderende patiënt. In de jaren negentig wordt terughoudend beleid een norm binnen de beroepsethiek van de huisarts. Het overbrengen van dit terughoudende beleid op de patiënt is echter lastig. De invoering van marktwerking maakt het voor huisartsen nog moeilijker om terughoudend te zijn met het verlenen van zorg. Hoe de beroepsethiek verder zal evolueren hangt af van de eensgezindheid onder huisartsen en van toekomstig overheidsbeleid.

Dwarswaard J, Trappenburg MJ. General practitioners and changing times. Huisarts Wet 2012;55(11):504-8.

Issues of Huisarts and Wetenschap from 1957 to 2008 were analysed to see whether the professional ethics of general practitioners have changed in response to changes in patient characteristics and changes in government policy. In addition, semi-structured interviews with three generations of GPs were carried out. Results showed that professional standards have changed over the years. In the 1950s and 1960s, GPs acted as ‘parents’ for their patients, determining what was appropriate for them. GPs still had this role in the 1970s, but it was no considered important to teach patients to be independent and to take responsibility for their health. This change, with emphasis on one’s own responsibility, was instigated by GPs and not by changes in patient characteristics. In the 1990s, restraint became a professional standard, but this policy proved difficult to communicate to patients. The introduction of market forces to health care has made it increasingly difficult for GPs to be restrained in the provision of care. How the professional ethics of GPs will change in the future depends on the solidarity among GPs and on government policy.