Literature
Th. Graharn, Philos. Trans. Roy. Soc. London, Ser. 1136, 573 (1846).
Cl. Maxwell, Philos. Trans. Roy. Soc. London, Ser. 1156, 249 (1860).
O. E. Meyer, Kinetic Theorie of Gases (1899).
J. Stefan, Wien, Ber.65 (2), 361 (1872).
Boltzmann, Vorlesungen über die kinetische Gastheorie1, 79.
O. E. Meyer, loc. cit. (3) Philos. Trans. Roy. Soc. London, Ser. 1.
Chapmann, Philos. Trans. Roy. Soc. London, Ser. A211, 433 (1911);216, 279 (1915);217, 115 (1918).
Enskog, Physik. Z.12, 56, 533 (1911); Diss. (Upsala 1917); Ark. Mat. Astron. Fysik, Ser.16, 16 (1921).
H. Jeans, Dynamische Theorie der Gase (Braunschweig 1926), S. 331 ff.
W. Sutherland, Philos. Mag. J. Sci. (5)36, 507 (1893).
Vol. J. Cl. Magwell, Philos. Mag. J. Sci. (4)19, 28 (1860).
W. Sutherland, loc. cit..
J. H. Arnold, J. Chem. Physics1, 170 (1933).
Eucken, Physik. Z.14, 331 (1913).
H. Vögel, Ann. Physik (4)43, 1235 (1914).
G. Nasini, Philos. Mag. J. Sci. (7)8, 601 (1929).
M. Trantz, Ann. Physik. (5)11, 190 (1931).
M. Trautz, Ann. Physik. (5),16, 751, 865 (1933).
L. Schames, Physik Z.32, 16 (1931).
H. Braune u. Linke, Z. physik. Chem., Abt. A148, 195 (1930).
P. Gunther, Z. physik. Chem., Abt. A110, 626 (1924).
W. Nernst, S.-B. Kgl. preuß. Akad. Wiss.1919, 118.
E. A. Uehling, Physic. Rev. (2)46, 417 (1934).
E. A. Uehling u. Uhlenbeck, Physic. Rev. (2)43, 552 (1932).
A. van Itterbeck u. W. H. Keesom, Physica5, 257 (1938); siehe auch A. van Itterbeck u. O. van Pamacl, Physica7, 273 (1940).
S. Weber, Physica6, 551, 562 (1939).
Th. Graham, loc. cit. (1)139, 349 (1849).
O. E. Meyer, loc. cit. (3) Kinetic Theorie of Gases (1899)
Bingham u. White, Z. physik.-Chem., Abt. A80, 684 (1912).
S. Erk u. Schnildt, Physik. Z.14, 489 (1936).
H. Schultze (Ann Physik5, 140;6, 302 [1901]) z. B. verwendete eine Kapillare von=52,54 cm, R=0,007572 cm, M. Trautz eine solche von ≈100 cm.
J. R. Fartington, Physik. Z.34, 289 (1933).
O. Rankine, Proc. Roy. Soc. London, Ser. A83, 265 (1910).
P. Phillips, Proc. Roy. Soc. London, Ser. A87, 48 (1912).
G. Nasini u. G. Pastonesi, Gazz. chim. ital.63, (1933).
C. Searle, Proc. Cambe. philos. Soc.17, 183 (1913).
O. Rankine, Proc. Roy. Soc. London, Ser. A88, 575 (1913).
J. Smith, Proc. Roy. Soc. London, Ser. A106, 83 (1924).
H. Schultze, loc. cit (31) Ann. Physik5, 140.
M. Trautz u. Weizel, Ann. Physik78, 305 (1925).
M. Trautz u. Ruf, Ann. Physik. (5)20, 127 (1934).
J. C. Maxwell, Philos. Trans. Roy. Soc. London, Ser. 1,156, 249 (1866).
Kundt u. Warburg, Ann. Physik (2)155, 337 (1875); Pogg. Ann.155, 337, 525;156, 177.
H. Tomlinson, Philos. Trans. Roy. Soc. London, Ser. 1,177, 767 (1886).
G. Zemplén, Ann. Physik (4)19, 783 (1906);29, 869 (1909);38, 71 (1912).
P. Surherland u. Maaß, Canad. J. Res.6, 428 (1932).
H. Vogel, Ann. Physik (4)43, 1235 (1914).
P. Günther, Z. physik. Chem., Abt. A110, 626 (1924).
Siehe u. a. E. Hatschek, Die Viskosität der Flüssigkeiten (Dresden-Leipzig 1929).
M. Trautz u. Weizel, loc. cit. (40)..
K. Jellinek, Lehrbuch der physik. Chem. 1 (Stuttgart 1928).
A. Millikan, Ann. Physik (5)32, 34 (1938).
L. Gilchrist, Physik. Z.14, 160 (1913); Physic. Rev. (2)1, 124 (1913).
G. Zemplén, Ann. Physik (4)38, 71 (1912).
A. Timiriazeff, Ann. Physik40, 971 (1913).
W. V. Houston, Physic. Rev. (2)52, 751 (1937).
G. Kellström, Philos. Mag. J. Sci. (7)23, 313 (1937).
S. v. Dyke, Physic. Rev. (2)21, 250 (1923).
R. A. Millikan, Physic. Rev. (2)21, 217 (1923).
J. M. Eglin, Physic. Rev.22, 161 (1923).
Y. Ishida, Physic. Rev.21, 550 (1923).
Siehe u. a. M. Hofsäß, J. Gasbeleuchtg.62, 776 (1919).
Siehe u. a. E. Schroer, Chem. Fabrik13/14, 113 (1934).
G. G. Stokes, Cambr. philos. Trans.8, 287;9, 8 (1850).
R. Ladenburg, Diss. (Leipzig 1906); Ann. Physik23, 287 (1907).
E. Schroer, loc. cit. (63).
F. Höppler, Z. techn. Physik4, 165 (1933).
F. Höppler, persönliche Mitteilung.
M. Trautz u. W. Weizel, loc. cit. (40).
A. J. Batschinski, Z. physik. Chem., Abt. A84, 643 (1913).
W. Crookes, Philos. Trans. Roy. Soc. London, Ser. B172, 387; Proc. Roy. Soc. London, Ser. A31, 446.
P. Sutherland u. O. Maaß, Canad. J. Res.6, 428 (1932).
Kundt u. Warburg, Pogg. Ann.155, 337;156, 177; Ann. Physik (2)155, 337 (1875).
A. Millikan, Physic. Rev. (2),21, 222 (1923).
M. Eglin, Physic. Rev.22, 161 (1923).
A. Timiriazeff, Ann. Physik (4)40, 982 (1913).
E. Schroer, Chem. Fabrik13/14 (1934).
E. Warburg u. L. v. Babo, Ann. Physik (3)17, 390 (1882).
M. Wildhagen, Z. angew. Math. u. Mech.3, 181 (1923).
R. Plank, Forschg. Ingenieurwes., Ausg. A4, 1 (1933).
loc. cit. (34)..
loc. cit. (35). G. Nasini u. G. Pastonesi, Gazz. chim. ital.63, (1933).
A. Michels u. R. O. Gibson, Proc. Roy. Soc. London, Ser. A134, 288 (1931).
M. Trautz, Ann. Physik (5)8, 797 (1931).
H. Speyerer, Forschungsarbeiten a. d. Gebiete d. Ingenieurwesens273 (Berlin 1925).
A. Millikan, Ann. Physik (4)41, 759 (1913).
A. Millikan, Philos. Mag. J. Sci. (6)34, 1 (1917).
H. Vogel, Ann. Physik43, 1235 (1914).
K. Shiba, Sci. Pap. Inst. physic. chem. Res.19, 97 (1932).
W. V. Houston, Physic. Rev. (2)52, 751 (1937).
Day, Physic. Rev. (2)40, 281 (1932).
Bleakney, Physics3, 123 (1932).
P. J. Ridgen, Nature, London141, 82 (1938); Philos. Mag. J. Sci. (7)25, 961 (1938).
W. N. Bond, Proc. physic. Soc.49, 205 (1937).
G. Kellström, Philos. Mag. J. Sci. (7)23, 313 (1937).
R. A. Millikan, Ann. Physik (5)32, 34 (1938).
A. Bearden, Physic. Rev.51, 378 (1937).
G. B. Banerjea u. B. Pattanaik, Nature, London141, 1016 (1938).
J. A. Bearden, Physic. Rev. (2)56, 1023 (1939).
M. Poiseuille, Ann. Chim. Phys. (3)7, 50 (1843).
A. Sprung, Pogg. Ann.159, 1 (1878).
Bingham u. White, Z. physik. Chem., Abt. A80, 684 (1912).
Bingham u. Jackson, Sci. Pap. Bur. Standards1917, Nr. 298.
Rappenecker, Diss. (Freiburg 1909).
Schmitt, Diss. (Halle 1909).
Fisher, Physic. Rev.24, 237 (1907);28, 73 (1909).
Rankine, Physik. Z.11, 745 (1910).
Breitenbach, Ann. Physik5, 166 (1910).
Rayleigh, Proc. Roy. Soc. London, Ser. A67, 137 (1900).
Sutherland, Philos. Mag. J. Sci. (5)36, 507 (1893).
Titani, Bull. chem. Soc. Japan4, 68, 277 (1929).
Braune, Basch u. Wentzel, Z. physik. Chem., Abt. A137, 176, 447 (1928).
Edwards u Rankine, Proc. Roy. Soc. London, Ser. A117, 245 (1927).
Williams, Proc. Roy. Soc. London, Ser. A110, 141 (1926).
M. Trautz u. Zink, Ann. Physik (5)7, 427 (1930).
M. Trautz u. Sorg, Ann. Physik (5)10, 81 (1931).
G. Ribaud u. V. Vasilesco, C. R. hebd. Séances Acad. Sci.208, 1884 (1939).
E. Moles u. F. Gonzalez, J. Chim. physique19, 310 (1921).
W. Morley, Z. physik. Chem., Abt. A100, 337 (1922).
M. Trautz u. Heberling, Ann. Physik (5)20, 118 (1934).
Markowski, Diss. (Halle 1903).
Kleint, Diss. (Halle 1904).
Völker, Diss. (Halle 1910).
Yen, Philos. Mag. J. Sci.38, 582 (1919).
M. Trautz u. Melster, Ann. Physik (5)7, 409 (1930).
E. Moles u. M. Clavera, Z. anorg. allg. Chem.167, 40 (1927).
Bestelmeyer, Ann. Physik (4)13, 944 (1904).
M. Trautz u. Baumann, Ann. Physik (5)2, 733 (1929).
v. Obermayer, Wien. Ber.71, 281 (1875).
Smith, Trans. Faraday Soc.18, 302 (1922).
G. Ribaud u. V. Vasilesco, C. R. hebd. Séances Acad. Sci.208, 1884 (1939).
Klemenc, Die Reindarstellung von Gasen (Leipzig 1938).
Kammerlingh-Onnes, Commun. physic. Lab. Univ. Leiden109, 94ff.
Maxwell, Rep. Brit. Ass. (2)9 (1859).
Kundt u. Walburg, Pogg. Ann.155, 337, 525 (1875).
Kopsch, Diss. (Halle 1909).
Gille, Diss. (Halle 1915).
Ishida, Physic. Rev. II21, 558 (1923).
Sutherland u. Maaß, Canad. J. Res.6, 428 (1932).
M. Trautz u. Binkele, Ann. Physik (5)5, 561 (1930).
M. Trautz u. Weizel, Ann. Physik (4)78, 305 (1925).
M. Trautz u. Narath, Ann. Physik (4)79, 637 (1926).
M. Trautz u. Stauf, Ann. Physik (5)2, 737 (1929).
Warburg, Pogg. Ann.159, 399 (1876).
Roscoe, Liebigs Ann. Chem.95, 357 (1855).
M. Trautz u. Ruf, Ann. Physik (5)20, 127 (1934).
A. O. Rankine, Nature, London88, 470 (1912).
Braune u. Linke, Z. physik. Chem., Abt. A148, 195 (1930).
Campetti, Nuovo Chim. Pisa17, 153 (1919).
Schultze, Ann. Physik (4)5, 140;6, 302 (1901).
Schierloh, Diss. (Halle 1908).
Tänzler, Verh. dtsch. physik. Ges.8, Nr. 12, 221 (1906).
M. Trautz u. Husseini, Ann. Physik (5)20, 121 (1934).
Rankine u. Grollmus, Physik. Z.11, 745 (1910).
Kammerlingh-Onnes, Kon. Akad. Wetensch. Amsterdam, Proc.21, 1375 (1913).
Nasini u. Rossi, Gazz. chim. ital.58, 912 (1928).
States, Physic. Rev.6, 662 (1923).
Günther, Z. physik. Chem., Abt. A110, 626 (1924).
Weber, Kon. Akad. Wetensch. Amsterdam, Proc.21, 342 (1919).
Rankine u. Smith, Physik. Z.11, 497, 745 (1910).
Edwards, Proc. Roy. Soc. London, Ser. A119, 578 (1928).
Nasini, Gazz. chim. ital.58, VII, 433; XII, 898, 912 (1928).
M. Trautz u. Kipphan, Ann. Physik (5)2, 743 (1929).
L. Moser u. R. Herzner, Mh. Chem.44, 115 (1923).
E. Moles u. T. Batuecas, J. Chim. physique27, 571 (1930).
Edwards u. Worswick, Proc. physic. Soc.38 (1925/26).
M. Trautz u. Kurz, Ann. Physik (5),9, 98 (1931).
Klemenc u. Remi, Mh. Chem.44, 307 (1923).
M. Bodenstein, Z. physik. Chem., Abt. A130, 422 (1927).
Thomson, Ann. Physik36, 815 (1911).
Eglin, Physic. Rev. (2)22, 161 (1923).
v. Dyke, Physic. Rev. (2)21, 250 (1923).
E. Meyer u. Zimmer, Diss. (Halle 1911).
Zimmer, Diss. (Halle 1911).
M. Trautz u. Winterkorn, Ann. Physik (5)10, 511 (1931).
Stewart u. Maaß, Canad. J. Res.6, 453, (1932).
E. Millon, C. R. hebd. Séances Acad. Sci.14, 908 (1842).
L. Carius, Liebigs Ann. Chem.94, 138 (1855).
M. Trautz u. Gabriel, Ann. Physik (5)11, 606 (1931).
M. Trautz u. Freytag, Ann. Physik (5)20, 135 (1934).
Deimann, Ann. Chim. Phys. (1)29, 225 (1798).
Thilo, Chemiker-Ztg.18, 532 (1894).
Steinkopf, Chemiker-Ztg.33, 969 (1909).
F. Ullmann, Azetylen in Wissenschaft und Technik2 (1899).
Rankine u. Smith, Philos. Mag. J. Sci. (6),42, 601, 615 (1921).
Graham, Philos. Trans. Roy. Soc. London1846, III, 573.
Kuenen u. Visser, Kon. Akad. Wetensch. Amsterdam, Proc.22, 336 (1913).
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Mit 27 Figuren.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Wobser, R., Müller, F. Die innere Reibung von Gasen und Dämpfen und ihre Messung im Höppler-Viskosimeter. Kolloid-Beih 52, 165 (1941). https://doi.org/10.1007/BF02564872
Received:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02564872